Socjologia polityki 2102-M-W1SOPO-OB00
Tematyka zajęć:
1. Problematyka badawcza socjologii stosunków politycznych.
Pojęcie władzy. Typy definicji władzy. Władza - przemoc - wpływ - autorytet. Koncepcja władzy (Macht) i panowania (Herrschaft) Maxa Webera. Pojęcie systemu politycznego - elementy, funkcje, wkłady i twory, zasady analizy systemowej procesów politycznych (wg D. Eastona).
2. Legitymizacja władzy. Trzy typy panowania M Webera. Ograniczenia Weberowskiej koncepcji legitymizacji. Wymiary legitymizacji władzy wg D. Beethama. Legitymizacja władzy w demokratycznych i autorytarnych systemach politycznych.
3. Kultura polityczna. Typy kultur politycznych. Procesy rozwoju i integracji kultur
politycznych. Cechy kultury politycznej społeczeństwa polskiego. Socjalizacja polityczna. Funkcje, formy, treści socjalizacji.
4. Klasyczne teorie elit. Koncepcje V. Pareto i G. Moski. Cyrkulacja elit. Ograniczenia klasycznych teorii elit. Społeczeństwo mas - społeczeństwo obywatelskie. Rola elit w nowoczesnych demokracjach. Typologia elit wg Burtona, Gunthera i Higley'a. Porozumienie elit jako warunek demokratycznej konsolidacji. Polskie elity polityczne lat 90.
5. Przywództwo polityczne. Kształtowanie się roli nowoczesnego przywódcy. Typologie przywództwa politycznego. Typ przywództwa a kultura polityczna. Wybitni politycy jako przykłady różnych stylów przewodzenia.
6. Biurokracja państwowa. Typ idealny biurokracji M. Webera. Biurokratyczne dysfunkcje. Biurokratyczne aparaty państwowe a instytucje demokratyczne i grupy nacisku.
7. Ruchy społeczne i grupy nacisku.
8.Demokracja i jej społeczne korzenie. Modele demokratyzacji. Różne typy demokracji. "Trzecia fala" demokratyzacji i jej przyczyny. Demokratyzacja państw
postkomunistycznych.
9. Komunikacja polityczna i opinia publiczna w społeczeństwach demokratycznych.
10. Zachowania wyborcze.
11. Systemy totalitarne i autorytarne - ich dynamika
13. Rewolucje społeczne
Rodzaj przedmiotu
Literatura
Literatura do poszczególnych tematów zajęć:
Zastosowane skróty:
* WiP Władza i Polityka. Wybór tekstów ze współczesnej politologii zachodniej. Pod red. M. Ankwicza Warszawa 1988; In Plus.
* ETS Elementy teorii socjologicznej. Pod red A. Derczyńskiego, A. Jasińskiej-Kani, J.Szackiego; Warszawa 1975
* SP Socjologia Polityki. Wybór tekstów pomocniczych do konwersatorium. Autorzy wyboru: B.Gołębiowski, J. Szczupaczyński. Instytut Nauk Politycznych. Warszawa 1993.
* EDW Elity, demokracja, wybory. Wybór i opracowanie: J. Szczupaczyński; Agencja Scholar; Warszawa 1993
* WIS-1 Władza i społeczeństwo. Wybór i opracowanie: J. Szczupaczyński Wydawnictwo Naukowe Scholar; Warszawa 1995
* WIS-2 Władza i społeczeństwo. T. 2. Wybór i opracowanie: J. Szczupaczyński; Wydawnictwo Naukowe Scholar; Warszawa 1998
* SS-P "Studia Socjologiczno-Polityczne".
* SS "Studia Socjologiczne"
* SL Socjologia (lektury), P. red P. Sztompki i M. Kuci, Wyd. ZNAK, Kraków 2006
PODSTAWOWE POJĘCIA SOCJOLOGII POLITYKI
Literatura podstawowa:
* P. Bachrach, M.S. Baratz: "Władza, władza prawomocna, wpływ i siła. WiP, SP,
*J. MacGregor Burns: Władza przywódcza. WiS-1. paragraf: "Dwie cechy władzy",
s. 261-265
* D. Easton: Analiza systemów politycznych. ETS, SP
* M.Weber: Trzy czyste typy prawomocnego panowania. ETS, SP
* D. Beetham: Legitymizacja władzy. EDW. WiS-1
ELITY I PRZYWÓDZTWO POLITYCZNE
Literatura podstawowa:
* T.B. Bottomore: Elita: pojęcie i ideologia. WiP, SP
* E. Halevy-Etzioni: O autonomii elit. WiS-2
* C.W. Mills: Elita władzy. Warszawa 1961 r. "Elita władzy"
* M. Burton, R. Gunther, J. Higley, Elity a rozwój demokracji, EDW s. 27-44,
* M. G. Herman: Elementy przywództwa. WiS-2
* J. MacGregor Burns: Władza przywódcza. WiS1
* M. Duverger: Oligarchizacja przywództwa. WiP
INSTYTUCJE PAŃSTWOWE. WPŁYW NA SPRAWOWANIE WŁADZY PAŃSTWOWEJ
Literatura podstawowa:
* Ch. Tilly: Formowanie się państw narodowych w Europie Zachodniej. WiS-2
* P. Blau: Pojęcie biurokracji. WiP, SP.
* G.B. Peters: Polityka i biurokracja państwowa. WiS-1
* P. Sabatier: Przynależność do grup interesów a ich organizacja: przegląd teorii. WiS.
* C. Offe: Nowe ruchy społeczne: przekraczanie granic polityki instytucjonalnej. WiS.
* A. Touraine: Wprowadzenie do analizy ruchów społecznych. WiS.
* E. Wnuk-Lipiński: Socjologia życia publicznego. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005, s. 211-232
DEMOKRACJA, AUTORYTARYZM, TOTALITARYZM
Literatura podstawowa:
* P.C. Schmitter, T.L. Karl: Czym jest demokracja... i czym nie jest. WiS
* S.P. Huntington: Trzecia fala demokratyzacji. EDW
* J. Zaller: Definicje opinii publicznej. WiS-2
* K. Kanton, G.C. Woodward: Jak zdefiniować komunikację polityczną. WiS-2
* G.C. Woodward: Cztery odmiany korupcji dyskursu politycznego. WiS-2
* K.R. Popper: Opinia publiczna a zasady liberalne. SP
* S.L.Popkin: Spekulujący wyborca: komunikacja i perswazja w kampaniach prezydenckich. WiS-2
* R.A.Teixeira: Znikający wyborca w Ameryce. WiS-2
* B. R. Berelson, P. F. Lazarsfeld, W. N. McPhee: Społeczna psychologia decyzji wyborczych. WiS-1
* J. Linz: Totalitaryzm i autorytaryzm. WiS-1
* J. Linz: Kryzys, katastrofa i powrót do równowagi. WiS-2
* L.K.Grossman: Republika elektroniczna. WiS-2
* B.I.Page: Elekcje i społeczne wybory. EDW
* J. Linz: Reżim autorytarny. WiP
* C.J. Friedrich, Z. Brzeziński: Dyktatury totalitarne. WiP, SP
* E. Fromm: Ucieczka od wolności. Warszawa 1976; PWN
* S. M. Lipset: Homo politicus. Społeczne podstawy polityki" polityki. PWN, Warszawa
1995, Cz. I., r. 4, 5.
* T. Skocpol: Francja, Rosja i Chiny: strukturalna analiza rewolucji społecznych. WiS
* J. Baszkiewicz: Wolność, równość, własność. Warszawa 1981; R. 1
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: