Administracja publiczna 2102-L-W3ADPU
Tematami wykładu są:
1) Pojęcie, istota, misja, zakres podmiotowy i struktura administracji publicznej: społeczny charakter i związki administracji z państwem, prawem, ustrojem politycznym oraz polityką; zasady legitymizacji i podstawowe funkcje administracji.
2) Administracja publiczna jako zjawisko historyczne: główne etapy, prawidłowości i kierunki zmian; modele jakościowe administracji i kryteria ich wyodrębnienia; konkretyzacja polska.
3) Administracja publiczna jako zjawisko normatywne: zakres i tryb regulacji normatywnych dotyczących administracji publicznej; administracja jako podmiot prawa, zasady i dziedziny prawa administracyjnego.
4) Administracja publiczna jako system organów i instytucji: rodzaje instytucji w administracji; zasady organizacji oraz podstawowe relacje wewnątrz administracji; zjawisko centralizacji oraz dekoncentracji i decentralizacji w administracji; pozycja samorządu terytorialnego w strukturze administracji publicznej; zagadnienie finansów w administracji publicznej; konkretyzacja polska: struktura i zasady organizacji administracji publicznej w RP.
5) Administracja publiczna jako system kadrowy: urzędnicy zawodowi i politycy w administracji; zasady prawa urzędniczego i systemy służby cywilnej; zagadnienie konfliktu interesu; etyka w administracji; konkretyzacja polska.
6) Administracja publiczna jako system decyzyjny: rodzaje i status decyzji; procedury decydowania; standardy; napięcia i granice w działaniu decyzyjnym administracji; mechanizmy wspomagania decydowania w administracji; konkretyzacja polska.
7) Administracja publiczna jako przedmiot ocen i wartościowania: kryteria ocen; rodzaje oraz mechanizmy nadzoru, kontroli i ewaluacji; problemy odpowiedzialności; rodzaje patologii w administracji i mechanizmy ich ograniczania; pojęcie i standardy „dobrej administracji”.
8) Modele administracji publicznej w państwach współczesnego świata: kryteria porządkowania; cechy charakterystyczne modeli narodowych administracji w państwa Unii Europejskiej; model kontynentalny i anglosaski; model amerykański administracji; zmiany administracji w transformacji państw Europy Środkowej i Wschodniej.
9) Administracja publiczna wobec wyzwań współczesnego świata: problemy europeizacji administracji publicznej, wpływ procesów globalizacji, zjawisko e-administracji jako następstwo rewolucji informatycznej.
10) Pozycja jednostki w relacjach z administracją publiczną: standardy europejskie i konkretyzacje polskie; wpływ na kształt administracji publicznej; wpływ na sposób działania administracji publicznej; pozycja procesowa jednostki jako strony postępowania administracyjnego.
Tematyką ćwiczeń są:
1) Administracja publiczna – pojęcie, rodzaje, cechy, funkcje administracji, przesłanki sprawnej administracji.
2) Zasady organizacji i działania administracji publicznej (część 1). Pojęcia: aparat administracyjny, nadzór, kontrola, koordynacja, kierownictwo, decentralizacja i centralizacja administracji, samorząd.
3) Zasady organizacji i działania administracji publicznej (część 2). Organ administracji publicznej (organy naczelne, centralne, terenowe, decydujące, pomocnicze, jednoosobowe, kolegialne) zakres działania i właściwość organu administracji, zasada związania administracji prawem.
4) Tradycje administracji publicznej w Polsce. Kształtowanie administracji publicznej II RP. Rozwiązania ustrojowe przyjęte w PRL. Cel, główne założenia i wdrażanie reformy administracji po 1989 r. Europeizacja administracji publicznej.
5) Podziały terytorialne państwa. Pojęcie i rodzaje podziału terytorialnego: podział zasadniczy, pomocniczy i dla celów administracji specjalnych. Kształtowanie podziału terytorialnego w Polsce. Czynniki kształtujące podział terytorialny.
6) Administracja centralna. Rada Ministrów i administracja rządowa. Skład i funkcje RM, organizacja aparatu pomocniczego szefa rządu i RM. Pozycja ustrojowa ministra. Pojęcie urzędu centralnego.
7) Administracja rządowa w województwie. Pozycja ustrojowa i zakres działania wojewody. Wojewódzka administracja zespolona. Terenowe organy rządowej administracji niezespolonej.
8) Samorząd terytorialny w systemie władz publicznych (część 1). Pojęcie subsydiarności i samorządności. Ustrojowa pozycja gminy, powiatu i województwa. Władze gminy, powiatu i województwa. Zadania i zakres działania gminy, powiatu i województwa.
9) Samorząd terytorialny w systemie władz publicznych (część 2). Organizacja urzędu gminy, starostwa powiatowego, urzędu marszałkowskiego. Finanse jednostek samorządu terytorialnego. Mienie gminy, powiatu i województwa. Nadzór nad samorządem terytorialnym.
10) Kontrola administracji publicznej. Pojęcie kontroli administracji publicznej, zadania, rodzaje, cechy i system kontroli. Kontrola wewnątrz-administracyjna i kontrola zewnętrzna administracji.
11) Kadry administracji. Pracownicy administracji rządowej. Pracownicy samorządu terytorialnego.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu student: rozumie istotę i misję administracji publicznej, wykazuje umiejętność zidentyfikowania podstawowych modeli i kierunków zmian w administracji publicznej, orientuje się w podejściach badawczych w analizach tego zjawiska, jest zdolny do analizowania zagadnień aksjologicznych, normatywnych, organizacyjnych, proceduralnych i kadrowych zagadnień systemu administracji w Polsce, ma podstawowe przygotowanie do pracy w administracji publicznej oraz kontaktu z jej podmiotami.
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny obejmujący trzy pytania z wyborem oceny (prawda lub fałsz), trzy pytania z wyborem wariantu odpowiedzi (jedna z czterech) oraz trzy zagadnienia do zwięzłego omówienia; dla zainteresowanych możliwość egzaminu ustnego; wymagania egzaminacyjne określone przez tematy wskazane w opisie przedmiotu; przed ostatnim wykładem student otrzyma 50 pytań, które stanowić będą podstawę zadań egzaminacyjnych; na ostatnim wykładzie omówione zostaną odpowiedzi na pytania wymagające dodatkowego komentarza; niezbędne wcześniejsze uzyskanie zaliczenia ćwiczeń.
Zaliczenie ćwiczeń na podstawie: obecności (możliwe dwie nieusprawiedliwione)
Literatura
Administracja publiczna, red. J. Hauser, Warszawa 2005 (wydanie II lub następne); H. Izdebski, M. Kulesza, Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 2004 (wydanie III lub następne); H. Izdebski, Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, Warszawa 2009; E. Knosala, Zarys nauki administracji, Kraków 2005 (wyd. ZAKAMYCZE); Nauka administracji, red. B. Kudrycka i inni, Warszawa 2009; G. Rydlewski, Systemy administracji publicznej państw członkowskich Unii Europejskiej, Warszawa 2007; G. Rydlewski, Polityka i administracja w rządach państw członkowskich Unii Europejskiej, Warszawa 2006.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: