Antropologia kulturowa 2122-L-W1ANKU
Przedmiot ma za zadanie – poprzez przedstawienie podstawowej, wybranej przez prowadzącego pod kątem kierunku studiów, wiedzy z zakresu antropologii kulturowej – umożliwić studentowi rozumienie otaczającej go rzeczywistości kulturowej, różnorodności kulturowej, antropologicznej oceny życia codziennego, procesów społecznych i politycznych. Ujęcie przedmiotu ma pokazać dynamikę kultur, ich zmienność, ale i uwypuklić pewną ich istotę, mogącą przybierać różne formy.
W programie przedmiotu przewidziano: klasyczne dla antropologii tematy związane z kierunkami i specyfiką tej dziedziny nauki; ukazanie tradycyjnych wspólnot funkcjonujących we współczesnym świecie (metodą pokazu i dyskusji - DKF); istotę i zmienność obrzędowości dorocznej i obrzędów przejścia; życie codzienne, obyczajowości funkcjonowanie rodziny w różnych, wybranych kulturach; antropologiczne podejście do kwestii transformacji z naciskiem na położenie kulturowe zdegradowanych i zmarginalizowanych oraz postawy społeczno-polityczne nie-elit; problem nieformalnych powiązań społecznych (klientelizm, trybalizm) i ich wpływ na politykę; kwestię retradycjonalizacji i jej rolę wżyciu społeczno-politycznym.
Trudno wskazać przybliżoną całkowitą liczbę godzin, jaką student musi przeznaczyć na osiągnięcie efektów kształcenia. Jest to zależne w dużym stopniu od kompetencji intelektualnych studenta, a także wiedzy ogólnej wyniesionej z wcześniejszych etapów kształcenia. Zgodnie z wykładnią przeliczania punktów ECTS student winien poświęcić na osiągnięcie efektów kształcenia 75-90 godzin.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Kompetencje ogólne: poszerzenie wiedzy ogólnej, świadomość wymiaru kulturowego zjawisk; świadomość uwarunkowań kulturowych procesów społecznych i politycznych
Kompetencje przedmiotowe: podstawowa wiedza z zakresu historii, kierunków i metod badawczych antropologii kulturowej (etnologii) wraz ze zrozumieniem i oceną; poznanie podstawowego aparatu kategorialnego antropologii kulturowej i umiejętność posługiwania się nim do opisu i wyjaśniania rzeczywistości społeczno-kulturowej; podstawowa wiedza i umiejętności analizy i syntezy z zakresu wybranych treści: etnografii Polski i świata, folklorystyki, antropologii codzienności, antropologii współczesności oraz antropologii polityki; rozumienie podobieństw i różnic w kulturach światowych i instytucjach społecznych tych kultur; zastosowanie zdobytej wiedzy do wyjaśnienia rzeczywistości społecznej, kulturowej i politycznej i porównywania zjawisk społeczno-kulturowych.
Kryteria oceniania
Na ostatnich zajęciach studenci piszą pracę zaliczeniową odpowiadając na różnorodne metodologicznie pytania, wśród których będą występować: pytania jednokrotnego wyboru (JW.), pytania na dobieranie (D), pytania z luką (L), pytania KO, pytania RO, pytania z materiałem źródłowym. Zaliczenie będzie skonstruowane tak, aby sprawdzić stopień opanowania wiedzy przez studenta, jej rozumienie oraz umiejętność jej zastosowania. Część pytań będzie wymagała od studenta umiejętności analizy i syntezy oraz oceniania z wykorzystaniem nabytej wiedzy.
Praktyki zawodowe
Pełna realizacja przedmiotu nie wymaga praktyk zawodowych.
Literatura
Literatura ma charakter uzupełniający. Do zaliczenia przedmiotu wystarczająca jest wiedza przekazana podczas zajęć. Na jej bazie student, także dzięki dodatkowej pracy własnej, będzie w stanie osiągnąć efekty kształcenia oraz zaliczyć pomyślnie przedmiot.
Wykaz literatury uzupełniającej:
1. G. Balandier, Anthropologie politique, Quadrige 1967.
2. A. Bernard, Antropologia, Warszawa 2006.
3. M. Bogunia-Borowska (red.), Barwy codzienności. Analiza socjologiczna, Warszawa 2009.
4. W.J. Burszta, Antropologia kultury, Poznań 1998.
5. J.S. Bystroń, Tematy, które mi odradzano. Pisma etnograficzne rozproszone, Warszawa 1980.
6. A.P. Cheater, Social Anthropology, London-Boston-Sydney-Wellington 1989.
7. M. Eliade, Sacrum. Mit. Historia. Wybór esejów, Warszawa 1993.
8. J.G. Frazer, Złota gałąź. Studia z magii i religii, Warszawa 2002.
9. M. Hammersley, P. Atkinson, Metody badań terenowych, Poznań 2000.
10. Handbook of Ethnography, London-Thousand Oaks-New Delhi 2001.
11. C. Hann, Antropologia społeczna, Kraków 2008.
12. M. Herzfeld, Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie, Kraków 2004.
13. A. Kłoskowska, Socjologia kultury, Warszawa 1981.
14. A. Kłoskowska, Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 2005.
15. N.N. Kradin, Političeskaâ antropologiâ, Moskva 2004.
16. M. Krajewski, Kultury kultury popularnej, Poznań 2003.
17. E. Krawczak, Antropologia kulturowa: klasyczne kierunki, szkoły i orientacje, Lublin 2006.
18. L.E. Kubbel’, Očerki potestarno-političeskoj ètnografii, Moskva 1988.
19. W. Kuligowski, Antropologia współczesności. Wiele światów, jedno miejsce, Kraków 2007.
20. B. Łaciak, Obyczajowość polska czasu transformacji, czyli wojna postu z karnawałem, Warszawa 2005.
21. T.C. Lewellen, Political Anthropology. An Introduction, Westerport-Connecticut-London 2003.
22. P. Łuczeczko, Zrozumieć własną kulturę. Antropologia współczesności w Polsce. Kraków 2006.
23. M. Maffesoli, Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych, Warszawa 2008.
24. A. Malewska-Szałygin, Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999-2005, Warszawa 2008.
25. M. Mauss, Socjologia i antropologia, Warszawa 2001.
26. A. Mączak, Nierówna przyjaźń. Układy klientalne w perspektywie historycznej, Wrocław 2003.
27. A. Mencwel (red.), Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, Warszawa 2005.
28. Metody etnologii, Warszawa 1991.
29. E.V. Mis'kova, N.L. Mechedov, V.V. Pimenov (red.), Ètnologiâ, Moskva 2005.
30. K. Moszyński, Kultura ludowa Słowian. Tom II: Kultura duchowa, Warszawa 1968.
31. E. Nowicka, Świat człowieka – świat kultury. Systematyczny wykład problemów antropologii kulturowej, Warszawa 2000.
32. E. Nowicka, M. Głowacka-Grajper (wyb.), Świat człowieka – świat kultury. Antologia tekstów klasycznej antropologii, Warszawa 2000.
33. E. Nowicka, M. Kempny (wyb.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, Warszawa 2003.
34. E. Nowicka, M. Kempny (wyb.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, Warszawa 2004.
35. B. Ogrodowska, Święta polskie: tradycje i obyczaj, Warszawa 2000.
36. B. Olszewska-Dyoniziak, Człowiek – kultura – osobowość: wstęp do klasycznej antropologii kulturowej, Wrocław 2003.
37. T. Rakowski, Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego, Gdańsk 2009.
38. Z. Staszczak (red.), Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, Warszawa-Poznań 1987.
39. R. Sulima, Antropologia codzienności, Kraków 2000.
40. R. Sulima (red.), Życie codzienne Polaków na przełomie XX i XXI wieku, Łomża 2003.
41. A. Wierzbicki, P. Załęski, Trybalizm a władza w Azji Centralnej, Pułtusk 2008.
42. P. Załęski, Wspólnota wiejska wobec rzeczywistości społeczno-politycznej (perspektywa antropologiczno-psychopolityczna), Warszawa 2010.
43. F. Znaniecki, Nauki o kulturze. Narodziny i rozwój, Warszawa 1992.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: