Geografia polityczna i ekonomiczna 2104-L-D2GPIE
1.Przedmiot i założenia metodologiczne geografii politycznej i gospodarczej. Początki i kierunki rozwoju. Treść i zakres. Cele i metody badań. Związek z innymi naukami. Środowisko geograficzne a zjawiska polityczne i gospodarcze.
2.Geopolityka. Główne szkoły i teorie geopolityki. główne kategorie geopolityki. Próby interpretacji zjawisk i procesów politycznych przy pomocy czynnika geograficznego. Wpływ geopolityki na rozwój geografii politycznej.
3. Jednostki geopolityczne na mapie świata - państwa. Definicje państwa. Elementy definicji państwa. suwerenność państw. Liczebność państw w świecie.
4. Jednostki geopolityczne na mapie świata - rodzaje państw. Kryteria klasyfikacji państw. Zmienność kryteriów klasyfikacyjnych
5. Jednostki geopolityczne na mapie świata - powstawanie i upadek państw. Pojęcie powstawania państw i upadku państw. Zjednoczenie, podział państw. Niepodległość terytorium zależnego. Tożsamość państw (zmiany polityczne i zmiany nazw państw a tożsamość państw).
6. Wielka transformacja w Europie (po 1989 r.) i jej następstwa - zmiany na mapie politycznej. Rozpad bloku wschodniego. Zjednoczenie Niemiec. Rozpad ZSRR, Jugosławii i Czechosłowacji. Europa Środkowo-Wschodnia czy Europa Środkowa?
7. Jednostki geopolityczne na mapie świata - terytoria. Pojęcie terytorium. Terytoria niesamodzielne. Terytoria powiernicze. Inne terytoria kolonialne
8. Zanik procesu dekolonializacji. Kolonializm i dekolonizacja - etapy rozwojowe. Różne drogi uzyskiwania niepodległości przez terytoria zależne - przykłady.
9. Granice państw. Pojęcie granicy. rodzaje granic. funkcje i zmienność granic. granice Polski
10. Obszary (terytoria): Terytorium państwowe i jego ochrona, obszary morskie rzeki, cieśniny i kanały międzynarodowe, przestrzeń powietrzna i kosmiczna.
11. Struktury społeczne świata - rasy, narody, mniejszości narodowe:problemy pojęciowe struktura narodowościowa świata mniejszości narodowe w Polsce
12. Języki w świecie: systemy językowe (rodziny i grupy) języki naturalne i sztuczne języki międzynarodowe
13. Grupy religijne i wyznaniowe w świecie: religie i wyznania w świecie współczesnym geografia wyznań i religii
14.Procesy internacjonalizacji oraz współzależności międzynarodowe. Teoretyczne i metodologiczne aspekty problemów globalnych współczesnego świata: geneza i funkcje procesów internacjonalizacji współzależności międzynarodowe jako rezultat internacjonalizacji procesy globalizacji pojęcie problemów globalnych typologia i specyfika problemów globalnych
15. Problemy demograficzne świata: struktura demograficzna świata liczba mieszkańców Ziemi i prognozy jej wzrostugęstość zaludnienia i rozmieszczenie ludności świata - bariery i atrakcje osadnicze światowe konferencje ludnościowe i ich znaczenie
16. Migracje w świecie: pojęcie i typy migracji migracje ludnościowe - ich przyczyny oraz konsekwencje polityczno-ekonomiczne kierunki migracji międzynarodowych problem uchodźców we współczesnym świecie
17. Problemy żywnościowe świata: obszary nadwyżek i niedoborów żywności w świecie problemy rolnictwa światowego możliwości wyżywienia w kontekście eksplozji demograficznej
18. Problemy surowcowe świata. Nierównomierne rozmieszczenie surowców w świecie współczesnym dostępność surowców energetycznych a bezpieczeństwo energetyczne państw problem deficytu surowców w świecie współczesnym
19. Geografia zadłużenia międzynarodowego: źródło zadłużenia międzynarodowego. skutki zadłużenia międzynarodowego. propozycje rozwiązań problemu zadłużenia międzynarodowego. Zadłużenie międzynarodowe Polski
20. Ochrona naturalnego środowiska człowieka (niektóre aspekty problematyki ekologicznej): pojęcie naturalnego środowiska człowieka. przyczyny i konsekwencje naruszenia równowagi w systemie człowiek-środowisko. współpraca międzynarodowa na rzecz ochrony środowiska naturalnego - rozwiązanie dwustronne, regionalne i globalne
Rodzaj przedmiotu
Literatura
Antonowicz Lech, Państwa i terytoria, Warszawa 1988
Anioł Włodzimierz, Geneza i rozwój procesów globalizacji, Warszawa 1989;
Antonowicz Lech, Podręcznik prawa międzynarodowego, Warszawa 1994;
Barbag Józef, Geografia polityczna ogólna, Warszawa 1987;
Bierzanek Remigiusz, Symonides Janusz, Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 1992;
Budnikowski Adam, Ochrona środowiska jako problem globalny, Warszawa 1998.
Budnikowski Adam, Zadłużenie jako problem globalny, Warszawa 1991;
Dobosiewicz Zbigniew, Olszewski Tadeusz, Geografia ekonomiczna świata, Warszawa 1994;
Haliżak Edward, Kuźniar Roman (red.), Stosunki międzynarodowe. Geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2000;
Kukułka Józef, Internacjonalizacja życia narodów i państw, Warszawa 1991;
Malherbe Michel, Religie ludzkości, Kraków 1997;
Maryański A., Narodowości świata, Warszawa 1998
Otok Stanisław, Geografia polityczna, Warszawa 1996;
Tabor Marek, Współzależności międzynarodowe a aktywność zewnętrzna państw, [w:] Haliżak Edward, Popiuk-Rysińska Irena, Państwo we współczesnych stosunkach międzynarodowych, Warszawa 1995;
Tomaszewski J., Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce w XX wieku, Warszawa 1991;
Wyciechowska Iwona, Internacjonalizacja a internalizacja w polityce państw, "Sprawy Międzynarodowe" 1989, nr 12;
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: