Polityka UE wobec Bliskiego Wschodu i Afryki 2104-M-D3PUBA-SRG

Polityka UE wobec Bliskiego Wschodu i Afryki, 2023/24, semestr zimowy, 20h
Zagadnienia:
1. Historia stosunków UE z Bliskim Wschodem (BW, MENA – Middle East and North Africa) i Afryką Subsaharyjską (ASS)
2. Etapy rozwoju stosunków od powstania Wspólnot do dziś
3. Zarys polityki UE wobec MENA i ASS (polityka śródziemnomorska UE – proces barceloński, Unia dla Śródziemnomorza, Europejska Polityka Sąsiedztwa; umowa z Kotonu, Wspólna Strategia UE-Afryka, Szczyty UE-UA)
4.-5. Państwa priorytetowe w polityce UE wobec Bliskiego Wschodu i ASS
+Polityka wobec Afryki (ASS):
 Uwarunkowania polityki UE wobec państw Afryki Subsaharyjskiej
 Elementy polityki UE wobec ASS i środki jej realizacji:
• Polityka rozwojowa (Europejski Fundusz Rozwoju, budżet Wspólnoty Europejskiej, Europejski Bank Inwestycyjny, główne priorytety pomocy rozwojowej UE, rola podmiotów pozapaństwowych w realizowaniu polityki rozwojowej) oraz instrumenty wzmacniania demokracji i przestrzegania praw człowieka
• Polityka migracyjna
• Misje wojskowe i instrumenty współpracy na rzecz pokoju i bezpieczeństwa w Afryce
• Polityka handlowa UE wobec Afryki
• Sankcje
 Relacje z poszczególnymi państwami i organizacjami afrykańskimi oraz największe wyzwania dla współpracy UE z ASS
+Polityka wobec Bliskiego Wschodu (MENA):
 Uwarunkowania polityki UE wobec regionu MENA
 Elementy polityki i środki realizacji (j.w.)
 Relacje z poszczególnymi państwami i organizacjami w regionie i największe wyzwania dla współpracy UE z MENA

1. B. Przybylska-Maszner, UE wobec państw Bliskiego Wschodu – uwarunkowania współpracy, współzależności, rywalizacja, w: P. Osiewicz (red.), Stosunki międzynarodowe w regionie Bliskiego Wschodu. Uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne, Warszawa 2016.
2. P. J. Borkowski, Polityka Unii Europejskiej w regionie Morza Śródziemnego, w: S. Parzymies (red.), Dyplomacja czy siła?. Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2009.
3. P. J. Borkowski, Polityka sąsiedztwa Unii Europejskiej, Warszawa 2009 (zwłaszcza r. 4-7)
4. K. Kołodziejczyk, Stosunki Unii Europejskiej z grupą państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku: rola i znaczenie umów o partnerstwie gospodarczym w zakresie handlu i pomocy rozwojowej, Warszawa 2013.
5. W. Lizak, The European Union and Africa. From Dependency to Partnership, w: P. M. R. Suárez (ed.), La Unión Europea y sus relaciones internacionales, México 2015
6. A.M. Solarz, European Union”s Relations with Israel, w: ibidem
7. G. R. Olsen, The EU and Military Conflict Management in Africa: For the Good of Africa or Europe?, “International Peacekeeping” 2009, April
9. Adekeye Adebajo, K. Whiteman, The EU and Africa: From Eurafrique to Afro-Europa, https://pdfs.semanticscholar.org/626c/935e227a94fe85276b81a68edb15f23d523f.pdf
Inne opracowania nt. polityki UE wobec Bliskiego Wschodu i Afryki:
1. Adamczyk, Polityka śródziemnomorska Unii Europejskiej wobec zjawiska arabskiej wiosny, „Studia Europejskie” 2012, nr 3.
2. P. J. Borkowski, Partnerstwo Eurośródziemnomorskie, Warszawa 2005.
3. P. J. Borkowski, Pomoc rozwojowa WE wobec państw Maghrebu – blaski i cienie, w: K. Czaplicka (red.), Wyzwania międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju, Warszawa 2007/8.
4. P. J. Borkowski, Rola największego donatora pomocy rozwojowej jako wyznacznik tożsamości międzynarodowej UE, w: Ibidem.
5. P. Frankowski, I. Słomczyńska, Unia Europejska – Afryka Subsaharyjska. Uwarunkowania, mechanizmy, efektywność współpracy, Lublin 2011.
6. Gąsowski, Bogaci-Biednym? Unia Europejska a Afryka, w: A. Żukowski (red.), Problem bogactwa i biedy we współczesnej Afryce, Olsztyn 2011.
7. F. Jasiński, Współpraca Unii Europejskiej z regionem afrykańskim, w: J. J. Milewski, W. Lizak (red.), Stosunki międzynarodowe w Afryce, Warszawa 2002.
8. K. Kołodziejczyk, Polityka Unii Europejskiej wobec grupy krajów AKP, w: S. Parzymies (red.), Dyplomacja czy siła?. Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2009.
9. K. Kołodziejczyk, Stosunki Unii Europejskiej z grupą państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku. Rola i znaczenie umów o partnerstwie gospodarczym w zakresie handlu i pomocy rozwojowej, Warszawa 2013.
10. K. Kołodziejczyk, Umowy o partnerstwie gospodarczym (EPA) w stosunkach Unia Europejska – grupa państw AKP, Warszawa 2010.
11. S. Konopacki, Relacje UE-Turcja: między współpracą a członkostwem, „Studia Europejskie” 2011, nr 2.
12. P. Marcinkowska, Przegląd Europejskiej Polityki Sąsiedztwa w dobie zmian politycznych w sąsiedztwie UE po 2010 r., „Studia Europejskie”, 2013, nr 1
13. B. Przybylska-Maszner, Polityka eksternalizacji granic Unii Europejskiej w Afryce, A. Żukowski (red.), „Stare” i „nowe” mocarstwa w Afryce, Olsztyn 2012.
14. Szymański (red.), Turcja i Europa. Wyzwania i szanse, Warszawa 2011.
15. J. Zając, Instytucjonalizacja wielostronnej współpracy eurośródziemnomorskiej na rzecz bezpieczeństwa, w: S. Parzymies, R. Zięba (red.), Instytucjonalizacja wielostronnej współpracy międzynarodowej w Europie, Warszawa 2004.
16. J. Zając, Role Unii Europejskiej w regionie Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, Warszawa 2010.
17. K. Zajączkowski, Afryka Subsaharyjska: wyzwanie dla zjednoczonej Europy u progu XXI w, w: D. Kopiński, A. Żukowski (red.), Afryka na progu XXI w. Polityka, kwestie społeczne i gospodarcze, Warszawa 2009
18. K. Zajączkowski, Afrykańskie ubóstwo w polityce Unii Europejskiej, w: A. Żukowski (red.), Problem bogactwa i biedy we współczesnej Afryce, Olsztyn 2011.
19. K. Zajączkowski, Unia Europejska wobec problemów rozwojowych świata – w kierunku (nie)spójnej polityki UE, „Studia Europejskie” 2010 , nr 2
20. K. Zajączkowski, Polityczne aspekty współpracy UE z krajami rozwijającymi się na przykładzie Afryki Subsaharyjskiej, w: K. Czaplicka (red.), Wyzwania międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju, Warszawa 2007/8.
21. K. Zajączkowski, Problematyka bezpieczeństwa w relacjach UE-Afryka Subsaharyjska – wymiar polityczny i energetyczny, „Studia Europejskie” 2010 nr 4