Polityka rodzinna 2103-L-D5PORO
Przedmiot Konwersatorium:
Współczesne rozumienie małżeństwa, rodziny i
nietradycyjnych form rodziny: ujęcie prawne,
socjologiczne, statystyczne
Geneza, definicje, typologie, funkcje i podmioty polityki
rodzinnej
Trendy rozwojowe rodziny w Polsce: od rodziny nuklearnej
do rodziny postmodernistycznej, wpływ zmian
systemowych i ogólnocywilizacjnych (1989-2024) na
przemiany modeli życia rodzinnego, głównych faz i funkcji
rodziny
Sytuacja kobiet na rynku pracy w Polsce: aktywność
zawodowa kobiet, kobiety bierne zawodowo,
wynagrodzenia kobiet, luka płacowa
Ewolucja zasad, celów, funkcji i narzędzi polskiej polityki
rodzinnej po 1989 r. w wymiarze prawnym, dochodowym i
usługowym wobec różnicowania się preferencji dot.
małżeństwa, rodziny i niskiej dzietności
Instrumenty współfinansowania kosztów bezpośrednich
utrzymania dzieci: zasiłki, urlopy macierzyńskie,
rodzicielskie, ojcowskie, wychowawcze, dodatkowe
programy rządowe
Współfinansowanie kosztów pośrednich godzenia pracy
zawodowej z obowiązkami rodzinnymi: zapewnienie
równowagi między pracą zawodową a życiem rodzinnym,
współfinansowanie opieki nad dziećmi i osobami
niesamodzielnymi
Polityka rodzinna w wymiarze lokalnym-perspektywa usług
społecznych dla rodzin
Kierunki rozwiązań prorodzinnych w polskich firmach
Organizacje trzeciego sektora w polskiej polityce rodzinnej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu konwersatorium student uzyska wiedzę
pozwalającą:
1. określić historyczne przemiany rodziny i polityki
rodzinnej, współczesne rozumienie małżeństwa, rodziny
i pojęć pokrewnych, zasad krajowej i lokalnej polityki
rodzinnej oraz narzędzi polityki rodzinnej, ich
skuteczności i trafności.
2. scharakteryzować wybrane teorie nt rodziny i polityki
rodzinnej.
Konwersatorium posłuży wypełnieniu następujących
efektów uczenia się ujętych w programie studiów:
K_W03 -student zna i rozumie przeobrażenia
współczesnego małżeństwa i rodziny w Polsce na tle
porównawczym
K_W05 - student zna i rozróżnia główne typy i funkcje
rodziny, fazy cyklu życia rodziny i ich przeobrażenia oraz
zasady i narzędzia funkcjonowania polityki rodzinnej
K_W09 - student zna główne podmioty polityki rodzinnej
na szczeblu krajowym i lokalnym, podstawy prawne ich
działania oraz zakres przedmiotowy świadczeń
społecznych
Umiejętności absolwenta:
K_U01 - student potrafi trafnie rozpoznawać
determinanty strukturalne, ekonomiczne,
instytucjonalno-kulturowe i demograficzne przeobrażeń
współczesnej rodziny polskiej
K_U02 - student potrafi dokonać krytycznej analizy
programów i instrumentów polityki rodzinnej na
szczeblu krajowym i lokalnym w wymiarze prawnym,
monetarnym i usług społecznych i oceny ich wpływu na
funkcjonowanie polskich rodzin. opisać zasady, cele i
narzędzia polityki rodzinnej z perspektywy odmiennych
modeli polityki rodzinnej
K_U03 - student potrafi wskazać świadczenia polityki
rodzinnej adresowane do poszczególnych typów rodzin.
Kryteria oceniania
Bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność podczas
zajęć (Kontrola ciągła).
Udział w pracy grupowej: referaty, przygotowanie
scenariuszy merytorycznych do spotkań z ekspertami.
Końcowy egzamin pisemny.
Kontrola obecności.
Literatura
F. Adamski, Socjologia małżeństwa i rodziny.
Wprowadzenie, Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego, Kraków 2002, str.27-43; 45-52; 64-66.
A. Kwak, Od rodziny nuklearnej Talcotta Parsonsa do
wielości form życia rodzinnego współcześnie, Roczniki
Nauk Społecznych, 2019, nr 4 (pdf).
T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia,
zróżnicowanie, PWN, 2015.
Współczesne rodziny polskie - ich stan i kierunek
przemian, red. Z. Tyszka, Wydawnictwo Naukowe UAM,
Poznań 2001, str. 19-22.
Obraz współczesnej rodziny. Teoria i badania, red. B.
Szluz, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego,
Rzeszów 2017 (pdf publikacji przesłany przez
wykładowcę).
G. Spytek-Bandurska, Sektory, podmioty, poziomy i
organizacja polityki społecznej, w: Polityka społeczna
2018, red. naukowa G. Firlit-Fesnak, J. Męcina, str. 112-
117; 119-128.
B. Balcerzak-Paradowska, E. Leś, Polityka rodzinna w
Polsce w latach 1918–2018: od działań
kompensacyjnych do polityki inwestycji społecznych, w:
Księga 100 lecia Polityki Społecznej w Polsce,
Warszawa 2018, str. 235-245 (pdf rozdziału przesłany
przez wykładowcę).
E. Leś, Miejsce rodziny w polityce społecznej w Polsce.
Od osłonowej polityki rodzinnej do uznania polityki
rodzinnej za krajowy priorytet, w: Wybrane zagadnienia
współczesnej polityki społecznej – między nauką a
praktyką: kontynuacja, IPiSS, Warszawa 2024.
Mama wraca do pracy- bariery behawioralne i kierunki
wsparcia, Policy Paper, Polski Instytut Ekonomiczny 7/
2022
Mothers, Families, Or Children? Family Policy in Poland,
Hungary and Romania 1945-2020, eds. Tomasz Inglot,
Dorottya Szikra, Cristina Raj, University of Pittsburgh,
2022.
A. Szczudlińska-Kanoś, Polska polityka rodzinna w
okresie przemian, Monografie Uniwersytetu
Jagiellońskiego, Kraków 2019 (pdf publikacji przesłany
przez wykładowcę).
Perspektywa gender w polityce społecznej, Wyd.
Naukowe UMK, 2016, Toruń.
M. Szyszka, Polityka rodzinna dopełnieniem solidarności
rodzinnej, Studia Socjologiczne, 2017, nr 2 (pdf
publikacji przesłany przez wykładowcę).
Macierzyństwo a aktywność zawodowa. Raport z
badania. Fundacja Rodzic w mieście (pdf publikacji
przesłany przez wykładowcę).
K. Szwarc, M. Michalski, Rynek pracy przyjazny rodzinie -
praktyki w polskich firmach, w : Uwarunkowania
dzietności, red. naukowa M. Witkowska, Rządowa Rada
Ludnoścoowa, Warszawa 2023 ( pdf publikacji przesłany
przez wykładowcę).
C. Sadowska-Snarska, Wpływ implementacji dyrektywy
WLB na rozwój instrumentów godzenia pracy z życiem
rodzinnym w Polsce w kontekście zwiększenia aktywności
zawodowej kobiet, Zabezpieczenie Społeczne. Teoria.
Prawo. Praktyka, nr 17/2023.
Sytuacja rodzin i polityka rodzinna w wymiarze lokalnym,
red. nauk. B. Balcerzak-Paradowska, Instytut Pracy i
Spraw Socjalnych, 2009.
J. Wratny, Rodzicielstwo a życie zawodowe. Kilka uwag
z perspektywy prawa pracy, w: O racjonalną politykę
rodziną, IPiSS, Centrum PS Dialog, Warszawa, 2017.
G. Uścińska, Kobiety na rynku pracy i w ubezpieczeniu
emerytalnym, w: Praca. Bezrobocie. Zatrudnienie, red.
naukowa M. Duszczyk, J. Męcina, WUW, 2023.
Pożyteczne linki:
https://www.mpips.gov.pl/
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/dzieci-i-rodzina/
https://bip.stat.gov.pl/organizacja-statystyki-
publicznej/rzadowa-rada-ludnosciowa/publikacje-
rzadowej-rady-ludnosciowej/
https://warszawa.stat.gov.pl/opracowania-
biezace/opracowania-sygnalne/
https://www.instytutpokolenia.pl/raporty
https://pie.net.pl/
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: