Pozamilitarne zagrożenia bezpieczeństwa 2104-M-D2PZMI
I. Współczesne rozumienie bezpieczeństwa, koncepcja zagrożeń asymetrycznych
- ewolucja pojęcia „bezpieczeństwo” w okresie pozimnowojennym
- proces sekurytyzacji, bezpieczeństwo jako konstrukcja społeczna
- pojęcie i istota zagrożeń asymetrycznych
- zagrożenia asymetryczne a zagrożenia pozamilitarne i transnarodowe
II. Terroryzm – istota zjawiska
- istota zjawiska i główne cechy konstytuujące
- terroryzm a inne formy pozapaństwowej przemocy politycznej
- terroryzm wewnętrzny i międzynarodowy
III. Terroryzm międzynarodowy – płaszczyzna motywacyjna
- istota motywacji, jej znaczenie, podstawowe klasyfikacje
- religijna motywacja – ogólna charakterystyka
- terroryzm islamski – przyczyny rozwoju, ideologia, zróżnicowanie między grupami
- motywacja etnonacjonalistyczna
- motywacja lewicowa
- inne motywacje
IV. Terroryzm międzynarodowy – wymiar organizacyjny
- struktury organizacyjne
- finansowanie działań terrorystycznych – podstawowe kanały i metody
- sponsoring państwowy – skala, formy, znaczenie
V. Terroryzm międzynarodowy – aspekty operacyjne
- podstawowe metody i środki działań terrorystycznych
- terroryzm samobójczy – istota, formy, tempo rozwoju, rozkład geograficzny
VI – Terroryzm międzynarodowy – skala i perspektywy rozwoju
- skala zjawiska (statystyki)
- Al Ka’ida i „globalny Dżihad” – stan obecny
- perspektywy rozwoju zagrożenia
VII Transnarodowa przestępczość zorganizowana jako zagrożenie dla bezpieczeństwa państw
- transnarodowa przestępczość zorganizowana – kwestie definicyjne
- specyfika wpływu transnarodowej przestępczości zorganizowanej na bezpieczeństwo państw
- współczesna przestępczość zorganizowana w świecie – główne trendy rozwojowe, aspekty organizacyjne
- związki między przestępczością a przemocą polityczną
VIII. Transnarodowa przestępczość zorganizowana jako zagrożenia dla bezpieczeństwa państw – główne obszary przestępczej aktywności
- handel narkotykami
- przemyt ludzi, broni i towarów
- korupcja jako problem bezpieczeństwa państw
IX. Problem użycia broni masowego rażenia przez podmioty pozapaństwowe I
- rodzaje broni masowego rażenia, BMR a „środki niekonwencjonalne”
- użycie BMR przez podmioty pozapaństwowe – potencjalne motywy
- możliwość użycia przez podmioty pozapaństwowe broni nuklearnej (potencjalne formy, ograniczenia i możliwości, skutki i prawdopodobieństwo użycia)
- broń radiologiczna - możliwość użycia przez podmioty pozapaństwowe broni nuklearnej
X. Problem użycia broni masowego rażenia (BMR) przez podmioty pozapaństwowe II
- broń biologiczna i chemiczna – rodzaje, możliwości uzyskania, możliwości skutecznego użycia, konsekwencje, prawdopodobieństwo wystąpienia
- case studies: Aum Shinrikyo i Al Ka’ida
XI-XII Zagrożenia cyberprzestrzeni – możliwość wrogiego (szkodliwego) wykorzystania technologii informatycznych przez podmioty pozapaństwowe
- bezpieczeństwo informatyczne – podstawowe pojęcia i rozróżnienia
- typologia działań podmiotów pozapaństwowych w cyberprzestrzeni
- cyberprzestępczośc i cyberterroryzm – pojęcie, skala, możliwości rozwoju
- fenomen hakerów (w tym działania grup typu Anonymous i kwestia ACTA)
- problem tzw. infrastruktury krytycznej
- casus Wikileaks – prawo do informacji a względy bezpieczeństwa
- analiza konkretnych przypadków ataków teleinformatycznych (Estonia, Stuxnet, inne)
XIII. Piractwo
- kwestie definicyjne
- odmienność względem innych form przestępczości zorganizowanej
- rozkład geograficzny i intensywność zjawiska
- główne formy przeciwdziałania
XIV Działania partyzanckie i przeciwpartyzanckie
- kwestie definicyjne
- ewolucji koncepcji walki partyzanckiej
- współczesne formy działań partyzanckich
- klasyczne koncepcje działań przeciwpartyzanckich – geneza i istota
- współczesne problemy zwalczania partyzantek
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Uczestnik zajęć powinien po ich ukończeniu dysponować wiedzą na temat współczesnego terroryzmu, przestępczości zorganizowanej i innych zagrożeń asymetrycznych oraz pozamilitarnych zagrożeń bezpieczeństwa umożliwiających mu samodzielną ocenę rangi strategicznej tych zjawisk (intensywność zagrożenia, skala konsekwencji, znaczenie z perspektywy państw, możliwości przeciwdziałania). Powinien również być zdolny do prognozowania rozwoju tego rodzaju wyzwań dla bezpieczeństwa współczesnych państw w perspektywie krótkookresowej
Kryteria oceniania
zal-o
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
P. Hough, Understanding Globar security, London 2005;
M. Madej, Międzynarodowy terroryzm polityczny, Warszawa 2001;
B. Bolechów, Terroryzm w świecie podwubiegunowym. Przewartościowania i kontynuacje, Toruń 2002;
Ch. Ferguson (et. al), The Four Faces of Nuclear Terrorism, Center for Nonproliferation Studies, Monterey 2004;
J. Arquilla, D. Ronfeldt (eds), Networks and Netwars: The Future of Terror, Crime and Militancy, RAND, Santa Monica 2001;
M. Pietraś, Bezpieczeństwo ekologiczne w Europie, Lublin 1996.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: