Powstanie nowoczesnych narodów i państw w Europie Środkowowschodniej XIX i XXw. 2200-1CWHP14-OG

Konwersatorium dla I, II, III, IV, V roku studiów.
Forma zaliczenia przedmiotu: lista obecności, praca zaliczeniowa.

1. Wstęp. Wprowadzenie do pracy samodzielnej: bibliografie, słowniki: geograficzne, biograficzne, wydawnictwa źródłowe, opracowania.
2. Wieloznaczność i kontrowersyjność pojęcia naród. Przesłanki powstania nowoczesnych narodów w regionie m.in.: absolutyzm oświecony, rewolucja francuska, napoleońska modernizacja, romantyzm.
3. Tworzenie nowoczesnego narodu polskiego.
4. Tworzenie nowoczesnego narodu węgierskiego.
5. Tworzenie nowoczesnego narodu litewskiego
6. Tworzenie nowoczesnego narodu słowackiego
7. Ukraina: tworzenie narodu, epoka radziecka, obawy początku lat 90-tych XX wieku, pomarańczowa rewolucja i jej wpływ.
8. Białoruś: tworzenie narodu, epoka radziecka, odrodzenie w początku lat 90-tych XX wieku, A. Łukaszenko i jego wizja, odbicie wątpliwości we współczesnej historiografii białoruskiej, perspektywy.
9. Narody historyczne i niehistoryczne. Divide et impera - stosunek państw zaborczych wobec budzących się aspiracji Białorusinów, Ukraińców, Litwinów, Słowaków etc.
10. Polityka narodowościowa Polski: II Rzeczpospolita, PRL, III Rzeczpospolita. Naród śląski?
11. Problemy obszarów wielonarodowych wobec nowoczesnego nacjonalizmu.
12. Perspektywy nowoczesnych narodów.
13. Podsumowanie

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Celem jest ukazanie prawidłowości i różnic w powstaniu nowoczesnej świadomości narodowej w Europie Środkowowschodniej. Próba zerwania z polonocentryzmem w postrzeganiu genezy narodów litewskiego, białoruskiego i ukraińskiego. Ukazanie ustrojowych i prawnych mechanizmów tworzenia narodu, wzgl. zwalczania tworzącej się świadomości narodowej – ich skuteczności.

Efekty kształcenia

WIEDZA
1. Poznanie historii tworzenia się nowoczesnych państw i narodów w Europie Środkowowschodniej.
2. Zrozumienie historycznych uwarunkowań tych procesów w chwili obecnej
3. Poznanie podstawowych modeli tworzenia się nowoczesnej świadomości narodowej.
4. Znajomość mechanizmów tworzenia się nowoczesnych narodów w XIX-XX wieku.
UMIEJĘTNOŚCI
1. Dostrzeganie podobieństw i różnic między tworzeniem narodów w różnych epokach a stosunkami międzynarodowymi państw Europy Środkowej i Wschodniej (Węgry, Słowacja, Rumunia i in.)
2. Uzasadnianie poglądów w dyskusji w grupie.
3. Ukształtowanie podejścia porównawczego w analizie aktualnych stosunków międzynarodowych w regionie.
POSTAWY
1. Krytyczny stosunek do prezentowanych rozwiązań w zakresie polityki narodowościowej w państwach regionu (włącznie z Polską), możliwość ukazania ich zalet a także słabości.
2. Zrozumienie, że krytyczna postawa wobec zjawisk jest podstawą pracy naukowej;
3. Dostrzeżenie różnicy między rozumowaniem naukowym i potocznym
4. Dopuszczenie pluralizmu opinii w naukowej dyskusji .

Kryteria oceniania

kontrola obecności – charakter dopuszczający, ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność) – 40%, praca semestralna (esej, referat): 60 %.

Praktyki zawodowe

brak

Literatura

1. T. Kizwalter, O nowoczesności narodu. Przypadek Polski, Warszawa 1999
2. M. Waldenberg, Narody zależne i mniejszości narodowe w Europie Środkowo- Wschodniej, Warszawa 2000
3. B. Anderson, Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, Kraków 1997
4. J. Chlebowczyk, O prawie do bytu małych i młodych narodów, Warszawa - Kraków 1983
5. K. Pomian, Europa i jej narody, Warszawa 1990
6. E. Gellner, Narody i nacjonalizm, Warszawa 1991

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2200-1CWHP14-OG w USOSweb