Podstawy prawa karnego 2200-8P07S

W szczególności przedmiot obejmuje podstawowe zagadnienia prawa karnego materialnego, takie jak podstawowe wiadomości o ustawie karnej (w tym m.in. problematykę źródeł prawa i zasad obowiązywania prawa karnego pod względem czasu, miejsca i osób), z zakresu nauki o przestępstwie (pojęcie przestępstwa i różne klasyfikacje przestępstw, zagadnienia dotyczące struktury przestępstwa, form zjawiskowych i stadialnych popełnienia przestępstwa, okoliczności wyłączających odpowiedzialność karną oraz zbiegu przestępstw i przepisów ustawy.
Zagadnienia te są omawiane z uwzględnieniem przykładów poszczególnych przestępstw, w szczególności tzw. przestępstw urzędniczych oraz przestępstw, których penalizacja służy prawnokarnej ochronie funkcjonariuszy publicznych .
Podczas wykładu omawiane są również uregulowania z art. 76 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2.
Wykład obejmuje także podstawowe zagadnienia prawa karnego materialnego z zakresu nauki o karze, środkach karnych, przepadku, środkach kompensacyjnych i środkach zabezpieczających. Omawiane są poszczególne rodzaje kar i środków karnych, a także zasady wymiaru kary oraz zagadnienia dotyczące przedawnienia i zatarcia skazania. Zagadnienie środków karnych omawiane jest ze szczególnym uwzględnieniem zakazu zajmowania stanowiska albo wykonywania zawodu (z art. 39 pkt 2 oraz art. 41 § 1 kk).
Wykład obejmuje określenie podstaw odpowiedzialności karnej za tzw. przestępstwa urzędnicze. Omawiane jest pojęcie tzw. przestępstw urzędniczych i relacja pomiędzy pojęciem "urzędnika", "osoby zajmującej stanowisko urzędnicze" w relacji do pojęcia "funkcjonariusza publicznego" i osoby pełniącej funkcję publiczną". Omawiane są wybrane tzw. przestępstwa urzędnicze, które mogą być penalizowane na podstawie przepisów rozdziału XXIX kk, w którym są stypizowane przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego (takie przestępstwa, jak nadużycie służbowe, przekupstwo, sprzedajność, płatna protekcja).
Wykład obejmuje także wybrane typy innych przestępstw: np. przestępstwo fałszu intelektualnego (z rozdziału XXXIV obejmującego przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów) oraz przestępstwa polegające na ujawnieniu ujawnienia tajemnicy państwowej, a także służbowej (z rozdziału XXIII obejmującego przestępstwa przeciwko ochronie informacji).
Wykład obejmuje również zasady prawnokarnej ochrony funkcjonariusza publicznego (zagadnienie to jest omawiane w szczególności na przykładzie takich przestępstw jak: naruszenie nietykalności funkcjonariusza publicznego, czynna napaść na funkcjonariusza publicznego, znieważenie funkcjonariusza publicznego. Zasady ochrony prawnokarnej funkcjonariuszy publicznych omawiane są z uwzględnieniem uregulowania zawartego w art. 231a kk.
Ćwiczenia służą rozszerzeniu i uzupełnieniu analiz materiału zaprezentowanego na wykładzie o aspekty praktyczne.

1. Gardocki L., Prawo karne. wyd. 24, Warszawa 2025
2. Gardocki L. (red.), Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym. System Prawa Karnego. Tom 8, wyd. 2, Warszawa 2018
3. Kulesza J. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2025
4. Wróbel W. (red.), Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do art. 117-211a (cz. 1). Komentarz do art. 212-277d (cz. 2), wyd. 5, Warszawa 2017