Rzymskie prawo zobowiązań - wybrane zagadnienia 2200-1CWHP48
1.Pojęcie i klasyfikacja źródeł zobowiązań w prawie rzymskim i współczesnym. Obligationes ex variis causarus figuris.
2. Teoria zobowiązania.
3. Zobowiązania w Ustawie XII Tablic.
4. Porozumienie jako niezbędny element kontraktu: problem błędu w kontraktach konsensualnych
5. Kontrakt pożyczki w prawie rzymskim. Wyjątki od realnego charakteru kontraktu mutuum.
6. Ryzyko związane z podróżami morskimi w prawie rzymskim, Pożyczka morska jako pierwowzór ubezpieczenia morskiego.
7. Kontrakt emptio venditio - essentialia negotii : merx i pretium.
8. Odpowiedzialność za wady w kontrakcie emptio-venditio i w edykcie edylów kurulnych.
9. Zasada solidarnej odpowiedzialności wspólników: prawo rzymskie a ius commune.
10. Lex Aquilia - odpowiedzialność za wyrządzenie szkody w majątku i jej rozszerzenie w prawie pretorskim. Pojęcie winy akwiliańskiej. Servi corruptio.
11. Iniuria.
12. Furtum. Rozwój deliktu kradzieży od prawa archaicznego do okresu klasycznego.
13. Kontrakty aleatoryjne w prawie rzymskim: emptio spei i emptio rei speratae. Pojęcie umowy losowej w polskiej literaturze prawniczej.
14. Effusum vel deiectum a współczesna odpowiedzialność za szkody wyrządzone wyrzuceniem lub wylaniem czegoś z pomieszczenia.
15. Dalszy rozwój rzymskiego systemu kontraktowego. Kontrakty realne nienazwane
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu jego uczestnicy:
- będą posiadać rozszerzoną wiedzę na temat rzymskich kontraktów i rzymskich deliktów oraz podstawową wiedzę z prawa cywilnego dotyczącą zagadnień ogólnych prawa zobowiązań (pojęcie zobowiązania, definicja kontraktu/deliktu, odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, źródła zobowiązań).
- będą umieli opisać i rozumieli proces wykształcania się niektórych zasad prawa kontraktowego i deliktowego, takich jak solidarna odpowiedzialność wspólników, zasada odpowiedzialności na zasadzie ryzyka, odpowiedzialność sprzedawcy za wady towaru.
- będą w stanie definiować pojęcia powszechnie stosowane w literaturze poświęconej prawu cywilnemu, m. in. konsensualnego charakteru umowy, winy obiektywnej i subiektywnej, siły wyższej, umowy losowej, odpowiedzialności na zasadzie ryzyka itp.
- nabędą umiejętność samodzielnej analizy i rozumienia tekstów dotyczących wybranych zagadnień prawa zobowiązań, będą także potrafili w przypadku zagadnień kontrowersyjnych wskazać co było źródłem kontrowersji oraz powodem różnic w poglądach rzymskich jurystów i jakimi argumentami posługiwali się w dyskusji zwolennicy alternatywnych rozwiązań.
Kryteria oceniania
Metody: referaty przygotowywane przez uczestników kursu, prezentacje multimedialne
Zaliczenie na ocenę na podstawie przygotowanego referatu oraz aktywnego udziału w dyskusji podczas zajęć.
Literatura
M. Zabłocka, Realny charakter mutuum w rzymskim prawie klasycznym, Czasopismo Prawno-Historyczne 31.2 (1979), s. 1-30;
Z. Benincasa, Periculi pretium. Prawne aspekty ryzyka związanego z podróżami morskimi w starożytnym Rzymie, Warszawa 2011;
K. Wyrwińska, Kontrakty aleatoryjne w prawie rzymskim a współczesne towarowe instrumenty finansowe, niepublikowana praca doktorska, część dotycząca pretium certum oraz emptio spei i emptio rei speratae;
Z. Benincasa, Kontrowersje związane z ustaleniem przez osoby trzecie elementów przedmiotowo istotnych kontraktu konsensualnego w prawie rzymskim, [w:] Studia Iuridica Lublinensia t. XVI;
J. Klatka, Umowa sprzedaży z nieokreśloną ceną, Pr. Nauk. UŚl. Prawn. Handl. Zagr 19-20 (2000);
A. Kacprzak, Sprzedaż rzeczy kradzionej, Zeszyty Prawnicze UKSW 2.1 (2002), s. 93-104;
Z. Służewska, Kontrakt spółki jako podstawa odpowiedzialności in solidum w prawie rzymskim, ZP UKSW 3.1/2003, s. 43–66;
R. Wojciechowski, Societas w twórczości glosatorów i komentatorów, Wrocław 2002, s. 95-102;
P. Stein , recenzja z: W. D. H Asser, In Solidum of Pro Parte, TR 53.1/1985, s. 197–200; Idem, The Mutual Agency of Partners in Civill Law, TLR 33 (1958-59), s. 601-602;
P.Święcicka, Ekonomiczne aspekty i ekonomiczna analiza odpowiedzialności akwiliańskiej, [w:] Zeszyty Prawnicze UKSW nr 6.1 (2006): Materiały ze Spotkania Romanistów w Suchej Beskidzkiej 9-12 czerwca 2005, s. 219-256 ;
R. Wojciechowski, Servi corruptio w klasycznym prawie rzymskim, Acta UWr. 1692 Prawo 240/1994, s. 13-27;
A. Koch, Ewolucja deliktu iniuria w prawie rzymskim epoki republikańskiej, Czasopismo Prawno-Historyczne 19. 2 (1967), s. 51-74;
M. Kuryłowicz, Prawa i obyczaje w starożytnym Rzymie, rozdziały dotyczące zniesławienia i zniewagi;
J. Krzynówek, ‘Volenti non fit iniuria’. Powstanie i historia reguły, [w:] Łacińskie paremie w europejskiej kulturze prawnej i orzecznictwie sądów polskich, Warszawa 2001, s. 267-287;
A. Wiśniewski, Umowy losowe w prawie polskim, Warszawa 2009, s. 15-39;
B. Szarecka, Z problematyki umów aleatoryjnych w prawie rzymskim: emptio rei speratae i emptio spei, Studia Iuridica Lubliniensia 2/2003, s. 165–174;
W. Wołodkiewicz, ‘Deiectum vel effusum’, i ‘positum aut suspensum’ w prawie rzymskim, Czasopismo Prawno-Historyczne 20.2 (1968), s. 23-46;
T. Palmirski, Rzymskie korzenie regulacji prawnej zawartej w art. 433KC w zakresie odpowiedzialności za szkodę wyrzuconą przez wyrzucenie, wylanie lub spadnięcie przedmiotu z pomieszczenia, Palestra 42. 5-6 (1998), s. 25-32;
T. Palmirski, Positum aut suspensum, Księga Pamiątkowa Prof. J. Kodrębskiego, Łódź 2001, s. 289-299.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: