Prawo cywilne porównawcze 2200-1CWPC47
Wykład specjalizacyjny IV-V roku
Opis kursu: Pierwsze wykłady zostaną poświęcone przedstawieniu podstawowych założeń, historii, funkcji i celów prawoznawstwa porównawczego, współczesnych wielkich rodzin (systemów) prawa prywatnego i zagadnienia europeizacji prawa prywatnego. Kolejne wykłady będą dotyczyć wybranych zagadnień prawa zobowiązań, prawa własności i prawa rodzinnego w świetle niektórych europejskich systemów prawnych, konwencji międzynarodowych i niewiążących "europejskich zasad". Celem wykładu jest wprowadzenie studentów w teoretyczne zagadnienia komparatystyki prawniczej oraz prezentacja najnowszych tendencji w europejskim prawie prywatnym, zarówno na poziomie poszczególnych systemów prawa krajowego, jak też na poziomie ponadnarodowym.
Szczegółowa tematyka zajęć:
1. Pojęcie "prawa porównawczego" i "komparatystyki prawniczej". Przedmiot i metoda badań w komparatystyce prawniczej. Praesumptio similitudinis (domniemanie podobieństwa) europejskich systemów prawnych. Zagadnienie nieporównywalności w prawie.
2. Historia komparatystyki prawniczej. Od autorów greckich do założycieli współczesnych szkół prawa porównawczego. Znaczenie kongresu paryskiego z 1900 r. dla współczesnej komparatystyki prawniczej i postulaty metodologiczne formułowane w setną rocznicę kongresu. Komparatystyka w walce ideologicznej połowy xx wieku.
3. Funkcje badań prawnoporównawczych: poznawcza, pomoc dla ustawodawcy i dla sędziego. "Przeszczepy prawne" na przykładzie Turcji i Japonii.
4. Rodziny systemów prawnych i pojęcie kultury prawnej. Teorie konwergencji systemów prawnych.
5. Common Law - anglo-amerykańska rodzina systemów prawnych: od prawa feudalnego w Anglii do prawa współczesnych stosunków gospodarczych.
6. System romańsko-germański oglądany oczyma prawnika z kręgu Common Law. Holandia i Rosja: najnowsze kodyfikacje prawa cywilnego w Europie.
7. "Mieszane" systemy prawne. Kultury prawne inspirowane religią. Kultura prawna islamu.
8. Współczesne Ius commune w Europie. Stanowisko instytucji europejskich w sprawie ujednolicania prawa prywatnego w Europie. Zasady europejskiego prawa kontraktów (PECL). Europejski kodeks cywilny: prace Grupy Studyjnej.
9. Zawarcie umowy: oferta i jej przyjęcie. Moc wiążąca oferty w prawie angielskim i w systemach kontynentalnych. Kompromis w sprawie mocy wiążącej oferty w Konwencji Wiedeńskiej. Wady oświadczenia woli.
10. Odpowiedzialność z tytułu czynów niedozwolonych. Duty of care i należyta staranność. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone rozstrojem zdrowia psychicznego.
11. Negocjacje, "stosunki przedkontraktowe" i odpowiedzialność przedkontraktowa. Modernizacja kodeksu cywilnego niemieckiego (BGB) w zakresie stosunków przedkontraktowych. Stanowisko prawa polskiego. Stanowisko PECL.
12. "Rozszczepienie" prawa własności w Common law: legal title i beneficial title. Trust w prawie angielskim. Koncepcja umownego charakteru prawnego trustu. Trust w prawie prywatnym międzynarodowym. Trust w systemach prawnych Europy kontynentalnej. Europejskie zasady prawa trustu.
13. Najnowsze tendencje w prawie rodzinnym państw europejskich. Alternatywne formy życia rodzinnego: charakter prawny i skutki zawarcia paktu solidarności w prawie francuskim. Związki partnerskie i małżeństwa osób tej samej płci w prawie belgijskim, holenderskim i niemieckim. Zasada konstytucyjnej ochrony małżeństwa w prawie polskim. "Eurorozwód" i "eurotestament".
14. Język a badania prawnoporównawcze.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
1.M. Ancel, Znaczenie i metody prawa porównawczego, Warszawa 1979;
2.J. Wróblewski, Metodologiczne zagadnienia porównywania systemów prawa, z. 8-9/ 1974, Państwo i Prawo;
3.J. Wróblewski, Problem nieporównywalności w komparatystyce prawniczej, z. 8-9/1975 Państwo i Prawo;
4.R. Tokarczyk, Komparatystyka prawnicza, Zakamycze 1997;
5.R. Tokarczyk, Współczesne kultury prawne, Zakamycze 2000;
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: