Savoir vivre 2105-RP-L-D2SV

Na ćwiczeniach omówione zostaną z udziałem studentów następujące zagadnienia:
1. Definicja i historia savoir-vivre'u. Grzeczność jako gra - strategie polskiej grzeczności. Grzeczność a szczerość.
2. Sposoby zwracania się do partnera interakcji. Relacje na ty, relacje na pan/pani; próby tworzenia relacji tzw. pośrednich (typu "panie Wojtku", "senatorze"). Porównanie ze sposobami utrwalonymi w innych kulturach.
3. Tytulatura - m.in. uczelniana, administracji państwowej i terenowej, kościelna, wojskowa, prawnicza, medyczna. Formy stosowane w mowie, w piśmie; w sytuacjach ceremonialnych, oficjalnych, nieoficjalnych.
4. Savoir-vivre towarzyski a etykieta biznesu. Przedstawianie się, przedstawianie komuś kogoś. Poprawne podawanie ręki. Kontakt wzrokowy. Mowa ciała.
5. Ubiór służbowy kobiety i mężczyzny. Dress code.
6. Pisma urzędowe, listy tradycyjne, kartki świąteczne - wygląd zewnętrzny, formy językowe typowe dla stylu urzędowego i potocznego.
7. E-mailowy savoir-vivre. Maile służbowe i maile prywatne.
8. Posługiwanie się wizytówkami, telefonem służbowym (dwoma telefonami). Gafy zawodowe.
9. Tzw. nawias grzecznościowy - formuły powitań i pożegnań, akty mowy wchodzące w skład formuł.
10. Przeproszenia. Formy przeproszeń w sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych. Inne funkcje zwrotu "przepraszam".
11. Funkcja toastów w przeszłości i obecnie. Toasty oficjalne, weselne, towarzyskie. Typy alkoholi, rodzaje kieliszków.
12. Miejsce polskiej grzeczności wśród obyczajów grzecznościowych europejskich i amerykańskich. Formy grzeczności dla Polaka egzotyczne - na przykładzie krajów Bliskiego i Dalekiego Wschodu.
13. Zachowania grzecznościowe pozawerbalne w miejscach publicznych. Zachowania szczególnie rażące.
14. Zachowania grzecznościowe młodego pokolenia Polaków. Formy szukania consensusu z pokoleniem średnim i starszym.

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Przedmiot Savoir-vivre obejmuje zagadnienia grzeczności językowej i pozajęzykowej. Grzeczność językowa omawiana jest jako element komunikacji bezpośredniej (face to face), jak i pośredniej (pisemnej, telefonicznej, internetowej, medialnej). Grzeczność pozajęzykowa odniesiona jest przede wszystkim do kultury biznesu. W obrębie tematyki przedmiotu mieszczą się też zagadnienia grzeczności interkulturowej, w tym porównanie zasad polskiej grzeczności z zasadami innych kultur narodowych. Wskazane są ponadto różnice genderowe w komunikacji, zwłaszcza komunikacji językowej. Celem przedmiotu jest pokazanie, jak zachowania grzecznościowe wpływają na kształtowanie wizerunku członka grupy społecznej, w tym zawodowej. Jak świadomie można budować pożądany w danej relacji wizerunek własnej osoby.

Efekty kształcenia

Student zna pojęcie savoir-vivre'u, zna normy polskiej grzeczności i umie je porównać z normami innych kultur; potrafi rozpoznać zachowania niestosowne. Zna funkcje grzecznościowe polskich zwrotów grzecznościowych.
Ma umiejętność tworzenia grzecznościowych ram skutecznego komunikowania się w mowie i w piśmie. Potrafi kształtować pozytywny wizerunek własnej osoby dla potrzeb zawodowych i prywatnych.
Ogólnie - ma kompetencję komunikacyjną (kulturową).

Kryteria oceniania

Student czyta lektury zadawane na ćwiczenia. Podczas ćwiczeń referuje je lub zabiera głos w dyskusji na ich temat. Oceniany jest na tej podstawie oraz ze względu na aktywny udział w omawianiu zachowań grzecznościowych współczesnych Polaków (ćwiczy zmysł obserwacji).
Pisze zapowiadane wcześniej sprawdziany oceniające jego umiejętności w zakresie pisania pism, e-maili, odpowiednich sposobów zwracania się do partnera komunikacji itp.
Na ostatnich ćwiczeniach pisze test podsumowujący wiedzę i umiejętności zdobyte na ćwiczeniach oraz potwierdzający znajomość literatury.

Literatura

Obowiązkowa
1. M. Marcjanik, "Grzeczność w komunikacji językowej", Warszawa 2007
2. E. Sawicka, "Savoir-vivre. Podręcznik dobrych manier", Bielsko-Biała 2011
3. I. Kamińska-Radomska, "Etykieta biznesu, czyli międzynarodowy język kurtuazji", Warszawa 2003, rozdz. I.

Zalecana
1. "Grzeczność nasza i obca", red. M. Marcjanik, Warszawa 2005
2. "Grzeczność na krańcach świata", red. M. Marcjanik, Warszawa 2007
3. M. Marcjanik, "Mówimy uprzejmie. Poradnik językowego savoir-vivre'u", Warszawa 2012

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2105-RP-L-D2SV w USOSweb