Powszechna historia państwa i prawa 2200-1A041-NR
Opis wykładu:
I semestr:
1. Ogólna charakterystyka ustroju państw w starożytności
2. Charakterystyka państwa epoki feudalizmu (monarchia wczesofeudalna, rozdrobnienie feudalne, monarchia stanowa, monarchia absolutna, monarchia absolutna oświecona)
3. Geneza i podstawy doktrynalne nowożytnego konstytucjonalizmu (koncepcja podziału władz i suwerenności narodu, konstytucja w znaczeniu formalnym i materialnym, pojęcie "państwa prawnego")
4. Zagadnienia nowożytnego federalizmu (struktura państw złożonych, zwiazki państw a państwa zwiazkowe)
5. Władza ustawodawcza (struktura organów ustawodawczych, skład i kompetencje parlamentu, systemy wyborcze)
6. Władza wykonawcza (głowa państwa, rząd i ministrowie, administracja centralna i lokalna, samorząd)
7. Władza sądownicza (organizacja sądów w ustroju konstytucyjnym, problematyka niezawisłości sądów)
8. Konstytucyjne gwarancje praw i wolności obywatelskich
II semestr:
1. Pojęcie i zakres tzw. prawa sądowego
2. Ogólna charaktrystyka prawa archaicznego
3. Ogólna charakterystyka prawa sądowego w średniowieczu i w dobie nowożytnej (systematyka prawa, nauka i nauczanie prawa, źródła prawa)
4. Podstawowe instytucje prawa osobowego i majątkowego
5. Prawo karne w średniowieczu
6. Rozdział procesu późnośreniowiecznego (cywilny - rzymsko-kanoniczny i karny - inkwizycyjny)
7. Geneza i program kodyfikacji prawa w epoce Oświecenia
8. Prawo prywatne XIX-XX wiek
9. Najważniejsze instytucje prawa karnego w XIX i XX wieku
10. Zasady nowożytnego procesu cywilnego i ich przemiany w XIX i XX wieku
11. Kierunki rozwoju postępowania karnego w XIX i XX wieku.
Opis ćwiczeń:
I semestr: Konstytucjonalizm
1. Pojęcie i rodzaje konstytucji. Konstytucja angielska. Rządy parlamentarne. Systemy prawa wyborczego.
2. Konstytucja USA. Podział i hamowanie się władz. Odpowiedzialność konstytucyjna.
3. Konstytucje francuskie doby rewolucji. Deklaracje Praw i Wolności Obywatelskich. Władza sądownicza w państwie konstytucyjnym.
4. Model ustrojowy Karty Konstytucyjnej 1814. Konstytucja pruska 1850, austriacka 1867, rosyjska 1906.
5. Konstytucje III, IV i V Republiki we Francji. Głowa państwa. Odpowiedzialność parlamentarna.
6. Państwa niemieckie w XIX i XX wieku. Struktura państw złożonych. Reżimy totalitarne.
II semestr: Historia prawa - kodyfikacje
1. Recepcja prawa rzymskiego - podstawowe zagadnienia
2. Pojęcie i ideologiczne podstawy kodyfikacji.
3. Prawo prywatne doby liberalizmu: KN, ABGB.
4. Prawo cywilne i handlowe powszechnego uprzemysłowienia. BGB, ZGB, kodeksy handlowe. Doktryna cywilistyczna.
5. Prawo karne Oświecenia. Program reformy humanitarnej. Przestępstwo i kara w kodeksach epoki przejściowej: austriackich, Landrechcie, KKGiP.
6. Kodeksy karne "obywatelskie": Code Penal, KK bawarski, kodeks Tagancewa. Doktryny penalistyczne: szkoła klasyczna i socjologiczna.
7. Program humanitarnej reformy procesu karnego. Proces karny "mieszany". Proces cywilny w XIX wieku.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Student będzie potrafić:
Wiedza
1. opisać mechanizmy funkcjonowania państwa w kontekście pranym, politycznym i społecznym
2. sprawnie operować siatką pojęć i podstawowych instytucji prawnych z zakresu ustroju państwowego
Umiejętności
1. wyjaśnić genezę i cel konkretnych rozwiązań prawnych
2. dokonywać analizy ustrojów politycznych
3. przewidzieć skutki prawne i praktyczne wprowadzania konkretnych rozwiązań ustrojowych
Postawy
1. Postrzegać ustrój państwa jako pewną wypadkową historycznego rozwoju, potrzeb danej chwili (układ sił politycznych i społecznych) oraz koncepcji teoretycznych, a także rozumieć zależności między nimi
2. rozumieć i krytycznie odnosić się do konkretnych rozwiązań ustrojowych
3. rozumieć i doceniać różnorodność i uzasadnienie różnorodnych – nawet sprzecznych – koncepcji ustrojowych, w ich kontekście społeczno-historyczno-politycznym.
Kryteria oceniania
Metody oparte na słowie: wykład, opis, dyskusja, praca z
książką.
Metody aktywizujące: problemowa, analiza tekstów źródłowych.
Podstawową formą zaliczenia jest lista obecności, pozytywne zaliczenie kolokwiów zawierających pytania otwarte opisowe, pozwalające ocenić nabytą wiedzę ( ustych i pisemnych) oraz aktywność na zajęciach.
Literatura
1. Katarzyna Sójka-Zielińska Historia prawa, wyd. XIII zmienione, Warszawa 2009 r.
2. Marek Wąsowicz Historia ustroju państw Zachodnich. Zarys wykładu, Wyd. II rozszerzone, Warszawa 2007
3. Michał Sczaniecki Powszechna historia państwa i prawa, [oprac. Katarzyna Sójka-Zielińska], wyd. IX zmienione, Warszawa 1997
4. Michał Sczaniecki Wybór źródeł do historii państwa i prawa w dobie nowożytnej [poszerzenie i oprac. Marek Wąsowicz], Warszawa 1996
5. Grażyna Bałtruszajtys, Jerzy Kolarzowski, Marzenna Paszkowska, Karol Rajewski Wybór źródeł do historii prawa sądowego czasów nowożytnych, wyd. II zmienione, Warszawa 2002
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: