Geografia polityczna i gospodarcza Europy 2122-L-W1GEOP
1. Przedmiot i założenia metodologiczne geografii politycznej i gospodarczej świata. Pojęcie i główne teorie geopolityki (początki i kierunki rozwoju, treść i zakres, cele i metody badań, środowisko geograficzne a zjawiska polityczne i gospodarcze, pojęcie, teorie i główne szkoły geopolityki / porównanie szkoły europejskiej z amerykańską, geopolityka a geografia polityczna, próby interpretacji zjawisk i procesów politycznych przy pomocy czynnika geograficznego)
2. Europa - pojęcie geograficzne (ukształtowanie terenu, warunki naturalne / klimatyczne, hydrologiczne, baza surowcowa i jej możliwości)
3. Jednostki polityczne na mapie świata - państwa (definicja i atrybuty państwa, suwerenność państw, budowanie państw narodowych w Europie, liczebność państw w Europie na tle państw innych regionów świata, klasyfikacja państw europejskich, powstawanie, uznanie, tożsamość, upadek i sukcesja państw, nazwy państw europejskich)
4. Wielka transformacja w Europie /po 1989 r./ i jej następstwa - zmiany na mapie politycznej (rozpad bloku wschodniego, zjednoczenie Niemiec, rozpad ZSRR, Jugosławii i Czechosłowacji, Europa Środkowo- Wschodnia czy Europa Wschodnia, geopolityczne podziały w Europie).
5. Jednostki polityczne na mapie świata - terytoria (terytoria niesamodzielne, terytoria powiernicze, terytoria zależne, udział państw europejskich w procesach kolonizacyjnych, dekolonizacyjnych, zanik procesów, dekolonizacyjnych)
5. Granice państw europejskich. Obszary morskie, powietrzne i kosmiczne (granice państw - aspekty polityczno-ekonomiczne i prawno-międzynarodowe, granice naturalne i sztuczne, funkcje, zmienność, znaczenie i rodzaje granic, granice Polski i proces ich kształtowania, obszary i granice morskie, obszary powietrzne i kosmiczne)
6. Struktury społeczne Europy i świata - rasy, narody, mniejszości narodowe (zróżnicowanie rasowe ludności Europy i świata, zróżnicowanie narodowościowe, pojęcie mniejszości, występowanie mniejszości narodowych w Europie, mniejszości narodowe w Polsce, rodziny i grupy językowe w Europie, języki naturalne, sztuczne, język międzynarodowy)
7. Grupy religijne i wyznaniowe w Europie (główne religie i wyznania w świecie współczesnym, największe grupy wyznaniowe w Europie, czy wiek XXI będzie wiekiem religii w Europie i na świecie ?)
8. Procesy internacjonalizacji i współzależności międzynarodowej. Teoretyczne i metodologiczne
aspekty problemów globalnych w świecie, ich znaczenie dla Europy (pojęcie i charakterystyka internacjonalizacji i współzależności w stosunkach międzynarodowych, współzależności międzynarodowe jako rezultat internacjonalizacji, procesy globalizacji, pojęcie problemów globalnych, geneza i funkcje problemów globalnych
9. Problemy demograficzne Europy (struktura demograficzna, liczba mieszkańców i prognozy wzrostu, gęstość zaludnienia i rozmieszczenie ludności)
10. Migracje w Europie i do Europy (pojęcie i typy migracji, przyczyny i konsekwencje polityczno-ekonomiczne migracji, kierunki migracji we współczesnym świecie, problem uchodźców współcześnie)
11. Zagrożenie naturalnego środowiska człowieka i jego ochrona w Europie (pojęcie naturalnego środowiska człowieka, wzajemne oddziaływania człowiek a środowisko, przyczyny i konsekwencje naruszenia równowagi w systemie tych wzajemnych oddziaływań, współpraca międzynarodowa na rzecz ochrony naturalnego środowiska człowieka)
12. Geografia konfliktów w Europie (przyczyny konfliktów w Europie, typologia i specyfika konfliktów w Europie, wpływ konfliktów międzynarodowych w Europie na bezpieczeństwo w stosunkach międzynarodowych
Rodzaj przedmiotu
Literatura
1. Encyklopedia Powszechna PWN, W-wa 2002 lub Nowa Encyklopedia PWN, t. 2
2. J. Barbag, Geografia polityczna ogólna, wyd.IV, W-wa 1987.
3. Z. Dobosiewicz, T. Olszewski, Geografia ekonomiczna świata, wyd. III, W-wa 1994.
4. S. Otok, Geografia polityczna świata, W-wa 2003.
5. J. Ciechański, Teoria geopolityki a realia Europy Wschodniej, "Sprawy Międzynarodowe"
/dalej: "SM"/ 1991, nr 2.
6. R. Kuźniar, Geopolityczne uwarunkowania bezpieczeństwa Polski, "SM" 1993
7. Carlo Jean, Geopolityka, Ossolineum 2003
8. L. Moczulski, Geopolityka, Warszawa 1999.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: