Psychologia polityki 2102-M-Z2-PSPO-OB00
" Psychologia polityki - subdyscyplina politologii czy nowa dyscyplina naukowa? Rola psychologii w polityce i politologii; Instytucjonalizacja dyscypliny. Metody badawcze w psychologii polityki.
" Psychologia tłumu; Pojęcie i rodzaje tłumów; Cechy tłumów; Wywieranie wpływu na tłum; "Dusza tłumu"; Działanie tłumu; Ujęcie Le Bona psychologii tłumu a współczesność; "Publiczność" i "opinia" wg koncepcji G. Tarde'a.
" Źródła i struktura świadomości politycznej; Myślenie polityczne - pojęcie i rodzaje; Błędy w myśleniu politycznym; Socjalizacja polityczna; Zakres, poziom i uwarunkowania wiedzy obywatelskiej młodzieży; Anomia; Paranoja polityczna.
" Problematyka tożsamości społecznej, kulturowej i narodowej; Obcość i swojskość; Psychospołeczne, antropologiczne i psychokulturowe koncepcje stereotypów; Akulturacja a polityka.
" Psychologiczne modele jednostek i społeczeństw; Wymiar mentalności indywidualizm-kolektywizm; Wymiar mentalności produktywność-receptywność; Wymiar mentalności podmiotowość-podporządkowanie; Osobowość autorytarna; Wymiary psychokulturowe Hofstede, projektu Globe i Trompenaarsa.
" Polacy wedle psychologii narodowej i psychologii kulturowej; Historyczne, geograficzne i religijne uwarunkowania "charakteru narodowego" Polaków; Cechy psychologiczne Polaków; Mity polskości i ich konsekwencje; Psychologiczne wymiary kultury polskiej: humanizm-materializm P. Boskiego i inne.
" Elementy psychologii przywództwa politycznego; Mechanizmy wyłaniania przywódców; Typy i style politycznego przewodzenia; Osobowość przywódcy; Charyzma i narcyzm; Kompetencje i odpowiedzialność przywódcy.
" Geneza, przebieg i sposoby rozwiązywania konfliktów politycznych; Źródła ekstremizmu i charakterystyka ekstremistów.
" Psychologia transformacji politycznej; Postrzeganie ładu społeczno-gospodarczego i politycznego po zmianie systemowej; Zmiana społeczna a modernizacja i globalizacja; Marginalizacja, trauma, zjawisko "rozwartych nożyc" i inne osobliwości polskiej "psychotransformacji"; Postkomunizm jako konstrukt psychopolityczny.
" Postrzeganie demokracji, instytucji politycznych i elity władzy; Tzw. "wiedza potoczna" o sprawach publicznych; Różne kategorie społeczne wobec polskiej rzeczywistości politycznej.
" Zainteresowanie polityką i partycypacja polityczna; Stan aktywności politycznej w aspekcie civic socjety; Społeczeństwo obywatelskie w Polsce na tle porównawczym.
" Orientacje ideologiczne Polaków; Identyfikacje lewica-prawica; Preferencje polityczne a orientacje ideowe; Autoidentyfikacje ideowe a poglądy na kwestie społeczno-polityczne; Wartości i normy w życiu Polaków a orientacje polityczne.
" Paradygmaty badań wyborczych; Uwarunkowania postaw i zachowań wyborczych; Aktywność i bierność wyborcza; Rodzaje wyborców; Głosowanie racjonalne i tematyczne; Cechy kandydata a głosowanie; Specyfika zachowań wyborczych Polaków.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Kompetencje ogólne: poszerzenie wiedzy politologicznej i psychologicznej, świadomość wymiaru psychologicznego i psychokulturowego zjawisk politycznych; zastosowanie zdobytej wiedzy do wyjaśnienia rzeczywistości politycznej i porównywania zjawisk społeczno-politycznych.
Kompetencje przedmiotowe:
wiedza (20%) - pojęciowa z zakresu psychologii polityki
kwalifikacje (30%) – rozumienie kwestii wpływu aspektów psychologicznych i psychokulturowych na zjawiska społeczno-polityczne; rozumienie roli socjalizacji politycznej a także specyfiki wzorów kulturowych, świadomości politycznej, myślenia politycznego w odbiorze zjawisk społeczno-politycznych; rozumienie przyczyn i przejawów orientacji, postaw społeczno-politycznych oraz zachowań politycznych
umiejętności (50%) – umiejętności analizy kwestii z zakresu psychologii polityki (mentalność, świadomość, myślenie polityczne, wzór kulturowy, przywództwo polityczne, agresja i konflikty polityczne, orientacje polityczne, postawy społeczno-polityczne i zachowania polityczne) i ich wpływu na procesy społeczne i polityczne;
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia konwersatorium jest obecność (dopuszczalne 2 nieobecności), aktywność podczas zajęć (do 30%) i pomyślne zdanie egzaminu. Egzamin będzie miał formę pisemną, a znajdą się na nim Podczas zajęć konwersatoryjnych studenci dwukrotnie napiszą pracę różnorodne metodologicznie pytania, wśród których będą występować: pytania KO, pytania RO, pytania z materiałem źródłowym. Będzie on skonstruowany tak, aby sprawdzić stopień opanowania wiedzy przez studenta, jej rozumienie oraz umiejętność jej zastosowania. Część pytań będzie wymagała od studenta umiejętności analizy i syntezy oraz oceniania z wykorzystaniem nabytej wiedzy.
Literatura
- T. Bodio, Między romantyzmem i pragmatyzmem. Psychopolityczne aspekty transformacji w Polsce, Warszawa 1999;
- T. Bodio (red.), Przywództwo polityczne, "Studia Politologiczne", Vol. 5, Warszawa 2001;
- G. Le Bon, Psychologia tłumu, Warszawa 1994;
- P. Boski, Kulturowe ramy zachowań społecznych. Podręcznik psychologii międzykulturowej, Warszawa 2009;
- J. Garlicki, Demokracja i integracja europejska. Studium osobistych i politycznych orientacji dwóch pokoleń Polaków, Toruń 2005;
- U. Jakubowska, K. Skarżyńska (red.), Demokracja w Polsce. Doświadczanie zmian, Warszawa 2005;
- W. Jakubowski, E.M. Marciniak, P. Załęski (red.), Socjalizacja polityczna młodego pokolenia Polaków. Raport z badań kompetencji politycznych, mentalności i postaw politycznych warszawskich licealistów, Warszawa 2008;
- A. Jasińska-Kania, M. Marody, Polacy wśród Europejczyków. Wartości społeczeństwa polskiego na tle innych krajów europejskich, Warszawa 2002;
- J. Koralewicz, M. Ziółkowski, Mentalność Polaków. Sposoby myślenia o polityce, gospodarce i życiu społecznym 1988-2000, Warszawa 2003;
- E. Lewandowski, Charakter narodowy Polaków i innych, Londyn-Warszawa 1995;
- D. Niedźwiecki, Władza-tożsamość-zmiana społeczna, Kraków 2003;
- A. Malewska-Szałygin, Wyobrażenie o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999-2005, Warszawa 2008;
- R. Markowski (red.), System partyjny i zachowania wyborcze. Dekada polskich doświadczeń, Warszawa 2002;
- J. Reykowski, (red), Wartości i postawy Polaków a zmiany systemowe. Szkice z psychologii politycznej, Warszawa 1993;
- D. Sears, L. Huddy, R. Jarvis (red.), Psychologia polityczna, Kraków 2008;
- K. Skarżyńska, Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej, Warszawa 2005;
- K. Skarżyńska (red.), Podstawy psychologii politycznej, Poznań 2002;
- J.J. Wiatr, J. Raciborski, J. Bartkowski, B. Frątczak-Rudnicka, J. Kilias, Demokracja polska 1989-2003, Warszawa 2003;
- E. Wnuk-Lipiński, M. Ziółkowski (red.), Pierwsza dekada niepodległości. Próba socjologicznej syntezy, Warszawa 2001;
- K. Zagórski, M. Strzeszewski (red.), Polska-Europa-Świat. Opinia publiczna w okresie integracji, Warszawa 2005;
- P. Załęski, A. Szałański, Ł. Żołądek, Przegrani i wygrani transformacji wobec rzeczywistości społeczno-politycznej, Warszawa 2007.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: