Międzynarodowe instytucje bezpieczeństwa 2104-1DM8MIBE-ZAL

1. Wprowadzenie - ewolucja sposobów rozumienia pojęć "bezpieczeństwo państwa" i "bezpieczeństwo międzynarodowe" a jej wpływ na pojmowanie międzynarodowych instytucji bezpieczeństwa - ogólne rozumienie bezpieczeństwa, rozszerzenie przedmiotowe i podmiotowe pojęcia bezpieczeństwo wpływ na pojmowanie i zakres działalności międzynarodowych instytucji bezpieczeństwa

2. Międzynarodowe instytucje bezpieczeństwa w ujęciu teoretycznym - pojęcie i istota. Instytucje międzynarodowe w sensie węższym i szerszym, instytucje bezpieczeństwa a organizacje bezpieczeństwa, instytucje bezpieczeństwa formalne i nieformalne. Systematyka międzynarodowych instytucji bezpieczeństwa Modele bezpieczeństwa międzynarodowego

3. System bezpieczeństwa zbiorowego - idea i istota mechanizm funkcjonowania. Charakterystyka na przykładzie ONZ (podstawy traktatowe, struktura organizacyjna, mechanizmy działania w świetle dokumentów statutowych a faktyczne funkcjonowanie, operacje pokojowe, główne problemy i słabości systemu, ONZ a rozbrojenie)

4. Układy sojusznicze - istota i specyfika sojuszu wojskowego, cele i funkcje sojuszy, typologie sojuszy, warunki przetrwania i wygaśnięcia sojuszy, typologie sojuszy, sojusz (zbiorowa obrona) a wspólnota bezpieczeństwa oraz system bezpieczeństwa zbiorowego

5. NATO jako przykład sojuszu i ilustracja możliwości rozwojowych tego typu organizacji - przyczyny i warunki powstania, zarys ewolucji do końca Zimnej Wojny, rozszerzanie funkcji i zadań Sojuszu po zimnej wojnie, (zmiany na płaszczyźnie strategicznej, organizacyjne, struktury i zadań sił wojskowych), sojusz po 11 września 2001 r., współpraca NATO z państwami trzecimi (partnerzy, Rosja, Ukraina, Dialog Śródziemnomorski)

6. UZE/UE jako regionalna organizacja bezpieczeństwa - Unia Zachodnioeuropejska - powstanie, działalność w okresie Zimnej Wojny i po zimnej wojnie, stosunki między UZE a UE do powstania EPBiO. Geneza EPBiO, cele i zadania EPBiO, rozwój EPBiO, Europejska Strategia Bezpieczeństwa, siły wojskowe w dyspozycji UE - stan obecny, operacje UE (misje w ramach EPBiO i pokrewne).

7. Paneuropejskie struktury bezpieczeństwa - KBWE/OBWE - ewolucja w okresie pozimnowojennym, główne organy OBWE w zakresie bezpieczeństwa (wymiar polityczno-wojskowy), najważniejsze obszary działania, obecna kondycja organizacji i propozycje reform

8. Organizacje bezpieczeństwa na obszarze WNP - uwarunkowania instytucjonalizacji w regionie, mechanizm bezpieczeństwa WNP/OUBZ, pozostałe formy współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa w regionie (Szanghajska Organizacja Współpracy, GU(U)AM, współpraca w Azji Środkowej)

9. Regionalne instytucje bezpieczeństwa w Afryce - specyfika regionu, system ogólnoafrykański (Unia Afrykańska) - geneza, podstawy traktatowe, organy, proces decyzyjny, funkcjonowanie; organizacje subregionalne (na przykładzie ECOWAS i SADC) - zakres kompetencji i działań w sferze bezpieczeństwa.

10. Regionalne organizacje bezpieczeństwa na Bliskim i Środkowym Wschodzie (świat muzułmański) - uwarunkowania instytucjonalizacji, Liga Państw Arabskich - kompetencje w sferze bezpieczeństwa, działalność, obecne problemy, Rada Współpracy Państw Zatoki - kompetencje w dziedzinie bezpieczeństwa.

11. Azja Południowa i Wschodnia - specyfika regionu, istniejące struktury wielostronne (SAARC, ASEAN i Regionalne Forum ASEAN), znaczenie traktatów dwustronnych państw regionu z USA, regionalne sojusze wojskowe (Pięciostronne Porozumienie Obronne, ANZUS), regionalne instytucje bezpieczeństwa a najważniejsze problemy i spory w regionie (Korea, Tajwan, Morze Południowo-Chińskie
12. Regionalne organizacje bezpieczeństwa na obszarze Ameryki Łacińskiej - uwarunkowania instytucjonalizacji, struktury (międzyamerykańskie): OPA i Traktat z Rio, Międzynarodowa Rada Obrony - kompetencje, struktura, działalność, współpraca subregionalna (andyjska, środkowoamerykańska, karaibska)