Blok specjalizacyjny - Kryminologia basics 2200-BS023S
Blok Kryminologia basics rozwija i wzmacnia krytyczne i analityczne myślenie. Daje umiejętność łączenia wiedzy z innych przedmiotów i analizowania przepisów prawa ze zrozumieniem ich treści. Uświadamia, iż prawo karne jest tylko jedną z form kontroli zachowań społecznych i wskazuje, kiedy korzystanie z tego prawa bywa korzystne. Celem bloku nie jest omówienie przepisów, ale analiza zjawisk w kontekście prawno-społecznym.
Na wykładzie z kryminologii omówione zostaną główne nurty teoretycznej i badawczej myśli kryminologicznej, odnośnie etiologii kryminalnej, czyli nauki o przyczynach przestępczości i innych zachowań dewiacyjnych. Przedstawione zostaną podstawowe informacje o źródłach wiedzy na temat zasięgu zachowań kryminalnych (statystyka i dynamika przestępczości), sposobach gromadzenia danych (techniki badań kryminologicznych i wiktymologicznych) i strategiach przeciwdziałania przestępczości.
Wiktymologia to przedmiot stanowiący uzupełnienie i rozwinięcie wykładu z kryminologii. Zajęcia przedstawią zagadnienia teoretyczne związane z osobą pokrzywdzoną, badaniem ich roli w genezie przestępstwa, zwłaszcza ustaleniem czynników tworzących podatność na stanie się ofiarą przestępstwa oraz metod zapobiegania temu procesowi. Podczas zajęć elementy te będą prezentowane w perspektywie praktycznej analizy konkretnych przestępstw.
Prawo penitencjarne to przedmiot, którego celem jest przekazanie i poszerzenie wiedzy dot. zarówno ustawodawstwa, jak i praktyki wykonywania kary pozbawienia wolności. Podczas zajęć nie zabraknie także holistycznego omówienia istoty kary i jej celów w perspektywie paradygmatów kryminologicznych oraz filozofii prawa karnego. W ramach wykładu poruszona zostanie także problematyka innych środków o charakterze izolacyjnym tj. izolacyjnego środka zabezpieczającego (umieszczenie w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym) oraz izolacyjnego środka postpenalnego (umieszczenie w KOZZD).
Tryb prowadzenia
w sali i w terenie
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zaliczeniu wszystkich zajęć wchodzących w zakres bloku Kryminologia basics studenci/studentki będą znali podstawowe pojęcia współczesnej kryminologii, wiktymologii oraz prawa penitencjarnego oraz ich relacje względem innych dziedzin prawa, a także nauk społecznych. Będą mieć wiedzę na temat podstawowych mechanizmów kryminologicznych i wiktymologicznych rządzących ludzkim zachowaniem oraz teorie kryminologiczne i wiktymologiczne, wyjaśniające przyczyny przestępczości oraz metody zapobiegania przestępstwom.
Po zakończonym bloku Kryminologia basics student/studentka będą potrafili:
Wiedza:
1) Wskazać różnicę między kryminologią a wiktymologią,
2) Przedstawić powody kryminalizacji określonych zachowań,
3) Wykazać się wiedzą na temat teorii kryminologicznych i poddać krytycznej refleksji sposoby objaśniania źródeł zachowań zakazanych oraz ich wpływ na politykę kryminalną,
4) Wykazać się wiedzą na temat teorii wiktymologicznych oraz typologii ofiar przestępstw,
5) Rozumieć kryminologiczne i wiktymologiczne sposoby objaśniania zjawisk definiowanych jako patologiczne,
6) Opisać czynniki wiktymogenne oraz omówić zagadnienie stopnia ryzyka wiktymogennego,
7) Wyjaśnić korelacje między przekazami medialnymi a poczuciem bezpieczeństwa w społeczeństwie,
8) Znać ustawodawstwo w zakresie ochrony interesów ofiar przestępstw,
9) Omówić ewolucję systemów penitencjarnych na świecie i w Polsce,
10) Scharakteryzować zasady wykonywania kary pozbawienia wolności,
11) Omówić funkcje i cele kary pozbawienia wolności,
12) Wykazać się wiedzą na temat praktyki funkcjonowania zakładów karnych, zarówno z perspektywy Służby Więziennej, jak i osób osadzonych,
13) Wykazać się wiedzą na temat środków zabezpieczających i postpenalnych o charakterze izolacyjnym.
Umiejętności:
1) Wykorzystać konkretne teorie kryminologiczne przy analizowaniu przyczyn i sposobów zapobiegania konkretnym zachowaniom dewiacyjnym,
2) Dokonać krytycznej analizy danych statystycznych i opisowych dotyczących przestępczości,
3) Poddać krytycznej analizie zależności między wykorzystaniem poza-karnych form kontroli społecznej, a statystyczną skalą przestępczości,
4) Analizować zagadnienie lęku przed przestępczością,
5) Określać konsekwencje wiktymizacji,
6) Analizować konkretne przestępstwa z perspektywy osoby pokrzywdzonej
7) Stosować i interpretować przepisy prawa karnego wykonawczego, a także prawa karnego dot. kary pozbawienia wolności.
Postawy:
1) Zrozumieć, iż decyzje czy mamy do czynienia z przestępstwem i wymierzanie sprawiedliwości nie jest proste i jednoznaczne, mimo, że określone przez prawo.
2) Zrozumieć ograniczoną rolę prawa karnego w możliwości rozwiązywania problemów społecznych.
3) Zrozumieć ograniczenia i wyzwania jakie stoją przed kryminologią, aby pogłębiać wiedzę na temat warunków, w których dochodzi do definiowania zachowania jako dewiacyjne/przestępcze i jednocześnie nie służyć usprawiedliwianiu wykorzystywania i nadużywania prawa karnego i polityki karnej do bieżącej polityki.
4) Zrozumieć z czego wynikają i jak przebiegają nowelizacje przepisów regulujących kary, środki zabezpieczające i środki postpenalne o charakterze izolacyjnym.
Kryteria oceniania
Studenci zaliczają przedmiot na podstawie aktywnego udziału w zajęciach. Dodatkowo poszczególne prowadzące przewidują zaliczenie w postaci pisemnego zaliczenia tj. praca pisemna na określony temat / esej na podstawie wybranej teorii kryminologicznej oraz wybranych lektur/ test jednokrotnego wyboru. Szczegóły wskazane w sylabusach dla poszczególnych przedmiotów.
Praktyki zawodowe
Brak praktyk zawodowych.
Literatura
Zalecana literatura wskazana jest w szczegółowym sylabusie dla poszczególnych przedmiotów.
Uwagi
W cyklu 2023Z:
Przedmioty wchodzące w skład bloku: |
W cyklu 2024Z:
Przedmioty wchodzące w skład bloku: |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: