Prawo międzynarodowe publiczne 2122-L-D3PMPB

1) Zarys historii prawa międzynarodowego
Starożytność. Średniowiecze. Formowanie się nowego układu politycznego i „klasycznego” prawa międzynarodowego. Wiek XIX i początek wieku XX. Współczesność.
2) Terminologia i podstawy prawa międzynarodowego
Społeczność międzynarodowa i jej cechy. Pojęcie i istota prawa międzynarodowego. Prawo międzynarodowe a prawo wewnętrzne. Status umowy międzynarodowej w porządku prawnym RP. Podstawowe zasady prawa międzynarodowego.
Suwerenność państw, samostanowienie narodów, ochrona środowiska. Pacta sunt servanda.
3) Źródła prawa międzynarodowego
Pojęcie źródeł prawa międzynarodowego. Umowy międzynarodowe: pojęcie i rodzaje, procedura zawierania, zakres mocy obowiązującej, budowa. Nieważność, wygaśnięcie i zawieszenie stosowania umów międzynarodowych. Akty jednostronne państw. Elementy zwyczaju międzynarodowego. Inne źródła prawa międzynarodowego: judykatura, doktryna, ogólne zasady prawa, uchwały organizacji międzynarodowych. Kodyfikacja prawa międzynarodowego.
4) Zagadnienia podmiotowości w prawie międzynarodowym
Podmiotowość w prawie międzynarodowym. Państwa: elementy składowe, rodzaje, powstanie i upadek państw. Zagadnienie sukcesji. Inne podmioty prawa międzynarodowego: naród, Stolica Apostolska, osoby fizyczne i prawne. Uznanie międzynarodowe: pojęcie i formy. Odpowiedzialność międzynarodowa: rodzaje, formy. Organizacje międzynarodowe międzyrządowe jako podmioty prawa międzynarodowego.
5) Ludność w prawie międzynarodowym
Sposoby nabycia i utraty obywatelstwa. Podwójne lub wielorakie obywatelstwo. Bezpaństwowość i uchodźctwo. Cudzoziemcy: ich prawa i obowiązki. Azyl terytorialny i dyplomatyczny. Ekstradycja przestępców.
6) Międzynarodowa ochrona praw człowieka
Najważniejsze dokumenty prawa międzynarodowego, ochrona poszczególnych grup, międzynarodowa kontrola przestrzegania praw człowieka.
7) Terytorium w prawie międzynarodowym
Skład terytorium państwa. Zwierzchnictwo terytorialne. Ochrona integralności terytorialnej państwa w prawie międzynarodowym. Ograniczenia zwierzchnictwa międzynarodowego. Nabycie i utrata terytorium. Granica państwowa: pojęcie, rodzaje, delimitacja, demarkacja, administracja granic. Rzeki międzynarodowe.
8) Prawo morza
Obszary morskie wchodzące w skład terytorium państwa. Obszary morskie podlegające ograniczonej jurysdykcji państwa nadbrzeżnego. Obszary morskie poza granicami jurysdykcji państwowej. Międzynarodowe cieśniny i kanały morskie. Obszary podbiegunowe: Arktyka i Antarktyka. Przestrzeń powietrzna i kosmiczna.
9) Pokojowe załatwianie sporów międzynarodowych
Pojęcie i podział sporów międzynarodowych. Pokojowe środki rozstrzygania sporów międzynarodowych. Procedury sądowe: rokowania bezpośrednie, dobre usługi, mediacja, komisja badań, koncyliacja. Procedury sądowe: arbitraż międzynarodowy, sądy międzynarodowe. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości. Międzynarodowy Trybunał Prawa Morza. Sądy regionalne. Środki przymusu nie będące wojną. Tendencje rozwojowe w zakresie załatwiania sporów międzynarodowych.
10) Prawo konfliktów zbrojnych
Podstawowe pojęcia: wojna, konflikt zbrojny, użycie siły, obszar wojny, teatr wojny. Zakaz użycia siły zbrojnej w rozwoju historycznym oraz w świetle aktualnie obowiązującego prawa międzynarodowego. Doktryna wojny sprawiedliwej. Zasada nieinterwencji. Samoobrona indywidualna i zbiorowa. Definicja agresji i agresora. Ogólne zasady prawa wojennego (ius in bello). Wojna lądowa. Wojna morska. Wojna powietrzna. Neutralność wieczysta. Neutralność w wojnie. Polityka neutralności. Neutralizacja terytorium.
11) Organizacje międzynarodowe. Organizacja Narodów Zjednoczonych
Podmiotowość prawnomiędzynarodowa organizacji. Pojęcie, struktura i rodzaje organizacji. Organy i funkcje organizacji. Międzynarodowe organizacje rządowe. Międzynarodowe organizacje pozarządowe. ONZ jako praktyczny przykład organizacji międzyrządowej działającej na gruncie prawa międzynarodowego.
12) Pojęcie dyplomacji oraz źródła prawa dyplomatycznego
Termin dyplomacja. Rys historyczny. Historia polskiej dyplomacji. Elementy dyplomacji. Pojęcie i źródła prawa dyplomatycznego. Kodyfikacja prawa dyplomatycznego. Regulamin Wiedeński. Konwencje wiedeńskie: dyplomatyczna, konsularna.
13) Organy państwa działające za granicą
Organy wewnętrzne: głowa państwa, parlament, rząd, minister spraw zagranicznych. Organy zewnętrzne: stałe przedstawicielstwa dyplomatyczne, misje specjalne, przedstawicielstwa handlowe, przedstawicielstwa przy organizacjach międzynarodowych, urzędy konsularne, misje wojskowe. Ustanowienie stosunków dyplomatycznych. Prawo legacji. Rodzaje i specyfika organów państwa działających za granicą. Rangi przedstawicieli dyplomatycznych i rodzaje pracowników misji. Zasady procedencji (pierwszeństwa) w stosunkach dyplomatycznych. Zasady funkcjonowania misji dyplomatycznej. Korpus dyplomatyczny.
14) Funkcje dyplomatyczne oraz przywileje i immunitety dyplomatyczne
Funkcja reprezentacyjna. Ochrona interesów państwa wysyłającego i jego obywateli. Funkcja negocjacyjna. Funkcja informacyjna. Funkcja promocyjna. Funkcja konsularna. Reprezentowanie interesów państwa trzeciego. Wspólne przedstawicielstwa. Mianowanie szefa misji dyplomatycznej i członków personelu misji. Zawieszenie funkcji szefa oraz innych członków misji dyplomatycznej. Pojęcie przywilejów i immunitetów. Immunitety osobowe i rzeczowe. Immunitet od odpowiedzialności karnej, cywilnej i administracyjnej. Odpowiedzialność za naruszenie immunitetu. Nietykalność osobista. Pomieszczenie i majątek misji dyplomatycznej. Przywileje i immunitety w okolicznościach wyjątkowych: wojna, zerwanie stosunków dyplomatycznych.
15) Dyplomacja wielostronna i wprowadzenie do protokołu dyplomatycznego
Dyplomacja konferencyjna. Pełnomocnictwa. Instrukcje negocjacyjne. Język dyplomatyczny. Zasada pierwszeństwa (kryteria, zasada alternatu, pierwszeństwo najważniejszych stanowisk w Polsce). Organizacja przyjęcia dyplomatycznego.