Międzynarodowe stosunki polityczne 2104-L-Z3MSPO

Polityka w stosunkach międzynarodowych: przejawianie się zjawisk i procesów politycznych w stosunkach międzynarodowych; typy systemów stosunków międzynarodowych: suzerenne (imperialne, hegemonialne) i suwerenne; wzory historyczne i współczesne; kształtowanie się państw narodowych i ich ewolucja. Postrzeganie międzynarodowych stosunków politycznych przez pryzmat tradycji hobbesowskiej, grocjuszowskiej i kantowskiej. Państwo jako główny aktor międzynarodowych stosunków politycznych: prymat międzynarodowych stosunków politycznych ze względu na znaczenie państw w obrocie międzynarodowym; czynniki warunkujące pozycje i role międzynarodowe państw; hierarchia państw według kryterium potęgi (siły) - od supermocarstw, poprzez mocarstwa selektywne i regionalne, państwa średniej rangi, do mini-państw; mocarstwowe role USA, Rosji, Chin. Państwa-obrońcy status quo i państwa "rewizjonistyczne". Problem państw "zbójeckich" i państw "upadłych". Charakterystyka środowiska międzynarodowej aktywności państw: środowisko obiektywne i subiektywne, operacyjne i psychologiczne. Rola osobowości polityków i mężów stanu w procesach międzynarodowych; rola międzynarodowej opinii publicznej. Polaryzacja i układy sił w stosunkach międzynarodowych. Problem równowagi i stabilności środowiska międzynarodowego. Procesy suwerenizacji i desuwerenizacji państw w stosunkach międzynarodowych: historyczny proces kształtowania się idei suwerenności; spory o zakres treści suwerenności; suwerenność państw a zasada suwerenności narodu; prawna koncepcja wyłącznej kompetencji państw i suwerennej równości; granice suwerenności; redefinicje i przewartościowania suwerenności państw we współczesnych stosunkach międzynarodowych w kontekście procesów integracyjnych i globalizacyjnych. Procesy samostanowienia w międzynarodowych stosunkach politycznych: historyczne i współczesne procesy samostanowienia państw. Przewartościowania i rewizja prawa do samostanowienia we współczesnych stosunkach międzynarodowych. Nacjonalizm jako ideologia integracyjna i zasada polityczna; etnonacjonalizm, nacjonalizm rewanżystowski i rewizjonizm terytorialny, irredenta i separatyzm; problem mniejszości narodowych; międzynarodowe rozwiązania normatywne i instytucjonalne w systemie ochrony mniejszości. Kwestie dynamiki i rozwoju międzynarodowych stosunków politycznych: procesy internacjonalizacji, zależności i współzależności. Procesy globalizacyjne i regionalizacyjne. Procesy integracyjne i dezintegracyjne. Globalne zarządzanie. Nowe koncepcje rozwoju - teoria i praktyka. Czynniki motywacyjne i formy zachowań międzynarodowych państw: identyfikacja interesu narodowego i racji stanu. Rola interesu narodowego w polityce wewnętrznej i zagranicznej państwa; wpływ racji stanu na polistrategię międzynarodową państwa. Mechanizmy i procesy decyzyjne w polityce zagranicznej. Funkcje polityki zagranicznej; rola służby zagranicznej; metody i środki komunikacji dyplomatycznej; formy współpracy i rywalizacji międzynarodowej państw. Strategie unilateralne i multilateralne w realizacji interesów bezpieczeństwa państw: hegemonizm i izolacjonizm, równowaga sił, neutralność i niezaangażowanie, odstraszanie, bezpieczeństwo zbiorowe i kooperacyjne; kompleksowe koncepcje bezpieczeństwa; zmiana hierarchii czynników bezpieczeństwa po "zimnej wojnie", różnicowanie i elastyczność międzynarodowych struktur bezpieczeństwa, nowe uwarunkowania bezpieczeństwa międzynarodowego Polski. Struktura i funkcjonowanie międzynarodowego ładu politycznego: idee i założenia ładu międzynarodowego na przestrzeni dziejów. Komponenty ładu politycznego i jego dynamika. Ład formalny i ład faktyczny po II wojnie światowej. Charakterystyka ładu pozimnowojennego. Transatlantyzm i trilateralizm jako podstawy działania instytucji Zachodu i Północy. Kontrasty Centrum-Peryferie, Północ-Południe. Konflikty międzycywilizacyjne. Podstawy instytucjonalne ładu regionalnego w Azji i Oceanii, Ameryce i Afryce. Pokój jako pozytywny korelat ładu międz.