Law and Religion in Poland 2200-1CWHP79-OG

Kurs ma być przyjaznym wprowadzeniem słuchaczy w problematykę polskiego prawa wyznaniowego. Chociaż stanowi część oferty dydaktycznej Wydziału Prawa i Administracji, został zaprojektowany w taki sposób, aby mogły z niego skorzystać także osoby niemające gruntownego przygotowania prawniczego.

Kurs rozpoczyna się od krótkiego naszkicowania tła historycznego dotyczącego stosunków państwo–kościół w Polsce w XX wieku, co pozwoli zapoznać się z tradycjami konstytucyjnymi w tym zakresie, a zarazem zaznajomić słuchaczy z podstawową terminologią przedmiotu. Następnie omówione zostaną podstawowe zagadnienia prawa wyznaniowego w Polsce, takie jak: konstytucyjne gwarancje wolności sumienia i wyznania, rejestrowanie związków wyznaniowych, status prawny mniejszości wyznaniowych, nauczanie religii w szkole publicznej, obecność symboli religijnych w przestrzeni publicznej, sprzeciw sumienia w opiece zdrowotnej i nie tylko, cywilnoprawna i karnoprawna ochrona wolności religijnej, osobowość prawna związków wyznaniowych, finansowanie związków wyznaniowych, zawarcie małżeństwa wyznaniowego ze skutkiem cywilnym, ubój rytualny itd. Szczegółowy dobór zagadnień może zostać zmodyfikowany pod wpływem zainteresowań uczestników.

Rodzaj przedmiotu

nieobowiązkowe
ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

zdalnie

Założenia (opisowo)

Jest wskazane (choć nie jest to warunek konieczny), by przed rozpoczęciem nauki przedmiotu słuchacze odbyli kurs z zakresu tzw. encyklopedii prawa lub podstaw prawoznawstwa. Ułatwi to osiągnięcie zakładanych efektów uczenia się.

Koordynatorzy przedmiotu

Wojciech Brzozowski

Efekty kształcenia

Po zakończeniu nauki student umie:
— odróżnić prawo wyznaniowe od prawa kościelnego,
— poprawnie posługiwać się podstawową terminologią z zakresu prawa wyznaniowego,
— wskazać podstawowe cechy państwa świeckiego i państwa wyznaniowego,
— objaśnić naturę wolności sumienia i wyznania,
— określić główne kierunki polskiej polityki wyznaniowej w okresie międzywojennym i po drugiej wojnie światowej,
— wytłumaczyć, na czym polegało przełomowe znaczenie tzw. majowych ustaw wyznaniowych z 1989 r.,
— wykorzystać prawidłowo poznaną aparaturę teoretyczną do opisu i oceny obowiązującego modelu stosunków państwo–Kościół,
— zabrać głos w dyskusji na temat poszczególnych bieżących zagadnień z zakresu obowiązującego prawa wyznaniowego (np. nauczanie religii w szkole publicznej, ubój rytualny, ograniczenia wolności religijnej).

Kryteria oceniania

obecność na zajęciach; udział w dyskusjach lub test końcowy (alternatywnie)

Praktyki zawodowe

–

Literatura

● Brzozowski W, ‘Religious Neutrality and its Enemies: The Polish Experience’ in D Ehlers, H Glaser (eds), State and Religion: Between Conflict and Cooperation (Nomos 2020)
● Gliszczyńska-Grabias A, Sadurski W, ‘The Law of Ritual Slaughter and the Principle of Religious Equality’ (2016) 4 Journal of Law, Religion and State 233
● Krukowski J, ‘Religion in Public Education – Poland’ in G Robbers (ed), Religion in Public Education / La religion dans l’éducation publique (European Consortium for Church and State Research 2011)
● Kulesza J, Kulesza J, ‘Blasphemy Law in Poland’ in J Temperman, A Koltay (eds.), Blasphemy and Freedom of Expression: Comparative, Theoretical and Historical Reflections after the Charlie Hebdo Massacre (Cambridge University Press 2017)
● Lis A, Pietrzykowski T, ‘Animals as Objects of Ritual Slaughter: Polish Law After the Battle Over Exceptionless Mandatory Stunning’ (2015) 2 Global Journal of Animal Law 1
● Mazurkiewicz P, ‘Autonomy of the Church and Freedom of Religion in Poland’ in G Robbers (ed), Church Autonomy: A Comparative Perspective (Peter Lang 2001)
● Monticone RC, The Catholic Church in Communist Poland 1945–1985: forty years of Church-State Relations (East European Monographs 1986)
● Nalborczyk AS, Borecki P, ‘Relations between Islam and the state in Poland: the legal position of Polish Muslims’ (2011) 3 Islam and Christian–Muslim Relations 343
● Pease N, Rome’s Most Faithful Daughter: The Catholic Church and Independent Poland, 1914–1939 (Ohio University Press 2009)
● Pietrzak M, ‘Church and State in Poland’ in S Ferrari, W Cole Durham, Jr (eds), Law and Religion in Post-Communist Europe (Peeters 2003)
● Rynkowski M, ‘State and Church in Poland’ in G Robbers (ed), State and Church in the European Union (Nomos 2019)
● Stanisz P, ‘Law and Religion in the Workplace: Poland’ in M Rodríguez Blanco (ed), Law and Religion in the Workplace / Droit et religion au travail (Comares 2016)
● Stanisz P, Religion and Law in Poland (Wolters Kluwer 2017)
● Stanisz P, ‘Religious Assistance in Public Institutions in Poland’ in R Balodis, M Rodríguez Blanco (eds), Religious assistance in public institutions / Assistance spirituelle dans les services publics (Comares 2018)
● Stanisz P, ‘Religious Jurisdiction in Poland’ in R Potz, W Wieshaider (eds), Juridictions religieuses et l’Etat – Religious Adjudication and the State (Comares 2015)

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2200-1CWHP79-OG w USOSweb