Nurty badań politologicznych 2102-M-Z1NUBP
Zajęcia prezentujące główne nurty badań politologicznych zajmują w programie studiów szczególne miejsce. Prezentują bowiem refleksję metateoretyczną, a więc dotyczącą postrzegania dziedziny przedmiotowej oraz sposobów jej badania. Ich głównym celem jest rozwinięcie samoświadomości teoretycznej oraz poznanie głównych paradygmatów badań politologicznych, wraz ze specyfiką ich problemów badawczych, języka analizy oraz postulowanych narzędzi i metod analizy. Ważnym zadaniem jest uświadomienie studentowi konieczności integralnej analizy zjawisk politycznych, a więc wykorzystującej aparaturę pojęciową, strategie badawcze i wiedzę teoretyczną i empiryczną wszystkich subdyscyplin politologicznych.
1. Problem dialektyki struktury i działania
Chodzi tu o spójne połączenie w procesie badawczym i procedurach badania zewnętrznych warunków działania podmiotów społecznych (struktur) i aktywności ludzi. Wybór konkretnej alternatywy działania zależy od uruchomionej przez podmiot wiedzy o tych warunkach oraz wyznawanych systemów wartości.
2. Problem wielopoziomowości
Chodzi o wybór systemów względnie izolowanych, zawierających wszystkie konieczne i wystarczające warunki, potrzebne do zrozumienia zjawiska politycznego na tle całości społecznych, których są elementem. Czasami wystarczy ograniczyć uwagę do wybranej podstruktury życia społecznego, np. świadomości społecznej czy gospodarki. Ale na ogół trzeba wyodrębnić minisystemy, imperia, ekosystemy czy regiony, a nawet dla niektórych procesów systemy kontynentalne czy całą ekumenę.
3. Problem ciągłości i/lub zmiany
W procesie zmiany powstają nowe jakościowo formy życia społecznego, zmieniające dotychczasowe determinanty procesów społecznych. Fakt ten sprawia, że prawa nauk społecznych, wraz z stosowanymi w nich pojęciami muszą uwzględniać rozwojowy aspekt rzeczywistości historycznej. Ogólność praw polega na uwzględnianiu różnic strukturalnych, występujących pomiędzy wszystkimi dotychczasowymi typami zjawisk społecznych, które opisują (ogólność w sensie historycznym a nie teoriomnogościowym). Do udźwignięcia tego problemu prowadzi historia o nastawieniu teoretycznym i teoria o nastawieniu historycznym.
4. Problem eklektyzmu
Wyjaśnienie napięcia, jakie powstaje w badaniach politologicznych na styku: chęć całościowego i kompletnego opisu politologicznego a niespójności pojęciowej czy teoretycznej refleksji politologicznej; przedstawienie źródeł łączenie różnych perspektyw badawczych i języka analizy, w tym kwestii triangulacji metodologicznej.
Ważnym wątkiem będzie też ocena poszczególnych paradygmatów z punktu widzenia ich walorów heurystycznych oraz realizmu poznawczego.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
K_W01 - Student ma wiedzę na temat różnych nurtów w badaniach politologicznych, zna powiązania politologii z innymi naukami w kontekście metodologicznym.
K_W09 – Student zna i rozumie paradygmaty, kierunki oraz modele wyjaśniające mechanizmy działania politycznego i podejmowania decyzji politycznych oraz ma pogłębioną wiedzę na temat tworzenia prognoz politologicznych.
UMIEJĘTNOŚCI
K_U02 Student aktywnie wykorzystuje wiedzę z zakresu metod i technik badawczych do diagnozowania oraz wyjaśniania procesów i zjawisk politycznych.
K_U03 - Student umie wykorzystywać wiedzę metodologiczną do analizowania i interpretowania zjawisk politycznych.
K_U05 – Student aktywnie i samodzielnie poszerza wiedzę z zakresu badań politologicznych korzystając z różnych źródeł wiedzy i nowoczesnych technologii, które poddaje krytycznej analizie.
KOMPETENCJE
K_K05 – Student jest gotów do rozwiązywania dylematów zawodowych w oparciu o posiadaną wiedzę metodologiczną.
Kryteria oceniania
1) Praca semestralna przygotowana i wygłoszona pod koniec semestru. Praca semestralna będzie poświęcona analizie wybranego przez studenta problemu, występującego w skali lokalnej, narodowej, regionalnej lub globalnej, a związanego z obecną fazą globalizacji dziejów świata. W pracy zadanie studenta polega na wykorzystaniu jednego z poznanych paradygmatów badań jako układu pojęć i wyjściowych hipotez do opisu i wyjaśnienia postawionego problemu badawczego. Ma to też walory dydaktyczne w perspektywie przyszłej pracy magisterskiej.
2) Drugą formą jest egzamin pisemny.
Metody oceny pracy studenta - udział w ocenie końcowej:
- końcowe zaliczenie pisemne w formie egzaminu - 50%,
- praca semestralna - 50%.
Algorytm oceny końcowej
2
0 – 50 %
3*
51 – 60 %
3,5
61 – 70 %
4
71 – 80 %
4,5
81 – 90 %
5
91 – 100%
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy
Literatura
Teorie i metody w naukach politycznych, red. D. Marsh, G. Stoker. Kraków 2006
K. von Beyme, Współczesne teorie polityczne. Warszawa 2005
T. Klementewicz, Rozumienie polityki. Zarys metodologii nauki o polityce. Warszawa 2011
Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i sfery publicznej, red. J. Wilkin. Warszawa 2005
J. Nocoń, Między tradycją a nowoczesnością. Przeobrażenia badań politologicznych w świetle neofunkcjonalizmu J. C. Aleksandra. Bydgoszcz 2010
B. Krauz-Mozer, Teorie polityki. Warszawa 2005
P. Sztompka, Socjologia zmian społecznych. Kraków 2005
R. Dahl, B. Stinebrickner, Współczesna analiza polityczna. Warszawa 2007
W. Morawski, Konfiguracje globalne. Struktury, agencje, instytucje. Warszawa 2010
J. Topolski, Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej. Warszawa 1996
J. Goody, Kapitalizm i nowoczesność. Warszawa 2006
I. Wallerstein, Analiza systemów- światów. Wprowadzenie. Warszawa 2007
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: