Gry decyzyjne i symulacje polityczne 2102-M-D4GDSP-MP
Wykaz problematyki zajęć:
1. Zajęcia organizacyjne. Omówienie założeń przedmiotu, tematyki zajęć, literatury przedmiotu.
2. Charakterystyka procesu decyzyjnego: Podmioty, reguły, ryzyko, niepewność. Motywacje decyzji. Elementy procesu decyzyjnego. Typologie decyzji politycznych. Ryzyko decyzyjne i zrządzanie ryzykiem. Decyzje indywidualne i zespołowe. Zagrożenia decydowania w warunkach zespołu. Racjonalność-nieracjonalność decyzji. Sposoby maksymalizacji użyteczności. Metody wyboru alternatyw decyzyjnych.
• J. Z. Pietraś, Decydowanie polityczne, Warszawa-Kraków 1998, Roz II. Proces decydowania politycznego w ujęciu systemowym.
• G. Rydlewski, Decydowanie, w: Decydowanie publiczne, G. Rydlewski (red.) Warszawa 2011.
• H. Komornicki, Decyzje polityczne i proces decyzyjny, w: Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, B. Szmulik, M. Żmigrodzki (red.), Lublin 2000, Roz. XII.
3. Model racjonalny, teoria gier. Założenia racjonalnego modelu decydowania. Roli modeli w naukach społecznych. Geneza teorii gier. Pojęcie teorii gier. Składniki teorii gier. Racjonalność i nieracjonalność w teorii gier. Postacie gier. Macierz gry. Wypłaty w grach. Drzewo topologiczne. Maksymalizacja użyteczności. Zachowania racjonalne a warunki niepewności. Gry decyzyjne w naukach społecznych.
• J. Z. Pietraś, Decydowanie polityczne, Warszawa-Kraków 1998, Roz. III, Proces decydowania racjonalnego. Str. 176-209.
• R. P. Kostecki, Wprowadzenie do teorii gier, http://www.fuw.edu.pl/~kostecki/teoria_gier.pdf
• Ł. Donaj, Wykorzystanie gier decyzyjnych/symulacyjnych w naukach społecznych. Wybrane problemy, https://pressto.amu.edu.pl/index.php/ps/article/view/878/773
• A. Bodnar, Decyzje polityczne. Elementy teorii, Warszawa 1985, Roz. V.
• W. Kwaśnicki, Określenie zasadności modeli w naukach społecznych w: https://www.researchgate.net/publication/228775017_Okreslenie_zasadnosci_modeli_w_naukach_spolecznych
4. Analiza gier decyzyjnych. Rodzaje gier. Klasyfikacje gier. Postacie gier. Strategie gier. Gry o sumie zerowej i niezerowej. Gry o częściowym i całkowitym konflikcie interesów. Gry dwuosobowe i wieloosobowe. Optymalność i skuteczność decyzji politycznych. Równowaga Nasha – symulacje gier
• J. Z. Pietraś, Decydowanie polityczne, Warszawa-Kraków 1998, Roz. III, Proces decydowania racjonalnego. Str. 209-269.
• P.D. Straffin, Teoria gier, Scholar, 2004. Str. 1-29.
5. Zastosowania teorii gier. „Dylemat więźnia”. „Polowanie na jelenia”. „Wspólne pastwisko”. „Chicken game” – gra na zastraszenie. Dylematy rozbrojenia. Teoria gier ewolucyjnych. Dylemat korupcji politycznej. Gry ewolucyjne Dylemat wspólnego pastwiska i jego polityczne konsekwencje –symulacje gier.
• J. Z. Pietraś, Decydowanie polityczne, Warszawa-Kraków 1998, Roz. III, Proces decydowania racjonalnego. Str. 209-269.
• Tyszka T., Konflikty i strategie. Niektóre zastosowania teorii gier, Warszawa 1965 roz. 1-3.
• J. M. Smith, Evolution and the Theory of Games, Cambrigde 1982.
• G. Hardin, The Tragedy of the Commons, Science, Vol. 162, No. 3859, https://science.sciencemag.org/content/sci/162/3859/1243.full.pdf
• R. Dawkins, Samolubny gen, różne wydania.
6. Model emocjonalny i irracjonalny decydowania. Psychologiczne uwarunkowania decydowania. Decydowanie grupowe. Biologiczne uwarunkowania decydowania politycznego: płeć, zdrowie, wiek, zmęczenie. Wpływ osobowości decydenta: osobowość autorytarna, neurotyczna, narcystyczna, paranoidalna w proces decyzyjnych. Sytuacja normalna i kryzysowa. Przywódca kryzysowy a procesy decyzyjne. Kryzys a procesy decyzyjne. Frustracja i stres a procesy decyzyjne. Zakłócenia afektywne procesu decyzyjnego. Rola czynników osobowościowych odbiorców decyzji.
• J. Z. Pietraś, Decydowanie polityczne, Warszawa-Kraków 1998, Roz. IV, Proces decydowania emocjonalnego.
• J. Kozielecki, Podejmowanie decyzji w: T. Tomaszewski, Psychologia ogólna, Warszawa 1975.
• E. Aronson i inni, Psychologia społeczna, różne wydania, Roz. 9. Procesy grupowe.
7. Prognozowanie w polityce. Metoda symulacyjna i scenariuszowa. Elementy prognostyki. Metody prognozowania. Metody matematyczne, statystyczne. Metody heurystyczne. Ekstrapolacja. Metoda Delficka. Metody scenariuszowe.
• T. Bodio, A. Chodubski, O prognostyce w politologii, tekst dostępny na: http://biblioteka.oapuw.pl/wp-content/uploads/2013/03/bodio-chodubski-o-prognostyce-w-politologii.pdf
• M. Sułek, Prognozowanie i symulacje międzynarodowe, Warszawa 2010, Roz. 7. Pt: Scenariusze, symulacje, gry decyzyjne.
• S. M. Komorowski, Scenariusz jako metoda diagnozy i prognozy, Warszawa 1988, cz. 1.
• B. Guzik, D. Appenzeller, W. Jurek: Prognozowanie i symulacje. Wydawnictwo AE w Poznaniu. Poznań 2004, Roz.1.
8. Gry symulacyjne i elementy grywalizacji. Zasady konstruowania gier i symulacji. Typy gier symulacyjnych. Typy graczy, motywacje graczy. Gry dydaktyczne – warsztaty grywalizacyjne.
• Fuchs, M., Fizek, S., Ruffino, P., Schrape, N. (Red.). (2014). Rethinking Gamification. Lüneburg: Meson Press. Dostępny: http://meson.press/wpcontent/uploads/2015/03/9783957960016-rethinkinggamification.pdf
• Magdalena Trzcionka, W EDUKACJI – GRYWALIZACJAW PROCESIE DYDAKTYCZNYM, tekst dostępny: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.mhp-b071f0df-0288-426a-9d0d-4b22804b2beb/c/pis_2018_1_03_Trzcionka.pdf.
9. Symulacyjne gry decyzyjne (np.: komputerowe, planszowe). Kulturowe, społeczne, naukowe i dydaktyczne aspekty gier. Gry a pobudzanie wyobraźni politologicznej. Gry jako symulacja procesu decyzyjnego. Gry jako symulacja wielowymiarowości polityki – warsztaty symulacyjne. Modzelewski, W. Oronowicz-Jaśkowiak, Gry komputerowe a funkcjonowanie psychospołeczne. Przegląd aktualnych doniesień naukowych, „Konteksty Pedagogiczne”, nr 2/2018, https://www.academia.edu/38620583/Gry_komputerowe_a_funkcjonowanie_psychospo%C5%82eczne._Przegl%C4%85d_aktualnych_doniesie%C5%84_naukowych.
• M. Szpunar, Społeczne znaczenie i funkcje gier komputerowych, [w:] A. Surdyk, J. Szeja (red.) Kulturotwórcza funkcja gier. Gra jako medium, tekst i rytuał, Tom II, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007.
• G. Leśniewska, Gry jako narzędzie wspierające proces edukacji, „Studia i Prace WNEIZ US”, nr 49/2017.
10. Komputerowe gry symulacyjne. Analiza przykładów gier i symulacji decyzji politycznych, ekonomicznych, militarnych (player vs player; player vs computer) np.: serie: Realpolitiks, Democracy, Tycoon, Tropico, President Forever, The Political Machine, Geopolitical Simulator, Cywilizacja, Capitalism, Sim City, Europa Universalis, Total War, Crusader Kings i inne – Przeprowadzenie symulacji na zajęciach.
• M. Tymińska, Czego uczą nas gry? Praktyczny przewodnik po pozytywnych aspektach grania, https://www.academia.edu/4471674/Czego_ucz%C4%85_nas_gry_Praktyczny_przewodnick_po_pozytywnych_aspektach_grania_What_Games_Teach_Us_Practical_Guide_to_Positive_Aspects_of_Gaming.
• Tvgrypl, Jak gry mogą pomóc w edukacji? https://www.youtube.com/watch?v=hE-SmBrq7Oc
• M. Siekański, Gry komputerowe w edukacji - fikcja czy bliska rzeczywistość? https://www.youtube.com/watch?v=iSBpyrWULsk.
• P. Olszewski, Polityzacja gier wideo. Ewolucja od niezobowiązującej rozrywki do zideologizowanego medium, „Homo ludens”, 1/2011.
• K. Kowalczuk, Edukacyjne cechy gamingu, „Homo ludens”, 1/2020.
• M. Wawrzak-Chodaczek, Rola gier komputerowych w czasie wolnym młodzieży w wieku adolescencji, „Chowanna”, 2/2012.
• T. Kamiński, Dlaczego studenci nie grają w gry? Zastosowanie gier w edukacji dorosłych na przykładzie nauczania zarządzania projektami, „Homo ludens”, nr 1/2013.
11. Komputerowe gry symulacyjne. Analiza przykładów gier i symulacji decyzji politycznych, ekonomicznych, militarnych (player vs player; player vs computer) np.: serie: Realpolitiks, The Democracy, Tycoon, Tropico, President Forever, The Political Machine, Geopolitical Simulator, Cywilizacja, Capitalism, Sim City, Europa Universalis, Total War, Crusader Kings i inne – Przeprowadzenie symulacji na zajęciach
13. Prezentacje projektów:
14. Prezentacje projektów (w dwuosobowych grupach, lub indywidualnie):
• Prezentacje dotyczą przedstawienia analizy realnego politycznego procesu decyzyjnego lub predykcyjnego w kontekście omawianej problematyki (w zgodzie z zagadnieniami sylabusa)
W cyklu 2023L:
Zajęcia realizują określony cykl logiczny. Pierwsza część to zapoznanie Uczestników ze specyfiką procesów decyzyjnych, zasady optymalizacji procesów decyzyjnych oraz ich politycznym wymiarem. W dalszej kolejności zajęcia dotyczą zagadnień teorii gier, jako modelu optymalizacji procesów decyzyjnych. Studenci poznają główne założenia teorii gier, uczą się rozgrywać gry, w grach kooperacyjnych i niekooperacyjnych, poznają specyfikę gier wojennych. Studenci zapoznają się z zasadami tworzenia scenariuszy i prognoz politycznych. Trzecia część przedmiotu obejmuje warsztaty z zakresu gier, symulacji i grywalizacji. Studenci aktywnie uczestniczą w grach, rozwiązują zadania, problemy, uczą się współpracy, a także efektywnej rywalizacji. 2-3 zajęcia poświęcone są na zapoznanie się ze środowiskiem wirtualnej rzeczywistości (VR) i jej użyteczności w symulowaniu problemów decyzyjnych. |
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
K_W01, zna specyfikę gier decyzyjnych oraz ich znaczenie dla charakteru nauk o polityce.
K_W04 zna uwarunkowania gier politycznych.
K_U02, potrafi analizować politykę od strony gier i symulacji politycznych.
K_U03, potrafi wyjaśniać i prognozować politykę od strony gier decyzyjnych.
K_U05, potrafi stosować nowe technologie w analizach gier decyzyjnych.
K_U07 potrafi tworzyć prace naukowe z zakresu gier decyzyjnych.
K_K02, jest gotów stawiać cele donoszące się do dydaktyki.
K_K04 potrafi identyfikować dylematy procesów decyzji politycznych.
EFEKTY SPECJALIZACYJNE:
S2_W01, zna przedmiotowy i metodologiczny zakres nauk o polityce, w tym w szczególności w sposoby wykorzystania gier decyzyjnych i symulacji politycznych w obszarze badawczym dotyczącym marketingu politycznego.
S2_W03,historyczne, ekonomiczne, społeczne, kulturowe i prawne uwarunkowania życia politycznego, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów niezbędnych dla przeprowadzenia realistycznych symulacji politycznych.
S2_U01, potrafi projektować, realizować i prezentować wyniki gier decyzyjnych i symulacji politycznych, a także wykorzystywać ich rezultaty dla potrzeb marketingu politycznego.
S2_U02, potrafi analizować źródła, formy i treść przekazu medialnego dotyczącego życia publicznego pod kątem ich wykorzystania w symulacjach politycznych.
S2_U04, potrafi w sposób kompleksowy dostrzegać relacje między grami decyzyjnymi i symulacjami politycznymi a komunikowaniem politycznym, marketingiem politycznym i public relations.
S2_U05, w sposób kompleksowy przeprowadzać symulacje polityczne i gry decyzyjne, wykorzystując nowoczesne technologie.
S2_K01, jest świadomy potencjalnego wpływu gier decyzyjnych i symulacji politycznych na społeczeństwo. Jest gotowy do działań w celu kształtowania postaw prospołecznych.
Kryteria oceniania
Formy i warunki zaliczenia:
• Podstawą zaliczenia jest obecność na zajęciach.
Dopuszczalne są dwie nieobecności.
• Studenci są zobowiązani do przygotowywania się merytorycznego na zajęcia.
Przy sprawdzaniu listy prowadzący ocenia aktywność na zajęciach
• Uczestnicy przygotowują też projekt w ramach pracy grupowej.
Projekt ma dotyczyć zastosowania wybranej metody analitycznej (np.: teorii gier, decydowania emocjonalnego, metod prognozowania, metody scenariuszowej) do wyjaśniania, przewidywania zachowań społecznych, politycznych, ekonomicznych, organizacyjnych.
Grupy max 2 osobowe z wskazaniem udziału w pracy poszczególnych osób.
• Prezentacje dotyczą przedstawienia analizy realnego politycznego procesu decyzyjnego lub predykcyjnego w kontekście omawianej problematyki (w zgodzie z zagadnieniami sylabusa)
• Przykładowe tematy:
Ograniczenia racjonalności decydowania na przykładzie…
Jak racjonalnie zaprojektować proces decyzyjny w sytuacji…
Niepewność, jako czynnik zarządzania kryzysowego na przykładzie…
Zagrożenia racjonalności decydowania w procesach grupowych…
Kryzys jako ograniczenie racjonalności decydowania…
Teoria gier jako model analizy rozwoju sytuacji politycznej na przykładzie….
Decydowanie w warunkach syndromu oblężonej twierdzy….
Mechanizmy decydowania w sytuacji kryzysowej na przykładzie…
Proces decyzyjny a uwarunkowania emocjonalne na przykładzie…
Osobowość decydenta a proces decyzyjny na przykładzie…
Wpływ paranoi decydenta na procesy decyzyjne na przykładzie…
Między pokusą a ryzykiem, dylematy gier decyzyjnych na przykładzie
Metoda scenariuszowa jako element prognostyki politycznej….
Scenariusze rozwoju sytuacji na przykładzie…
Użyteczność teorii gier w analizie zjawisk politycznych na przykładzie
Paradoks gry „rozbrojenie” a zagrożenie bezpieczeństwa międzynarodowego na przykładzie
Dylemat „wspólnego pastwiska” w relacjach społecznych
Symulacyjna gra … (planszowa lub komputerowa) jako przykład procesu decyzyjnego
Potencjał symulacyjnych gier decyzyjnych w wyjaśnianiu mechaniki zjawisk politycznych
Grywalizacja jako narzędzie symulowania procesów politycznych na przykładzie
„Chicken game” jako element szantażu w relacjach międzypaństwowych na przykładzie…
Oraz inne związane z programem przedmiotu
• Projekt przygotowany w formie prezentacji i przedstawiony na ostatnich 2 zajęciach.
• Prezentacja musi być w formie plik zapisywalnego (np.: MS Office, Libre Office itp.), trzeba ją wysłać via mail prowadzącemu zajęcia
Ocena końcowa uwzględnia wszystkie powyższe elementy!!!
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Podręcznik podstawowy:
• Pietraś J. Z., Decydowanie polityczne, Warszawa-Kraków 1998.
Materiał dla pobudzenia wyobraźni
• I. M. Banks, Gracz, Warszawa 2001.
Literatura podstawowa:
• Berne E., W co grają ludzie, Psychologia stosunków międzyludzkich., PWN, Warszawa 2004
• Barton Richard F., Wprowadzenie do symulacji i gier, Warszawa 1974.
• Bodnar A., Decyzje polityczne. Elementy teorii, Warszawa 1985.
• Decydowanie publiczne, G. Rydlewski (red.) Warszawa 2011.
• Drucker P.F., Hammond J., Keeney R., Raiffa H., Hayashi A.: Podejmowanie decyzji. Wydawnictwo Harvard Business Reviev, 2005.
• Duke R., Gaming – the Future’s Language, New York, 1974.
• Duncan L. R., H. Raiffa. Gry i decyzje. PWN, Warszawa, 1964.
• Encyklopedia. Gry świata, według L. i W. Pijanowskich, PWN, Warszawa 2006.
• Gajda J., Prognozowanie i symulacja a decyzje gospodarcze Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2001.
• Goleman D., Inteligencja emocjonalna, różne wydania.
• Haman, Jacek. Gry wokół nas: socjolog i teoria gier. Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2014.
• Kałuski J., Teoria gier, 2002.
• Klein G., Sztuka podejmowania decyzji, Warszawa 2011
• Korbut J., Gry symulacyjne w dydaktyce, Częstochowa 2003.
• Kozielecki J., Psychologiczna teoria decyzji, PWN, Warszawa 1975.
• Koziński J., M. Przybyła, W. Wudarzewski, Gry i ćwiczenia kierownicze, Wrocław 1991.
• Koźmiński A. K., Zarzadzanie w warunkach niepewności, Warszawa 2005.
• Łukaszewicz J., Jak szukać optymalnych decyzji? Wrocław 1996.
• Malawski M., A. Wieczorek, H. Sosnowska, Konkurencja i kooperacja. Teoria gier w ekonomii i naukach społecznych, PWN 1997.
• Modele symulacyjne i gry menedżerskie we wspomaganiu decyzji i w dydaktyce, Balcerak A., Kwaśnicki W. (red.), Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2010.
• Owen G., Teoria gier. PWN, Warszawa, 1975.
• Pietraś J. Z., Decydowanie polityczne, Warszawa-Kraków 1998.
• Płatkowski, Tadeusz. Wstęp do teorii gier. Uniwersytet Warszawski, 2012.
• Rizzi Paola, By wilk był syty i owca cała – czyli o grze jako narzędziu symulacji procesów komunikacji i podejmowania decyzji, Forum Europejskie, Nr 9, wiosna 2005, Kraków 2005.
• Rizzi, P., Woźniakiewicz, J., Perspektywy zastosowania gier symulacyjnych w edukacji – teoria i praktyka, HOMO COMMUNICATIVUS 3 ( 5 ) / 2008 dostępne w Internecie: http://www.hc.amu.edu.pl/numery/5/52008.html.
• Simon A.H.: Podejmowanie decyzji i zarządzanie ludźmi w biznesie i administracji. Helion, Gliwice 2007.
• Straffin P.D., Teoria gier, Scholar, 2004.
• Sułek M., Prognozowanie i symulacje międzynarodowe, Warszawa 2010.
• Tyszka T. — Analiza decyzyjna i psychologia decyzji, PWN, Warszawa 1986.
• Tyszka T., Konflikty i strategie. Niektóre zastosowania teorii gier, Warszawa 1965.
• Tyszka, T., Psychologiczne pułapki oceniania i podejmowania decyzji, Gdańsk 1999.
• Tyszka, T. Zaleśkiewicz, T. Racjonalność decyzji, 2001.
• Wierzbicki A.P., Sztuka i techniki negocjacji (2003).
W cyklu 2023L:
1. Berne E., W co grają ludzie, Psychologia stosunków międzyludzkich., PWN, Warszawa 2004 |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: