Polityki zagraniczne państw europejskich 2105-M-D1PZPE
Celem konwersatorium jest prezentacja i analiza głównych założeń oraz procesów realizacji polityk zagranicznych wybranych państw europejskich. Uwzględnione są przy tym państwa reprezentujące największy potencjał oraz najważniejsze regiony i ugrupowania w Europie.
W trakcie zajęć kolejno przedstawiane i badane są polityki zagraniczne tych państw z uwzględnieniem ich zasadniczych uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych, głównych determinant geopolitycznych, historycznych, ekonomicznych i społecznych, stosowanych metod i instrumentów oraz uzyskiwanych efektów. Uwzględnione są także występujące między tymi państwami ewentualne antagonizmy i różnice interesów, jak również motywy skłaniające do nawiązywania przez nie między sobą bliższych więzi sojuszniczych.
1. Zajęcia
Zakres tematyczny przedmiotu
Szczegółowe zasady przebiegu zajęć
Szczegółowe zasady zaliczenia przedmiotu
2. Zajęcia
Polityka zagraniczna państwa – wymiar teoretyczny. Część 1: definicje polityki zagranicznej, wewnętrzne uwarunkowania polityki zagranicznej, zewnętrzne uwarunkowania polityki zagranicznej, obiektywne uwarunkowania polityki zagranicznej, subiektywne uwarunkowania polityki zagranicznej, interes narodowy, cele polityki zagranicznej państwa, stosunki dyplomatyczne, stosunki konsularne
3. Zajęcia
Polityka zagraniczna państwa – wymiar teoretyczny. Część 2: polityka zagraniczna w ujęciu realistycznym i neorealistycznym, polityka zagraniczna w ujęciu liberalnym i neoliberalnym, polityka zagraniczna w ujęciu konstruktywistycznym, władza ustawodawcza państwa w stosunkach międzynarodowych, władza wykonawcza państwa w stosunkach międzynarodowych, władza sądownicza państwa w stosunkach międzynarodowych
4. Zajęcia
Polityki zagraniczne wybranych państw Europy Środkowo-Wschodniej (Czechy, Słowacja, Węgry) – rola przemian politycznych po 1989 r., cele strategiczne, członkostwo w UE i NATO, polityka narodowościowa
5. Zajęcia
Polityki zagraniczne wybranych państw regionu Morza Bałtyckiego (Finlandia, Litwa) – „finlandyzacja” a sowietyzacja, rola przemian politycznych po 1989 r., cele strategiczne, członkostwo w UE i NATO, sąsiedztwo Rosji
6. Zajęcia
Uwarunkowania polityki zagranicznej Ukrainy – sowietyzacja, rola przemian politycznych po 1991 r., polityka wielowektorowości, sąsiedztwo Rosji
7. Zajęcia
Polityka zagraniczna Ukrainy po 2014 r. – westernizacja, integracja europejska, wojna z Rosją
8. Zajęcia
Polityka zagraniczna Turcji – geopolityka, członkostwo w NATO, relacje z UE, mocarstwowość regionalna, islam
9. Zajęcia
Uwarunkowania polityki zagranicznej Niemiec – analiza czynników:
historycznych, aksjologicznych, politycznych, gospodarczych, społecznych.
Ewolucja priorytetów i celów polityki zagranicznej Niemiec na przestrzeni lat.
RFN wobec głównych problemów i wyzwań UE
10. Zajęcia
Zwrot w niemieckiej polityce bezpieczeństwa (ZEITENWENDE). Ewolucja
polityki Niemiec wobec Rosji. Relacje niemiecko- amerykańskie.
Międzynarodowa aktywność RFN – formy zaangażowania na
arenie międzynarodowej (na forum ONZ)
11. Zajęcia
Uwarunkowania polityki zagranicznej Francji – analiza czynników
historycznych, aksjologicznych, politycznych, gospodarczych, społecznych.
Ewolucja priorytetów i celów polityki zagranicznej Francji na przestrzeni lat.
Francja wobec głównych problemów i wyzwań UE
12. Zajęcia
Polityka Francji wobec państw Afryki Północnej. Dalekowschodnia polityka Francji. Relacje francusko-rosyjskie. Francja wobec wojny w Ukrainie
13. Zajęcia
Uwarunkowania polityki zagranicznej Wielkiej Brytanii. Relacje Wielkiej Brytanii z UE po Brexicie. Stosunki brytyjsko – amerykańskie. Wielka Brytania wobec wojny w Ukrainie i Rosji. „Global Britain”
14. Zajęcia
Polityka zagraniczna państw neutralnych (Austria i Szwajcaria). Uwarunkowania polityki zagranicznej Austrii, Szwajcarii – analiza czynników historycznych, aksjologicznych, politycznych, gospodarczych, społecznych. Koncepcja państwa małego w polityce zagranicznej. Neutralność państwa a polityka zagraniczna.
Austria wobec głównych problemów i wyzwań UE. Relacje Szwajcarii z UE.
Austria i Szwajcaria wobec wojny w Ukrainie, relacje z Rosją
Nakład pracy studenta:
konwersatorium - 30 h
przygotowanie do prezentacji - 30 h
lektura do zajęć - 30 h
ogółem - 90 h
W cyklu 2024Z:
Celem konwersatorium jest prezentacja i analiza głównych założeń oraz procesów realizacji polityk zagranicznych wybranych państw europejskich. Uwzględnione są przy tym państwa reprezentujące największy potencjał oraz najważniejsze regiony i ugrupowania w Europie. W trakcie zajęć kolejno przedstawiane i badane są polityki zagraniczne tych państw z uwzględnieniem ich zasadniczych uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych, głównych determinant geopolitycznych, historycznych, ekonomicznych i społecznych, stosowanych metod i instrumentów oraz uzyskiwanych efektów. Uwzględnione są także występujące między tymi państwami ewentualne antagonizmy i różnice interesów, jak również motywy skłaniające do nawiązywania przez nie między sobą bliższych więzi sojuszniczych. Tematy poszczególnych zajęć: Nakład pracy studenta: |
W cyklu 2025Z:
Celem konwersatorium jest prezentacja i analiza głównych założeń oraz procesów realizacji polityk zagranicznych wybranych państw europejskich. Uwzględnione są przy tym państwa reprezentujące największy potencjał oraz najważniejsze regiony i ugrupowania w Europie. W trakcie zajęć kolejno przedstawiane i badane są polityki zagraniczne tych państw z uwzględnieniem ich zasadniczych uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych, głównych determinant geopolitycznych, historycznych, ekonomicznych i społecznych, stosowanych metod i instrumentów oraz uzyskiwanych efektów. Uwzględnione są także występujące między tymi państwami ewentualne antagonizmy i różnice interesów, jak również motywy skłaniające do nawiązywania przez nie między sobą bliższych więzi sojuszniczych. Tematy poszczególnych zajęć: Nakład pracy studenta: |
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
w zakresie WIEDZY:
• znać zasadnicze uwarunkowania polityki zagranicznej omawianych państw,
• znać najważniejsze cele oraz priorytety polityki zagranicznej omawianych państw,
• rozumieć, jak polityka zagraniczna poszczególnych państw wpływa na kształt współczesnej Europy.
w zakresie UMIEJĘTNOŚCI:
• umieć wyjaśnić genezę współczesnych relacji między państwami w Europie,
• umieć wskazać zależności pomiędzy zasobami państwa a prowadzoną przez nie określoną polityką zagraniczną,
• umieć zdefiniować elementy określające znaczenie i potęgę państwa na arenie międzynarodowej,
• umieć określić potencjał polityczny, ekonomiczny oraz społeczny każdego z omawianych państw.
w zakresie KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH:
• być samodzielnym w formułowaniu własnych opinii na temat działalności oraz kierunków rozwoju poszczególnych państw europejskich,
• być krytycznym w ocenie różnorodnych przekazów dotyczących wydarzeń politycznych w Europie,
• pozostawać otwartym na nieustające i samodzielne poszukiwania wiedzy oraz informacji na temat relacji między poszczególnymi państwami w Europie.
Kryteria oceniania
Zaliczenie na ocenę.
Na końcową ocenę składa się ewaluacja następujących form aktywności studenta podczas zajęć:
- zaangażowanie w dyskusje prowadzone na zajęciach,
- przygotowanie multimedialnej prezentacji wybranego zagadnienia.
Obecność: student ma prawo do dwóch nieobecności. Przekroczenie tego limitu skutkuje zaliczeniem materiału na dyżurze.
Zastosowanie narzędzi sztucznej inteligencji (Poziom 2. GENEROWANIE POMYSŁÓW I TWORZENIE STRUKTURY PRZEZ SI)
Sztuczna inteligencja może być wykorzystana m.in. do przeprowadzenia burzy mózgów, stworzenia struktury i generowania pomysłów na udoskonalenie pracy.
W ostatecznej wersji pracy nie mogą się znaleźć żadne treści wygenerowane przez sztuczną inteligencję.
Literatura
Wstęp do teorii polityki zagranicznej państwa, R. Zięba (red.), Toruń 2005, s. 17-58.
L. Antonowicz, Podręcznik prawa międzynarodowego, Warszawa 2015.
M. Balcerzak, R. Bierzanek, M. Kałduński, J. Symonides, Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2023.
A. Dudek, Ukraina we współczesnych rosyjskich projektach imperialnych, „Perspektywy Kultury” 2023, nr 41.
P. Bajor, Ukraina w obliczu rosyjskiej agresji – polityka i strategia, w: The War Must Go On. Dynamika wojny w Ukrainie i jej reperkusje dla bezpieczeństwa Polski, A. Gruszczak (red.), Kraków 2023.
M. Dahl, Polityka zagraniczna Turcji – uwarunkowania wewnętrzne subiektywne, „Studia Orientalne” 2019, nr 2.
M. Dahl, Zewnętrzne uwarunkowania polityki zagranicznej Republiki Turcji, „Studia Orientalne” 2017, nr 2.
J. Wódka, Polityka zagraniczna „nowej” Turcji. Implikacje dla partnerstwa transatlantyckiego, Warszawa 2013, s. 42-83.
A. Adamczyk, Quo vadis Turcjo – koniec europejskiego kierunku w polityce zagranicznej Turcji?, „Rocznik Integracji Europejskiej” 2017, nr 11.
J. Niemiec, Koncepcja „strategicznej głębi” w tureckiej polityce zagranicznej, „Teka of Political Science and International Relations” 2019, nr 2.
K. Jaworski, Teoretyczne aspekty analizy polityki zagranicznej państwa, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” 2010, nr 3.
L. Antonowicz, Podręcznik prawa międzynarodowego, Warszawa 2015.
M. Balcerzak, R. Bierzanek, M. Kałduński, J. Symonides, Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2023.
A. Pacześniak, M. Perottino, Europejska polityka Czech, „ETE Working Paper” 2017,
nr 3, s. 32-41.
P. Bajda, R. Zenderowski, Europejska polityka Słowacji, „ETE Working Paper” 2017,
nr 4, s. 23-29.
S. Kubas, Kształtowanie się polityki zagranicznej Węgier w regionie Europy Środkowej od 1989 do 2014 r. Wybrane aspekty, w: Doświadczenia transformacji systemowej w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, M. J. Barański, N. Rudakiewicz, M. Guzy, (red.), Katowice 2015.
M. Sima, Geopolityczne znaczenie idei Wielkich Węgier, „Przegląd Geopolityczny” 2019, nr 28.
T. Kopyś, Wschód w polityce narodowej i zagranicznej Węgier w XX wieku i na początku XXI wieku, „Res Gestae. Czasopismo Historyczne” 2023, nr 17.
J. Grzela, Od neutralności do członkostwa w NATO. Fińska polityka bezpieczeństwa w
cieniu nieprzewidywalnego sąsiada, „Polityka i Społeczeństwo” 2023, nr 3.
C. Partacz, Polityczno-historyczne determinanty europejskiej polityki zagranicznej
Republiki Finlandii, „Rocznik Integracji Europejskiej” 2022, nr 16.
B. Czepil, Europejska polityka Finlandii, „ETE Working Paper” 2016,
nr 2, s. 22-27.
K.P. Sawicki, Wektory polityki zagranicznej Republiki Litewskiej, „Studia Gdańskie.
Wizje i Rzeczywistość” 2014, t. XI.
K. Biersztańska, Dalia Grybauskaite. ‘Baltic Iron Lady’, która zmieniła narrację o
‘państwie małym’ w polityce zagranicznej Republiki Litewskiej, „Sprawy
Międzynarodowe” 2022, nr 1.
M. Malużinas, Polityka zagraniczna prezydenta Litwy – Gitanasa Nausedy w latach
2019-2022. Kontynuacja czy zmiana?, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2022, nr 4.
P. Pietnoczka, Polityka zagraniczna i bezpieczeństwo w programach wyborczych partii politycznych podczas kampanii parlamentarnej 2019 roku na Ukrainie, „Przegląd Wschodnioeuropejski” 2021, nr 12.
M. Blyzniuk, Zachód w polityce bezpieczeństwa Ukrainy, „Przegląd Politologiczny” 2022, nr 2.
V. Zheltovskyy, Perspektywy rozwoju stosunków Unia Europejska – Ukraina, „Facta Simonidis” 2021, nr 1.
T. Stępniewski, Determinanty wewnętrzne polityki zagranicznej Ukrainy pod rządami Wołodymyra Zełenskiego, „Rocznik IEŚW” 2019, nr 1.
J.M. Fiszer, Agresja Rosji na Ukrainę i perspektywy jej akcesji do struktur euroatlantyckich, „Rocznik Integracji Europejskiej” 2023, nr 17.
E. Mironowicz, Polityka zagraniczna Ukrainy 1990-2010, Białystok 2012, s. 40-45, 73-88, 105-119, 175-182, 189-204, 232-240, 292-322.
J.M. Fiszer, Geopolityczne aspekty polityki zagranicznej Ukrainy w latach 1991-2013, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” 2016, nr 4.
M. Blyzniuk, Pozablokowość w polityce bezpieczeństwa Ukrainy – zapomniana koncepcja?, „Rocznik Integracji Europejskiej” 2023, nr 17.
T. Stępniewski, „Do Europy razem z Rosją”: polityka zagraniczna Ukrainy w czasie prezydentury Leonida Kuczmy, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” 2018, nr 4.
A. Trzcielińska-Polus, Niemcy [w:] Doktryny integracyjne państw europejskich, K. Zuba (red.), Warszawa 2017, s. 49-70.
K. Garczewski, Republika Federalna Niemiec i jej rola w Unii Europejskiej po Brexicie, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” 2017, nr 4.
A. Stempin, Europejska agenda czwartego rządu Angeli Merkel, „Przegląd Europejski” 2019, nr 2.
A. Kwiatkowska, Od kopciuszka do cesarzowej jak Merkel zmieniała Niemcy OSW, Warszawa, czerwiec 2021.
S. Sulowski, Uwarunkowania i główne kierunki polityki zagranicznej RFN, Warszawa 2002.
S. Sulowski, Polityka europejska Republiki Federalnej Niemiec, Warszawa 2004
E. Cziomer, Polityka zagraniczna Niemiec w dobie nowych wyzwań globalizacji, bezpieczeństwa międzynarodowego oraz integracji europejskiej po 2005 roku, Warszawa 2010.
K. Malinowski, Epokowy zwrot (Zeitenwende) w niemieckiej polityce bezpieczeństwa: chwiejne podstawy i niepewne rezultaty, „Przegląd Zachodni” 2022, nr 3.
M.M. Kosman, Pod znakiem Zeitenwende. Konflikt rosyjsko-ukraiński z perspektywy Niemiec (2014-2022), „Przegląd Zachodni” 2023, nr 1-2.
K. Malinowski, Orientacja transatlantycka w Niemczech w obliczu nowego otwarcia w stosunkach niemiecko-amerykańskich, „Przegląd Zachodni” 2021, nr 1.
W poszukiwaniu straconego czasu. Niemcy w erze Zeitenwende, OSW, Warszawa wrzesień 2023.
S. Parzymies, Polityka zagraniczna Francji po zimnej wojnie. 25 lat w służbie dwubiegunowości, Warszawa 2017.
A. Pacześniak, K. Zuba, Francja [w:] Doktryny integracyjne państw europejskich, K. Zuba (red.), Warszawa 2017, s. 31-48.
B. Mucha-Leszko, Polityka integracyjna Francji- motywy, koncepcje, rezultaty, „Annales UMCS. Sectio H” 2013, nr 2, s. 165-178.
J. Baszkiewicz, Historia Francji, Wrocław-Warszawa-Kraków 1999.
S. Parzymies, Polityka zagraniczna Francji po zimnej wojnie. 25 lat w służbie dwubiegunowości, Warszawa 2017.
M. Kuryłowicz, Ewolucja postawy elit politycznych V Republiki Francuskiej wobec Rosji w kontekście wojny na Ukrainie, „Przegląd Zachodni” 2023, nr 1-2.
Ł Maślanka Poszukiwanie alternatywy – francuska polityka zagraniczna przed wyborami, PISM, NR 92 (2290), 6 maja 2021.
Ł. Maślanka, Zmierzch Króla Słońce: dziedzictwo polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Macrona, Komentarze OSW 2024-07-18.
B. J. Góralczyk, Unia Europejska i Wielka Brytania po brexicie, (online)
M. Woźniak, Zintegrowany Przegląd Strategiczny „Globalna Brytania w dobie konkurencyjności” i jego znaczenie dla Europy Środkowo-Wschodniej, „Środkowoeuropejskie Studia Politologiczne” 2021, nr 4.
P. Szymański, Pobrexitowa strategia „Global Britain” – konsekwencje dla północno-wschodniej flanki NATO, Komentarze OSW, Warszawa 2021.
P. Szymański, Konsekwencje Brexitu dla polityki bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii wschodniej flanki NATO, Komentarze OSW, Warszawa 2019.
D. Popławski, Neutralność Austrii i Szwajcarii a procesy integracji europejskiej, w: Państwa niemieckojęzyczne w procesie integracji europejskiej, D. Popławski (red.), Warszawa 2012.
J. Miecznikowska, Analiza polityki europejskiej rządów Sebastiana Kurza,
„Przegląd Zachodni” 2022, 1 (238).
J. Miecznikowska, Austria, w: Doktryny integracyjne państw europejskich, K. Zuba (red.), Warszawa 2017, s. 147-166.
D. Popławski, Koncepcja „państwa małego” w polityce zagranicznej Austrii, w: Małe państwa Europy. Specyfika systemu politycznego i aktywności międzynarodowej, D. Popławski, (red.), Warszawa 2009.
D. Popławski, Neutralność Szwajcarii wyzwania XXI wieku, „Politeja” 2023, nr 1.
B. Wiśniewska-Paź, Neutralność Szwajcarii wymiary bezpieczeństwa neutralnego państwa, „Politeja” 2023, nr 1.
W cyklu 2024Z:
- L. Aggestam, European Foreign Policy and the Quest for a Global Role: Britain, France and Germany, London 2013 |
W cyklu 2025Z:
- L. Aggestam, European Foreign Policy and the Quest for a Global Role: Britain, France and Germany, London 2013 |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: