Patologia społeczna i resocjalizacja 2103-NOR-L-D3PSRE

1.Patologia społeczna a dewiacja. Interpretacja terminów na gruncie różnych dyscyplin nauk. Uwarunkowania dewiacji – przegląd teorii. Funkcje dewiacji społecznych. Dewiacja a patologia społeczna – klasyfikacja zjawisk patologii społecznej. Relatywizm norm i wartości i zmienność kryteriów wartościowania zachowań jednostki. Zmiana systemowa i kulturowa a procesy dewiacji i patologii społecznej.
2. Anomia społeczna jako czynnik dewiacji społecznej. Pojęcie anomii społecznej i jej mierniki. Typy przystosowania społecznego w społeczeństwie anomicznym wg R. Mertona i ich recepcja. Czynniki sprzyjające anomii społecznej w Polsce a zjawiska patologii społecznej
3.Przestępstwo i przestępczość. Interpretacja terminów. Uwarunkowania przestępczości - przegląd teorii. Mierniki przestępczości, struktura i dynamika przestępczości w Polsce; lata 1991-2011. Przestępczość nieletnich. Zagrożenie bezpieczeństwa publicznego w Polsce na tle innych krajów.
4.Permisywność i punitywność postaw wobec przestępczości; zróżnicowanie postaw wobec przestępczości kryminalnej i gospodarczej. Funkcja kary pozbawienia wolności i jej stosowanie we współczesnym świecie. Mediacje jako instrument koncepcji tzw. sprawiedliwości wyrównawczej; ich zastosowanie w Polsce. Instrumenty przeciwdziałania przestępczości nieletnich.
5.Alkohol, alkoholizm i problemy alkoholowe. Alkoholizm i pijaństwo w Polsce; funkcje alkoholu, style picia, rozmiary, struktura. Mity i stereotypy. Obszary polskich problemów alkoholowych. Uwarunkowania wzrostu konsumpcji alkoholu wśród młodzieży
6.Leczenie, terapia, abstynencja; bariery i szanse w ograniczeniu uzależnienia alkoholowego. Ustawodawstwo i instytucje. Programy działania. Lecznictwo odwykowe i placówki lecznicze. Rola organizacji pozarządowe w systemie pomocy rodzinom z problemem alkoholowym i osobom uzależnionym. Spór o reklamę alkoholu; dominacja interesów alkoholowego lobby nad polityką wspierania wzorców abstynencji i ograniczenia konsumpcji alkoholu
7. Narkomania jako problem społeczny współczesnego świata. Narkomania i narkomani – interpretacja pojęć. Ewolucja i skala zjawiska w Polsce, mikrospołeczne i makrospołeczne uwarunkowania zjawiska, cechy społeczno-demograficzne osób uzależnionych. Mierniki narkomanii. Zagrożenia indywidualne i społeczne związane z narkomanią. Narke biznes jako przyczyna rozwoju narkomanii w świecie
8.Modele przeciwdziałania narkomanii; prohibicja czy legalizacja - polski system przeciwdziałania narkomanii na tle rozwiązań w innych krajach Europy. Spór o legalizacje miękkich narkotyków. Profilaktyka i leczenie osób uzależnionych w Polsce: regulacje prawne, typy placówek, podmioty rządowe i pozarządowe odpowiedzialne za przeciwdziałanie narkomanii i pomoc osobom uzależnionym. Skuteczność systemu przeciwdziałania narkomanii w Polsce; dostępność leczenia i terapii
9. Prostytucja – uwarunkowania, skala zjawiska i społeczne skutki. Prostytucja jako kategoria historyczna; od prostytucji epoki starożytnej do czasów współczesnych. Systemy prawnej regulacji prostytucji. Polskie ustawodawstwo. Czynniki przemian zjawiska prostytucji w Polsce w latach 90., nowe trendy i charakterystyka zjawiska. Abolicjonizm czy reglamentacja? Próba uporządkowania polskiej sceny prostytucji; argumenty za i przeciw.
10. Handel ludźmi we współczesnym świecie; uwarunkowania, dziedziny niewolnictwa, skala, przeciwdziałanie. Uwarunkowania skuteczności systemu pomocy ofiarom handlu ludźmi; wymiar globalny, regionalny i krajowy. Polski system pomocy ofiarom handlu ludźmi – prawo, instytucje, media
11. Samobójstwa. Etiologia samobójstw; filozofia, religia, kultura wobec śmierci samobójczej. Współczynnik samobójstw jako wskaźnik dezorganizacji społecznej. Struktura i rozmiary samobójstw; Polska na tle krajów europejskich. Kontrowersje wobec problemu „wspomaganego samobójstwa”: trudności interpretacyjne, kontrowersyjne praktyki
12. Przemoc domowa/ przemoc w rodzinie; uwarunkowania i rodzaje przemocy, sprawcy i ofiary. Instrumenty przeciwdziałania przemocy w rodzinie: ustawodawstwo Unii Europejskiej, rady Europy, ustawodawstwo krajowe. Interwencja, pomoc instytucjonalna, prawna, działania prewencyjne. Polska na tle rozwiązań w wybranych krajach Europy
13.Korupcja jako przejaw patologii instytucji; uwarunkowania kulturowe i systemowe; Przestępstwo korupcji w świetle prawa. Rodzaje, skala i zasięg korupcji w Polsce i na świecie. Przyczyny korupcji w Polsce. Główne obszary występowania korupcji. Postawy Polaków wobec korupcji w świetle badan CBOSU. Polityczne uwarunkowania niskiej skuteczności działań antykorupcyjnych.
14. Mobbing jako przykład patologii w środowisku pracy: Pojęcie mobbingu, Poziomy mobbingu, Typy i uwarunkowania działań lobbingowych, fazy procesu mobbingowego, sprawcy i ofiary. Skala zjawiska, konsekwencje i instrumenty przeciwdziałania, próba oceny ich skuteczności.
15. Podsumowanie; w poszukiwaniu bezpiecznej normy egzystencji jednostki we współczesnym świecie – granice relatywizmu w interpretacji normy, przeciwdziałanie patologii społecznej: aspekt osobistego i indywidualnego zaangażowania; aspekt społecznego działania w organizacjach społecznych, parafiach, związkach religijnych i wyznaniowych.