Podstawy prawa karnego 2200-8P023
Wykład poświęcony jest prawu karnemu, tj. dziedzinie prawa określającej zasady odpowiedzialności karnej, czyny będące przestępstwami, kary grożące za popełnienie przestępstw, środki karne, przepadek, środki kompensacyjne i środki zabezpieczające stosowane w związku z naruszeniem prawa karnego.
W szczególności wykład obejmuje podstawowe zagadnienia prawa karnego materialnego, takie jak podstawowe wiadomości o ustawie karnej (w tym m.in. problematykę źródeł prawa i zasad obowiązywania prawa karnego pod względem czasu, miejsca i osób), z zakresu nauki o przestępstwie (pojęcie przestępstwa i różne klasyfikacje przestępstw, zagadnienia dotyczące struktury przestępstwa, form zjawiskowych i stadialnych popełnienia przestępstwa, okoliczności wyłączających odpowiedzialność karną oraz zbiegu przestępstw i przepisów ustawy).
Zagadnienia te są omawiane z uwzględnieniem przykładów poszczególnych przestępstw, w szczególności tzw. przestępstw urzędniczych oraz przestępstw, których penalizacja służy prawnokarnej ochronie funkcjonariuszy publicznych.
Podczas wykładu omawiane są również uregulowania z art. 76 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2.
Wykład obejmuje także podstawowe zagadnienia prawa karnego materialnego z zakresu nauki o karze, środkach karnych, przepadku, środkach kompensacyjnych i środkach zabezpieczających. Omawiane są poszczególne rodzaje kar i środków karnych, a także zasady wymiaru kary oraz zagadnienia dotyczące przedawnienia i zatarcia skazania. Zagadnienie środków karnych omawiane jest ze szczególnym uwzględnieniem zakazu zajmowania stanowiska albo wykonywania zawodu (z art. 39 pkt 2 oraz art. 41 § 1 kk).
Wykład obejmuje określenie podstaw odpowiedzialności karnej za tzw. przestępstwa urzędnicze. Omawiane jest pojęcie tzw. przestępstw urzędniczych i relacja pomiędzy pojęciem "urzędnika", "osoby zajmującej stanowisko urzędnicze" w relacji do pojęcia "funkcjonariusza publicznego" i osoby pełniącej funkcję publiczną". Omawiane są wybrane tzw. przestępstwa urzędnicze, które mogą być penalizowane na podstawie przepisów rozdziału XXIX kk, w którym są stypizowane przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego (takie przestępstwa, jak nadużycie służbowe, przekupstwo, sprzedajność, płatna protekcja).
Wykład obejmuje także wybrane typy innych przestępstw: np. przestępstwo fałszu intelektualnego (z rozdziału XXXIV obejmującego przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów) oraz przestępstwa polegające na ujawnieniu ujawnienia tajemnicy państwowej, a także służbowej (z rozdziału XXIII obejmującego przestępstwa przeciwko ochronie informacji).
Wykład obejmuje również zasady prawnokarnej ochrony funkcjonariusza publicznego (zagadnienie to jest omawiane w szczególności na przykładzie takich przestępstw jak: naruszenie nietykalności funkcjonariusza publicznego, czynna napaść na funkcjonariusza publicznego, znieważenie funkcjonariusza publicznego. Zasady ochrony prawnokarnej funkcjonariuszy publicznych omawiane są z uwzględnieniem uregulowania zawartego w art. 231a kk.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
w sali
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu zajęć student:
- definiuje i opisuje podstawowe instytucje prawa karnego materialnego oraz
powiązania tego prawa z tzw. przestępstwami urzędniczymi oraz z
uregulowaniami służącymi prawnokarnej ochronie funkcjonariuszy
publicznych
- kwalifikuje prawnokarnie określone stany faktyczne
- uzasadnia zastosowanie określonych instytucji prawa karnego
- ocenia zasadność istnienia określonych instytucji prawa karnego
Kryteria oceniania
Egzamin. Wymagania: znajomość zagadnień przedmiotu.
Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia ćwiczeń.
Egzamin może odbyć się zdalnie w formie pisemnej na Platformie Kampus.
Praktyki zawodowe
Nie są przewidziane
Literatura
Literatura podstawowa:
Gardocki L., Prawo Karne, wyd. 22, Warszawa 2021
Gardocki L. (red.), Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym.
System Prawa Karnego. Tom 8 (2018)
Literatura uzupełniająca:
Brzostek A., Taczkowska-Olszewska J., Walczuk K., Status prawny
funkcjonariusza publicznego. Ochrona - obowiązki - odpowiedzialność,
Warszawa 2020
Konarska-Wrzosek V., Lachowski J., Instytucja przepadku w polskim prawie
karnym, Warszawa 2020
Krajewski R., Funkcjonariusz publiczny i osoba pełniąca funkcję publiczną jako
kategorie prawa karnego istotne z perspektywy funkcjonowania
administracji publicznej, Studia z zakresu prawa, Administracji i Zarządzania
2012, tom I
Molińska A., Kontrowersje wokół pojęcia funkcjonariusza publicznego w
polskim prawie karnym, Państwo i Prawo 2010, nr 10
Nowak C., Korupcja w polskim prawie karnym na tle uregulowań
międzynarodowych, Warszawa 2008
Nowak P. O zakresie normatywnym podmiotu przestępstwa nadużycia władzy,
Studia Prawnicze 1 (61) 2015
Tyszkiewicz L., O sposobach przeciwdziałania solidarności między biorącym i
dającym łapówkę w obronie przed odpowiedzialnością karną, Prokuratura i
Prawo, 11-12/2004
Podręczniki i komentarze:
Bojarski M. (red.), Giezek J., Sienkiewicz Z., Prawo karne materialne. Część
ogólna i szczególna, wyd. 8, Warszawa 2020
Dukiet-Nagórska T. (red.), Sitarz O. (red.), Prawo karne. Część ogólna,
szczególna i wojskowa wyd. 3, Warszawa 2020
Grześkowiak A., Wiak K., (red.) Kodeks karny. Komentarz, wyd. 7, Warszawa
2021
Konarska-Wrzosek V. (red.), Kodeks karny. Komentarz, wyd. 3, Warszawa
2020
Konarska-Wrzosek V. Marek A., Prawo Karne, wyd. 12, Warszawa 2019
Królikowski M., Zawłocki R., Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, wyd. 4,
Warszawa 2017
Królikowski M., Zawłocki R., Kodeks karny. Część szczególna. Tom II.
Komentarz do artykułów 222–316, wyd. 4, Warszawa 2017
Marek A., Konarska-Wrzosek V., Prawo karne, wyd. 12, Warszawa 2019
Mozgawa M. (red.), Budyn-Kulik M., Kozłowska-Kalisz, P., Kulik M., Kodeks
karny. Komentarz, wyd. 9, Warszawa 2019
Pływaczewski E., Przestępstwo czynnej napaści na funkcjonariusza
publicznego, Toruń 1995
Pohl Ł., Prawo karne. Wykład części ogólnej, wyd. 4, Warszawa 2018
Stefański R., Kodeks karny Komentarz, wyd. 5, Warszawa 2020
Warylewski J., Prawo karne. Część ogólna, wyd.8 Warszawa 2020
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, wyd. 3, 2014
Wróbel W., Zoll A., Część szczególna. Tom II. Komentarz. 2017 Komentarz do
art. 117-211a (cz. 1). Komentarz do art. 212-277d (cz. 2)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: