Zarządzanie funduszami UE 2105-PI-M-D3ZFU-FU
Zarządzanie funduszami UE – celem przedmiotu jest przedstawienie zarysu tematycznego obszaru. W sposób szczególny uwzględnione zostaną treści kształcenia związane z przedstawieniem specyfiki zarządzania funduszami europejskimi, konceptualizacją podstawowych pojęć (polityka, programy i projekty europejskie, uczestnicy projektów europejskich, cele projektów, cykl projektu, zarządzanie projektami europejskimi) oraz zasadami i mechanizmami zarządzania programami i projektami europejskimi. W ramach przedmiotu przewidziano bloki tematyczne:
- Polityka spójności Unii Europejskiej, polityka regionalna, polityka strukturalna – rozróżnienie pojęć. Spójność gospodarcza, społeczna
i terytorialna. Podstawy prawne. Cele polityki spójności. Podstawowe zasady polityki spójności. Perspektywa finansowa 2007-2013
a perspektywa finansowa 2014-2020. Programowanie polityki spójności Unii Europejskiej. Podstawowe dokumenty (m.in. Strategiczne Wytyczne Wspólnoty, pakiet rozporządzeń polityki spójności, Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia, Programy Operacyjne). Fundusze strukturalne i Fundusz Spójności. Programy Operacyjne i Regionalne Programy Operacyjne w Polsce. Podstawowe definicje, m.in.: beneficjent, nieprawidłowość, programowanie, duży projekt, instrumenty inżynierii finansowej (pozadotacyjne formy pomocy). Podstawowe pojęcia z zakresu zarządzania projektami. Rozróżnienie pojęć fundusz, program, priorytet, działanie, projekt, zadanie. Definicja i istota projektu. Cechy charakterystyczne projektu. Klasyfikacje projektów. Podstawy zarządzania projektami (funkcjonalne, instytucjonalne, personalne). Specyfika projektów europejskich. Zarządzanie projektem - definicja pojęcia. Obszary zarządzania projektami – zakres, czas, koszt, jakość, zasoby ludzkie, komunikacja, ryzyko, zasoby.
- Metodologie zarządzania projektami. Metody zarządzania czasem wdrażania projektu (m.in. PERT, CPM). Metody zarządzania kosztem projektu (m.in. EVM). Metody zarządzania jakością projektu. Metody zarządzania ryzykiem.
- Tworzenie struktury logicznej projektu w oparciu o matrycę logiczną
– cele projektu, rezultaty, działania, środki/zasoby, wskaźniki (uwzględnienie kryteriów SMART), źródła informacji, założenia
i ryzyko. Analiza interesariuszy (wewnętrzni i zewnętrzni uczestnicy projektu). Analiza problemów. Analiza celów.
- Zespół projektowy. Instytucjonalne formy realizacji projektu (m.in. liniowa, liniowo-sztabowa, macierzowa, wyodrębniona organizacja projektowa, zewnętrzna organizacja projektu). Organizacja zespołu projektowego (projektowanie, dokumentowanie). Struktura zespołu projektowego (m. in. izomorficzna, ekspercka, kolektywna, „chirurgiczna”). Podstawowe funkcje w ramach projektów europejskich (kierownik projektu, specjalista ds. rozliczeń, specjalista ds. monitoringu, specjalista ds. promocji i rekrutacji). Zarządzanie personelem w projekcie (wymogi, wyzwania, style kierowania, komunikacja).
- Zarządzanie ryzykiem. Natura ryzyka. Pochodzenie ryzyka. Wykrywalność. Kontrolowalność. Waga. Prawdopodobieństwo wystąpienia. Przyczyny. Metodyki zarządzania ryzykiem.
- Umowa o dofinansowanie. Odpowiedzialność i obowiązki Beneficjenta. Kontrola projektu. Tryby i zakres kontroli. Zasady przeprowadzania kontroli. Najczęściej popełniane błędy. Pojęcie i typy nieprawidłowości.
- Budżet Projektu i harmonogram rzeczowo-finansowy. Kwalifikowalność wydatków. Poziom dofinansowania i wkład własny. Monitoring i sprawozdawczość. Wniosek o płatność. Płatność zaliczkowa, refundacyjna, płatność salda końcowego.
- Studium wykonalności inwestycji i biznes plan. Etapy tworzenia. Zakres dokumentu. Analiza ekonomiczno-finansowa.
- Zasady kontroli projektów. Odpowiedzialność Beneficjenta. Trwałość projektu. System instytucjonalny wdrażania funduszy europejskich – Instytucja Zarządzająca, Instytucja Pośrednicząca, Instytucja Wdrażająca, Instytucja Płatnicza, Instytucja Certyfikująca.
- Metodyka zarządzania projektami: PRINCE2 (Projects in Controlled Enviroment) – pryncypia, tematy i procesy.
2) Szacunkowa, całkowita liczba godzin, które student musi przeznaczyć na osiągnięcie zdefiniowanych dla modułu efektów uczenia się:
Udział w zajęciach: 30 godzin;
Przygotowanie do egzaminu: 45 godzin;
Razem: 75 godzin.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
a) w zakresie wiedzy: ma pogłębioną wiedzę o istocie i funkcji funduszy unijnych w powiązaniu z politykami szczegółowymi UE (K_W22/F);
b) w zakresie umiejętności: posiada umiejętność obsługi projektów unijnych na każdym etapie ich prowadzenia (K_U17);
c) w zakresie kompetencji społecznych: potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać i weryfikować wiedzę (w tym o charakterze interdyscyplinarnym) i źródła informacji naukowej i publicystycznej (K_K02), potrafi współdziałać i współpracować w grupie o zróżnicowanej strukturze i interesach pełniąc w niej różne role (K_K03).
Kryteria oceniania
- aktywność,
- referat problemowy,
- test semestralny.
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Monografie
Augustyn A., Ostapowicz H. (red.), Fundusze europejskie w polityce spójności, Biłaystok 2013.
Barcz J. (red.), Prawo Unii Europejskiej. Prawo materialne i polityki, Warszawa 2006.
Domiter M., Marciszewska A., Zarządzanie projektami unijnymi. Teoria
i praktyka, Warszawa 2013.
Dylewski M., Filipiak B., Guranowski A., Iwan-Hołub J., Zarządzanie finansami projektu europejskiego, Warszawa 2009.
Głąbicka K., Grewiński M., Polityka spójności społeczno-gospodarczej Unii Europejskiej, Warszawa 2005.
Grewiński M., Europejski Fundusz Społeczny i Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego: od teorii do praktyki, Warszawa 2006.
Krasuska M., Fundusze unijne w nowej perspektywie 2014-2020, Warszawa 2014
Naruszewicz S., Polityka spójności Unii Europejskiej, Warszawa 2006.
Nawrat M. A., Grabek N. D., Metodologia zarządzania projektem dofinansowanym z funduszy europejskich, Warszawa 2011.
Nowak Z. A., Szałański M. (red.), Pozyskiwanie i wykorzystanie funduszy unijnych w regionie mazowieckim, Warszawa 2008.
Perkowski M. (red.), Prawo zarządzania projektami finansowanymi z funduszy europejskich, Warszawa-Kraków 2008.
Poździk R., Fundusze unijne. Zasady finansowania projektów ze środków unijnych w Polsce w latach 2007-2013, Lublin 2008.
PRINCE2 - Skuteczne zarządzanie projektami, TSO, Crown Copyright, Londyn 2009.
Sikora-Gaca M., Kosowska U. (red.), Fundusze europejskie w teorii i praktyce: edukacja, gospodarka, kultura, społeczeństwo, Warszawa 2014.
Skalik J. (red.), Zarządzanie projektami, Wrocław 2009.
Stabryła A., Zarządzanie projektami ekonomicznymi i organizacyjnymi, Warszawa 2011.
Śliwa J., Pawlicki R., Zarządzanie funduszami unijnymi dla przedsiębiorców, Warszawa 2012.
Ślusarczyk Z., Szyjko T. C., Zarządzanie funduszami strukturalnymi UE
i pozyskiwanie środków dla szkolnictwa wyższego 2007-2013. Kompendium, Piotrków Trybunalski 2009.
Tkaczyński J. W., Willa R., Świstak M., Leksykon funduszy Unii Europejskiej, Warszawa 2009.
Tkaczyński J.W., Świstak M., Sztorc E., Projekty europejskie: praktyczne aspekty pozyskiwania i rozliczania dotacji unijnych, Warszawa 2011.
Trocki M., Grucza B. (red.), Zarządzanie projektem europejskim, Warszawa 2007.
Trocki M., Grucza B., Ogonek K., Zarządzanie projektami, Warszawa 2009.
Weiss E., Zarządzanie jakością w funduszach strukturalnych Unii Europejskiej, Wrocław 2006.
Wojtaszczyk A. K. (red.), Fundusze strukturalne polityka regionalna Unii Europejskiej, Warszawa 2005.
Akty prawne i dokumenty
Perspektywa finansowa 2014-2020
• Umowa partnerstwa 2014-2020, dokument zatwierdzony przez Komisję Europejską dn. 23 maja 2014 r.
• Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020,
• Program Operacyjny Polska Cyfrowa 2014-2020,
• Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020,
• Program Wiedza, Edukacja, Rozwój 2014-2020,
• Program Operacyjny Polska Wschodnia 2014-2020,
• Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2014-2020,
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 z dnia 17 grudnia 2013 w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących wsparcia z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach celu "Europejska współpraca terytorialna".
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1300/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1084/2006.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i przepisów szczególnych dotyczących celu "Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia" oraz w sprawie uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1080/2006.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1302/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1082/2006 w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT) w celu doprecyzowania, uproszczenia i usprawnienia procesu tworzenia takich ugrupowań oraz ich funkcjonowania.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006.
• Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 240/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. w sprawie europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych.
Perspektywa finansowa 2007-2013
Decyzja Rady (WE) z dnia 6 października 2006 r. w sprawie Strategicznych Wytycznych Wspólnoty dla spójności, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L291/11 z dnia 21.10.2006.
European Comission, Europe’s Agenda 2000: Strengthening and widening the European Union, Luxembourg 1999.
European Comission, Second report on economic and social cohesion, [online:] http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docoffic/official/reports/contentpdf_en.htm , dostęp 01.05.2011.
Komisja Europejska, Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, KOM (2010) 2020.
Komisja Europejska, Piąty raport na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej: inwestowanie w przyszłość Europy, Luksemburg 2010.
Rozporządzenie (WE) 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, seria L 210 z 31.07.2006.
Rozporządzenie (WE) 1081/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1784/1999, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, seria L 210 z 31.07.2006.
Rozporządzenie Komisji (WE) 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) 1083/2006 ustanawiające przepisy ogólne Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz rozporządzenia (WE) 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L371/1 z 27.12.2006.
Rozporządzenie Rady (WE) 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, seria L 210 z 31.7.2006.
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące funduszy strukturalnych, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej seria L 161/1.
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej seria L 277/1.
Rozporządzenie Rady (WE) nr 284/2009 z dnia 7 kwietnia 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności w odniesieniu do niektórych przepisów w zakresie zarządzania finansowego, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej seria L94/10.
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające Fundusz Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1164/94, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, seria L 210 z 31.07.2006.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: