Dobra niematerialne: dobra osobiste i ochrona na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji 2200-1W042S

Dobra osobiste

1. Pojęcie dobra osobistego i prawa osobistego. Konstrukcja ochrony dóbr osobistych. Treść praw osobistych. Przesłanki wyłączające bezprawność naruszenia dobra osobistego. Charakter prawny zgody uprawnionego na ingerencję w dobro osobiste. Zdolność do wyrażenia zgody, skutki prawne zgody, odwołalność zgody. Dobra osobiste stanowiące atrybuty tożsamości człowieka, pełniące funkcje nośników jego indywidualności i renomy: wizerunek, nazwisko, pseudonim, herb, głos, persona. Zjawisko komercjalizacji dóbr osobistych w mediach, reklamie, merchandisingu, rzeczywistości wirtualnej itp.

2. Prawo do wizerunku. Pojęcie wizerunku. Ochrona przed bezprawnym utrwaleniem wizerunku, przed zniekształceniem go (art.23/24 k.c). Treść prawa do wizerunku z art.81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych: prawo do rozpowszechniania wizerunku. Bezpośrednie i pośrednie naruszenie prawa do wizerunku w internecie. Wyłączenia ustawowe spod prawa do rozpowszechniania wizerunku.

3. Prawo do gospodarczego wykorzystania wizerunku sportowca - członka kadry narodowej (art.14 ustawy o sporcie). Specyfika prawna zezwolenia na rozpowszechnianie wizerunku. Zasady wytyczania granic zezwolenia na rozpowszechnianie wizerunku. Umowy o korzystanie z wizerunku: ich charakter prawny, rodzaje, typowe postanowienia. Sytuacja prawna modeli pozujących za wynagrodzeniem. Pośmiertna ochrona wizerunku, nazwiska, persony sławnych osób. Problem dziedziczenia prawa do gospodarczego wykorzystania wizerunku, nazwiska, pseudonimu. Ochrona przed naruszeniem prawa do persony, a koncepcja prawa do korzystania z persony.

4. Roszczenia ochronne w razie naruszenia praw osobistych:
- niemajątkowe: o ustalenie naruszenia prawa, o zaniechanie, o złożenie oświadczenia odpowiedniej treści;
- majątkowe: o zadośćuczynienie i odszkodowanie, ew. o wydanie uzyskanych korzyści.
Prawo do sprostowania w prawie prasowym.

5. Firma przedsiębiorcy i jej ochrona. Budowa firmy osoby fizycznej, osoby prawnej i ułomnej osoby prawnej. Firma przedsiębiorcy a oznaczenie przedsiębiorstwa. Wykorzystanie nazwiska lub pseudoniomu osoby fizycznej w firmie osoby prawnej. Zasady prawa firmowego. Firma oddziału osoby prawnej.

6. Treść i charakter prawa do firmy – spory wokół osobistego, majątkowego lub mieszanego (osobisto-majątkowego) charakteru firmy i prawa do firmy. Zasada niezbywalności firmy. Licencja firmy. Cywilnoprawna ochrona prawa do firmy – roszczenia. Kolizja firmy i znaku towarowego.

7. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (UZNK) – zakres regulacji. Interesy podlegające ochronie w świetle art. 1 UZNK. Podmiot legitymowany czynnie i biernie w świetle UZNK. Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym – zakres regulacji. Zwalczanie nieuczciwej konkurencji w prawie międzynarodowym i unijnym. Rys porównawczy.

8. Klauzula generalna z art. 3 ust. 1 UZNK. Bezprawność czynu nieuczciwej konkurencji (bezprawność sensu stricto, naruszenie dobrych obyczajów). Problem stosunku konkurencji. Funkcje klauzuli generalnej. Znaczenie klauzuli generalnej dla możliwości udzielenia ochrony przedmiotom niezmysłowym, dla których nie zostało ustanowione prawo wyłączne.

9. Ochrona oznaczeń przedsiębiorstw (art. 5-7 UZNK) i oznaczeń towarów i usług (art. 10 ZNKU): przedmiot ochrony, przesłanki ochrony i jej ustanie. Pojęcie niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd w świetle ZNKU i model przeciętnego nabywcy, w tym konsumenta. Zagadnienie integracji sposobu oceny niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd w świetle ZNKU i ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Ochrona renomowanych oznaczeń przedsiębiorstw i oznaczeń towarów na podstawie art. 3 ust. 1 ZNKU.

10. Ochrona oznaczeń geograficznych (art. 8-9 UZNK), w tym możliwy zakres tej ochrony na tle relacji prawa unijnego do prawa krajowego.

11. Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa (art. 11 UZNK): pojęcie tajemnicy przedsiębiorstwa, postacie zachowań stanowiących czyn nieuczciwej konkurencji w świetle art. 11 UZNK, wyłączenia czynu nieuczciwej konkurencji, zagadnienie sytuacji pracodawcy i pracownika w związku z powstaniem i ochroną tajemnicy przedsiębiorstwa

12. Ochrona przed naśladownictwem zewnętrznej postaci produktu (art. 13 UZNK): przedmiot ochrony, pojęcie kopiowania, przesłanka niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd co do tożsamości producenta i produktu. Zagadnienie ochrony przed wprowadzaniem do obrotu kopii. Zagadnienie ochrony przed naśladownictwem produktów renomowanych bezpośrednio na podstawie art. 3 ust. 1 ZNKU.

13. Zwalczanie nieuczciwej reklamy. Szczególne aspekty reklamy związanej z wykorzystaniem dóbr niematerialnych, zwłaszcza wykorzystaniem cudzych znaków towarowych w reklamie wprowadzającej w błąd i reklamie porównawczej.

14. Stosunek ochrony dóbr niematerialnych na podstawie UZNK do ochrony na podstawie ustaw normujących prawa własności intelektualnej. Płaszczyzna kumulacji ochrony na podstawie różnych reżimów na rzecz jednego podmiotu. Płaszczyzna kolizji ochrony na podstawie różnych reżimów na rzecz dwóch podmiotów pozostających w sporze.

15. Odpowiedzialność cywilnoprawna za czyn nieuczciwej konkurencji: katalog roszczeń i przedawnienie roszczeń w UZNK. Reżim odpowiedzialności cywilnoprawnej w ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Czyn nieuczciwej konkurencji i nieuczciwa praktyka rynkowa jako możliwa forma naruszenia zbiorowych interesów konsumentów.