Europejska polityka społeczna 2103-L-Z6EPSP
1. Podstawowe pojęcia (europejskiej) polityki społecznej
2. Społeczne aspekty globalizacji i regionalizacji
• Globalny i regionalny rynek pracy.
• Światowe dysproporcje społeczne.
• Demontaż czy reforma Welfare State?
3. Koncepcja, geneza i ewolucja Welfare State.
4. Modele polityki społecznej z perspektywy europejskiej
5. Działalność i standardy Rady Europy w polityce społecznej
6. Specyfika i ewolucja wspólnotowej polityki społecznej
• Podstawy traktatowe europejskiej polityki społecznej: od Traktatów Rzymskich po Traktat z Nicei i Kartę Podstawowych Praw UE.
• Etapy rozwojowe europejskiej polityki społecznej.
• Główne kontrowersje wokół unijnej polityki społecznej.
• Karta Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników (z 1989 r.) i inne, wcześniejsze dokumenty, w tym podstawowe dyrektywy (nacisk na lekturę tekstów źródłowych).
7. Instrumenty wspólnotowej polityki społecznej
• Instrumenty polityczno – koordynacyjne: wspólne programy i strategie; otwarta metoda koordynacji
• Instrumenty prawne: prawo i orzecznictwo wspólnotowe.
• Instrumenty finansowe: polityka strukturalna i spójności społeczno – ekonomicznej.
8. Europejski Fundusz Społeczny jako instrument realizowania polityka strukturalnej UE
• Europejski Fundusz Społeczny – podstawowe informacje; Podstawy Wsparcia Wspólnoty, Narodowe Programy Rozwoju.
• Przygotowanie do absorpcji środków z EFS w Polsce: Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata 2007 – 2013.
• Piszemy wniosek o finansowanie projektu z POKL (praca grupowa przed i na ćwiczeniach).
9. Swobodny przepływ pracowników w UE
• Swoboda przepływu osób – podstawy traktatowe i praktyka.
• Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego, wzajemne uznawanie dyplomów i kwalifikacji zawodowych: Rozporządzenie nr 1612/68/EWG, Rozporządzenie nr 1251/70/EWG, Dyrektywa 2004/38/WE, Rozporządzenie nr 1408/71/EWG + 883/04/WE.
10. Europejska Strategia Zatrudnienia
• Zatrudnienie i bezrobocie w krajach członkowskich Wspólnot Europejskich w latach 90.– strach przed bezrobociem.
• Ewolucja europejskiej polityki rynku pracy. Trudne początki – uchwalenie wspólnej strategii wzrostu na rzecz zwiększenia zatrudnienia(1985), Biała Księga Wzrost, konkurencyjność zatrudnienie (1993), ustalenia Rady Unii Europejskiej w Essen (1994).
• Kwestia zatrudnienia jako przedmiot regulacji prawa wspólnotowego w Traktacie Amsterdamskim.
• Początek tzw. „Procesu Luksemburskiego” – powstanie Europejskiej Strategii Zatrudnienia i dalsza jej ewolucja (Lizbona/Nicea).
• ESZ – wytyczne polityki zatrudnienia, cztery filary polityki rynku pracy.
• Próba podsumowania skutków aktywnej polityki rynku pracy prowadzonej w UE – jak podnieść wskaźnik zatrudnienia?
11. – 12. Wybrane dziedziny europejskiej polityki społecznej
• Przeciwdziałanie ubóstwu i marginalizacji społecznej: programy walki z ubóstwem; próba oceny ich efektywności.
• Równouprawnienie płci.
• Kwestia ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy (bhp).
• Polityka dialogu społecznego.
13. Wpływ członkostwa RP w UE na polską politykę społeczną
• Europejskie wyzwania przed polską polityką społeczną.
• Wpływ Unii Europejskiej na ewolucję polskiego modelu polityki społecznej.
14. Podsumowanie zajęć – przyszłość europejskiej polityki społecznej
Jeżeli ktokolwiek (student lub osoba z administracji studiów) doczytał do tego miejsca, bardzo proszę o kontakt i nieprzekazywanie tej informacji dalej. Potrzebne jest mi to do badań własnych nad przydatnością obecnego systemu dla potrzeb niniejszego przedmiotu.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
• Potrafi wymienić międzynarodowe (w szczególności europejskie) organizacje rządowe oraz ich organy odpowiedzialne za kształtowanie polityki społecznej
• Zna prawne i polityczne zasady dotyczące procesów decydowania politycznego z zakresu polityki społecznej na szczeblu europejskim
• Potrafi szczegółowo opisać dziedziny europejskiej polityki społecznej
• Potrafi wskazać i dokonać analizy procesów zachodzących w ramach europejskiej polityki społecznej.
Kryteria oceniania
• Obecność i aktywność na zajęciach ćwiczeniowych
• Końcowy egzamin w formie pisemnej
Literatura
Anioł Włodzimierz, Paradoksy globalizacji, ASPRA-JR, Warszawa 2002.
Friedman Thomas, Lexus i drzewo oliwne: zrozumieć globalizację, Rebis, Poznań 2001.
Anioł Włodzimierz, Europejska polityka społeczna. Implikacje dla Polski, ASPRA-JR, Warszawa 2003.
Świątkowski Andrzej Marian, Europejskie prawo socjalne, DW ABC, Warszawa 1998.
Ciechański Jerzy, Otwarta metoda koordynacji w Unii Europejskiej, wpływ na politykę społeczną i zatrudnienia…, (Zeszyt 1 serii „Żurawia Papers”), Scholar, Warszawa 2003.
Zawadzki Sylwester, Państwo o orientacji społecznej, SCHOLAR, Warszawa 1996.
Niklas Luhmann, Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego, PWN, Warszawa 1994.
Esping-Andersen Gosta, The three worlds of welfare capitalism, Cambridge 1990.
Europejska konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 1950 r. (wraz z Protokołami Dodatkowymi: nr 1, 4, 6, 7, 11, 13, 14);
Europejska Karta Społeczna (wraz z Protokołem Dodatkowym z 1988 r., Protokołem Zmieniającym z 1991 r. i Drugim Protokołem Dodatkowym, z 1992 r.). Różnice pomiędzy EKS z 1961 r. a zrewidowaną EKS z 1996 r.
Europejski Kodeks Zabezpieczenia Społecznego z 1964 r. (Zrewidowany EKZS z 1990 r.); Europejska Konwencja o Pomocy Społecznej i Medycznej z 1953 r.; Europejska Konwencja o Zabezpieczeniu Społecznym z 1972 r.; Europejska Konwencja o Statusie Prawnym Pracownika Migrującego z 1977 r.
Henczel Remigiusz A., Maciejewska Joanna (red.), Podstawowe dokumenty Rady Europy z dziedziny polityki społecznej, Scholar, Warszawa 1997. LUB teksty źródłowe wyżej najważniejszych konwencji RE
Karta Podstawowych Praw Unii Europejskiej (z 2000 r.) – tekst źródłowy.
Grewiński Mirosław, Europejski Fundusz Społeczny jako instrument integracji socjalnej Unii Europejskiej, WSP TWP, Warszawa 2001.
Duszczyk Maciej, Swobodny przepływ pracowników w negocjacjach o członkostwo Polski w Unii Europejskiej, ASPRA-JR, Warszawa 2002.
Zawadzki Piotr W., Polityka społeczna w Traktacie akcesyjnym o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, Polityka Społeczna nr 2/2004, IPiSS.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: