Elementy rosyjskiej kultury prawnej. Nihilizm prawny 2200-1CWPP12
Celem wykładu jest:
• przedstawienie podstawowej wiedzy dotyczącej kulturowej tożsamości prawa;
• ukazanie zależności między tradycją prawną a treścią rozwiązań prawnych;
• zapoznanie studentów z podstawowymi informacjami dotyczącymi rozwoju prawa rosyjskiego;
• ukazanie zależności wzajemnej między tradycją prawną i ustrojem społeczny i polityczny;
• zaprezentowanie głównych kierunków rozwoju rosyjskiej nauki prawa;
• przedstawienie przyczyn powstania w Rosji socjologii prawa;
• rozważenie znaczenia marksizmu dla kształtowania się sowieckiego sposobu myślenia o prawie
• wskazanie na czynniki blokujące mimetyczne reformy prawa;
• wyjaśnienie kulturowych źródeł braku szacunku dla prawa.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu procesu uczenia student:
• widzi prawo jako złożone zjawisko uwarunkowane społecznie i kulturowo;
• opisuje podstawowe elementy kultury prawnej;
• charakteryzuje tradycję prawną jako element kultury;
• opisuje cechy odróżniające rosyjską kulturę prawną od zachodniej kultury prawnej;
• wskazuje podstawowe czynniki wpływające na odmienność rosyjskiej tradycji prawnej;
• opisuje skutki konfliktu kulturowego wynikającego z odmienności tradycji prawnej;
• opisuje podstawowe etapy kształtowania się rosyjskiej tradycji prawnej;
• charakteryzuje wątki prawne w XIX wiecznym rosyjskim dyskursie społecznym:
• ocenia wpływ prawa na kształt ustroju społecznego i politycznego;
• odróżnia generalne prawa od jednostkowych przywilejów i potrafi wskazać przykłady;
• wskazuje źródła powstania w nauce rosyjskiej nurtu refleksji socjologiczno–prawnej;
• odróżnia wpływy rosyjskiej tradycji prawnej od wpływów ideologii marksistowskiej w sferze ideologii prawnych;
• opisuje mechanizm kształtowania się prawa sowieckiego w pierwszych dwóch dekadach;
• poddaje krytyce upraszczające interpretacje rosyjskiej rzeczywistości i historii.
Kryteria oceniania
Kontrola obecności i pisemna praca zaliczeniowa związana z problematyką wykładu.
Praktyki zawodowe
Nie ma
Literatura
Wybrana bibliografia:
1. [zbior.], Semiotyka dziejów Rosji, Wydawnictwo Łódzkie, Łodź, 1993;
2. Nikolai A.Berdiajev, Istoki i smysl russkogo kommunizma, Nauka, Moskva, 1990;
3. James H.Billington, Ikona i topór. Historia kultury rosyjskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008
4. Zbigniew Cywiński, Krytyka i ignorancja. Uwagi o krytykowaniu prawa i atakowaniu prawników, inspirowane listem Lwa Tołstoja O Prawie (wraz z tłumaczeniem Listu), w: Jan Majchrowski (red.naukowa), Państwo-prawo-polityka w przestrzeni konstytucyjnej. Warszawa, Liber 2007, s.101-118;
5. Zbigniew Cywiński, Między samoderžaviem a nihilizmem - rosyjskie dyskusje o państwie prawnym u zarania XX wieku, Kwartalnik prawa publicznego, Rok III, Nr 2/2003. s. 58 - 94;
6. Zbigniew Cywiński, Sprawiedliwość przeciwko prawu. Rosyjskie spory o prawo i sprawiedliwość, w: Jerzy Kwaśniewski [red. naukowy], Normatywność współczesnej Polski, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005, s. 207 - 255;
7. Zbigniew Cywiński, U źródeł terroru: nihilizm prawny a wykluczenie prawne. Przypadek rosyjski, w: Idee naukowe Adama Podgóreckiego. Pod red. Jerzego Kwaśniewskiego i Jana Winczorka, PTS, IPSiR UW, Warszawa 2009, s. 261 – 284.
8. Hans Kelsen, The Communist Theory of Law, F. A. Praeger,
Inc, London, 1955;
9. Richard Pipes, Rosja carów, Wydawnictwo MAGNUM, Warszawa 2006;
10. Andris A. Plotnieks, Stanovlenie i razvitie marksistsko - leninskoi
obscei teorii prava v SSSR, 1917 - 1936 gg., Zinatne, Riga, 1978;
11. Andrzej Walicki, Filozofia prawa rosyjskiego liberalizmu, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa1995;
12. Andrzej Walicki, Zarys myśli rosyjskiej od oświecenia do renesansu religijno filozoficznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego, Kraków, 2005.
13. Alexander Vucinich, Social Thought in Tsarist Russia. The Quest for a General Science of Society, 1861 - 1917, University of Chicago Press, Chicago and London, 1976;
14. Vadim D.Zorkin, Pozitivistskaja teorija prava v Rossii, Izdatelstvo MGU, Moskva, 1978.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: