Prawo wyznaniowe w pracy urzędnika państwowego w praktyce 2200-8S08S
1. Hierarchiczny system źródeł prawa wyznaniowego i jego stosowanie w praktyce
administracyjnej. Rola orzecznictwa sądów i trybunałów. Znaczenie prawa
kościelnego (kanonicznego) w działalności administracji publicznej.
2. Konstytucyjne standardy pracy administracji publicznej w sprawach wyznaniowych.
3. Wolność sumienia i wyznania jednostki (obywatela) a status urzędnika publicznego.
4. Ochrona danych osobowych w sprawach wyznaniowych w praktyce administracyjnej.
5. Uregulowanie sytuacji prawnej wspólnot religijnych w Polsce.
6. Związki wyznaniowe i ich jednostki organizacyjne jako uczestnicy obrotu prawnego -
kwestia osobowości prawnej.
7. Nauczanie religii w systemie oświaty publicznej. Uprawnienia rodziców, dzieci i
związków wyznaniowych. Status katechetów.
8. Procedura zawierania małżeństwa cywilnego w formie wyznaniowej. Rola
administracji publicznej.
9. Cmentarze i chowanie zmarłych. Pochówek wyznaniowy a pochówek laicki.
10. Obciążenia podatkowe i celne kościołów oraz innych związków wyznaniowych.
11. Administracja publiczna wobec szczególnych uprawnień osób duchownych.
12. Duszpasterstwo w instytucjach publicznych (Wojsko Polskie, Straż Graniczna, Policja,
Służba Celna, Krajowa Administracja Skarbowa).
13. Współdziałanie państwa ze związkami wyznaniowymi w zakresie: zwalczania
patologii społecznych, pomocy społecznej, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa
narodowego.
14. Administracja wyznaniowa w Polsce (organizacja, zadania i kompetencje). Komisje
(zespoły) rządowo-kościelne – ich znaczenie praktyczne dla pracy administracji.
15. Tematyka z zakresu przedmiotowego wykładu postulowana przez słuchaczy.
Końcowy test zaliczeniowy.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu kursu słuchacz:
– objaśnia zhierarchizowane normatywne podstawy działania administracji
publicznej w Polsce w sprawach wyznaniowych;
– wskazuje odrębności dotyczące przetwarzania danych osobowych przez
wspólnoty religijne i wymienia obowiązki tych podmiotów po reformie 2018 r.;
– wyszczególnia zadania kierownika urzędu stanu cywilnego konieczne do nadania
małżeństwu wyznaniowemu skutków cywilnych oraz obowiązki duchownych z
tym związane;;
– charakteryzuje zadania władz oświatowych różnego szczebla związane z
organizowaniem nauki religii w publicznych szkołach i przedszkolach;
- określa uprawnienia dzieci, rodziców i wspólnot religijnych w dziedzinie
nauczania religii w systemie oświaty publicznej;
– określa zakres obowiązków spoczywających na instytucjach publicznych
zobowiązanych do zapewnienia opieki religijnej (duszpasterskiej) wskazanym
kategoriom osób (pacjentom, żołnierzom, policjantom itp.);
– określa kompetencje i zadania administracji wyznaniowej na szczeblu centralnym
i wojewódzkim;
– objaśnia specyfikę opodatkowania osób duchownych i odrębności ich statusu
ubezpieczeniowego;
- umie przygotować wniosek o wpis wspólnoty religijnej do rejestru kościołów i
innych związków wyznaniowych,
- jest świadom, jakich standardów winien przestrzegać urzędnik państwowy
(publiczny) w sprawach konfesyjnych – jakie są w związku z tym ograniczenia
jego wolności uzewnętrzniania przekonań religijnych i światopoglądowych;
- objaśnia szczególne uprawnienia, względnie ograniczenia osób duchownych w
dziedzinie wymiaru sprawiedliwości, w tym ochrony tajemnicy spowiedzi, służby
wojskowej, czy prawa do noszenia stroju duchownego;
- objaśnia zasady zakładania cmentarzy grzebalnych, uprawnienia w zakresie
pochówku osób wierzących i bezwyznaniowych;
Kryteria oceniania
Test zaliczeniowy, obecność na zajęciach, dodatkowo: aktywność (zaangażowanie) na
zajęciach oraz bezpośrednio po ich zakończeniu. Skala ocen – klasyczna, tzn. przyjęta
aktualnie na Wydziale Prawa i Administracji UW.
Literatura
1. Podręcznik podstawowy: A. Mezglewski, H. Misztal, P. Stanisz, Prawo wyznaniowe,
Warszawa 2011, Wyd. C.H. Beck (z uwzględnieniem zmian prawnych od czasu
wydania podręcznika),
2. Leksykon prawa wyznaniowego. 100 podstawowych pojęć, praca zbiorowa pod red.
A. Mezglewskiego, Warszawa 2014, Wyd. C.H. Beck (z uwzględnieniem zmian
prawnych od czasu publikacji kompendium),
3. Polskie prawo wyznaniowe. Wybór źródeł, oprac. M. Poniatowski, P. Sobczyk, Lublin
2012, Wyd. Naukowe Academicon (w zakresie w jakim zbiór zachował aktualność do
końca zajęć w danym semestrze),
4. Źródła elektroniczne: Internetowy System Aktów Prawnych (ISAP), LEX (wyd.
Wolters Kluwer Polska), Legalis (wyd. C.H. Beck),
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: