Prawoznawstwo 2200-1A021-NR
"Wstęp do prawoznawstwa" wykładany na wydziałach prawa ma za zadanie przygotować studentów prawa do dalszych studiów prawniczych. Zasadniczym przedmiotem zajęć jest teoria prawa, czyli odpowiednio uporządkowane ogólne twierdzenia o prawie, o jego tworzeniu, stosowaniu i przestrzeganiu. "Wstęp do prawoznawstwa" podejmuje w stopniu dopasowanym do potrzeb studentów badania nad formalnymi aspektami prawa, nad zasadami stanowienia przepisów prawnych, zasadami interpretowania tekstów prawnych, koncepcją systemu prawa czy kwestią jego obowiązywania. Wprowadza także w tematykę relacji prawa do innych systemów norm społecznych, do instytucji państwa oraz podstawowych zagadnień filozofii prawa.
Podstawowe treści są prezentowane na wykładach oraz na ćwiczeniach. Wykłady i ćwiczenia ze wstępu do prawoznawstwa zostały dostosowane do potrzeb studentów, który zostaną prawnikami i rozpoczną zdobywanie doświadczeń zawodowych już w drugiej dekadzie XXI wieku. Dlatego zwraca się uwagę na nowe idee i nowe doświadczenia w szerokiej dziedzinie funkcjonowania prawa, takie jak na przykład współwystępowanie prawa krajowego i prawa europejskiego, wzrost znaczenia procesu interpretacji prawa dla jego późniejszego zastosowania, etykę zawodów prawniczych czy alternatywne sposoby rozwiązywania sporów prawnych.
Wykład ma za zadanie wprowadzenie do ogólnej wiedzy o prawie, usytuowanie go w kontekście innych nauk, objaśnienie rozumienia pojęć języka prawnego oraz przedstawienie problematyki zjawisk prawnych i metodologii prawa. Ukazuje również praktyczne aspekty funkcjonowania prawa: jego tworzenie, stosowanie i przestrzeganie.
Ćwiczenia są natomiast poświęcone praktycznemu poznawaniu pojęć i konstrukcji spotykanych w praktyce prawniczej. Prowadzący oprócz podręcznika wykorzystują teksty aktów normatywnych i orzecznictwa, ucząc studentów samodzielnej analizy takich tekstów i ich rozumienia. Ważną część ćwiczeń stanowią zajęcia warsztatowe rozwijające umiejętność czytania tekstów ustaw, znajdowania w nich poszczególnych rodzajów przepisów i elementów normy prawnej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Kurs wstępu do prawoznawstwa powinien pozwolić studentom przede wszystkim na opanowanie podstawowej terminologii prawniczej, zarówno z zakresu teorii prawa, jak i poszczególnych nauk dogmatycznych. Analizując teksty aktów normatywnych student uczy się ich systematyki i potrafi sformułować na podstawie przepisów prawnych konkretne normy postępowania, a także rozpoznaje poszczególne typy przepisów. Rozumie różnicę między językiem naturalnym a językiem prawnym i prawniczym.
Student potrafi również wyjaśnić, na czym polegają główne procesy decyzyjne w państwie (tworzenie i stosowanie prawa), a także jakie warunki powinny być spełnione, by prawo obowiązywało.
Student powinien również w podstawowym zakresie umieć wytłumaczyć, na czym polega interpretacja prawa i za pomocą jakich dyrektyw się jej dokonuje.
Z perspektywy efektów kształcenia wyznaczonych przez Krajowe Ramy Kwalifikacji należy podkreślić, że wstęp do prawoznawstwa powinien:
a) służyć przekazywaniu elementarnej wiedzy o podstawowych pojęciach dyskursu prawnego, elementarnych koncepcjach teoretycznych oraz o instytucjach prawnych;
b) kształcić także umiejętności praktyczne na najbardziej podstawowym poziomie, w tym umiejętność analizy aktów normatywnych
c) rozwijać kompetencje społeczne studentów, takie jak umiejętność formułowania własnego stanowiska w kwestiach podstaw nauk prawnych i kultury prawnej, rekonstruowania argumentów w sporach w tej dziedzinie oraz budowania argumentów własnych.
Kryteria oceniania
Cały przedmiot kończy się egzaminem pisemnym sprawdzającym uzyskaną wiedzę teoretyczną oraz umiejętności z zakresu analizy tekstów aktów normatywnych. W trzyczęściowym egzaminie przewidziana jest także krótka część mająca formę eseju. Napisanie eseju wiąże się z koniecznością samodzielnego przygotowania jednej z listy 10 lektur dodatkowych podawanych w USOS oraz na początku roku akademickiego przez prowadzących wykłady i ćwiczenia.
Obecność na wykładach jest nieobowiązkowa.
Na ćwiczeniach przewidziana jest kontrola obecności. Liczba nieobecności ma wpływ na uzyskanie zaliczenia z przedmiotu. Poza tym prowadzący na bieżąco sprawdzają wiedzę i stopień przygotowania studentów do zajęć oraz przeprowadzają co najmniej jedno pisemne kolokwium.
Literatura
Podręcznik:
T. Chauvin, T. Stawecki, P. Winczorek, Wstęp do prawoznawstwa, wyd. 10 Warszawa 2016.
Lektury do wyboru (jedna wybrana lektura jest przedmiotem egzaminu):
1. L.L.Fuller, Moralność prawa, Warszawa (1978 lub 2004)
2. H.L.A. Hart, Pojęcie prawa, Warszawa 1998
3. F. A. von Hayek, Konstytucja wolności, Warszawa 2012
4. Ch. Perelman, Logika prawnicza. Nowa retoryka, Warszawa 1984
5. R. Putnam, Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Kraków 1995
6. G. Radbruch, Filozofia prawa, Warszawa 2009
7. G. Sartori, Teoria demokracji, Warszawa 1996
8. R. Dworkin, Imperium prawa, Warszawa 2006
Przygotowanie (lektura i opracowanie) książki do wyboru z proponowanej listy monografii stanowi samodzielną pracę studenta. Książek tych nie omawia się odrębnie na wykładzie ani ćwiczeniach. Student może konsultować swoje przygotowania z prowadzącymi zajęcia w ramach dyżurów. Odbędzie się także cykl odrębnych spotkań poświęconych lekturom.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: