Konflikty współczesnego świata 2102-L-D4KWSW-HiP
Celem konwersatoriów jest analiza procesów społecznych i politycznych w świecie na przełomie XX i XXI w. Zdefiniowane zostanie pojęcie konfliktów społeczno-politycznych i ładu międzynarodowego oraz pokazane zostaną współzależności między tego typu konfliktami a ładem międzynarodowym. Tematyka zajęć będzie się koncentrować na dwóch zapalnych regionach świata, omówiona zostanie złożona problematyka bliskowschodnia oraz wydarzenia na wschodzie Europy, na Ukrainie. Konflikty, które mają miejsce na Bliskim Wschodzie, od kilkudziesięciu lat czynią z tego regionu jeden z najbardziej zapalnych punktów na Ziemi. Na przestrzeni ostatniego ponad półwiecza w różnych miejscach Bliskiego Wschodu dochodziło do krwawych buntów, rebelii i działań zbrojnych. Na zajęciach akcent położony zostanie na wybrane spory i konflikty wewnątrz głównych państw muzułmańskich regionu i między nimi, ponadto na problematykę relacji świata muzułmańskiego i Izraela, która stanowi odrębne i obszerne zagadnienie, konstytuuje niezwykle zapalny konflikt na Bliskim Wschodzie. Zrozumienie źródeł współczesnych konfliktów zbrojnych w tym regionie nie jest możliwe bez odwołania się do historii w ogóle, a dziejów religii i procesów kształtowania się tożsamości arabskiej w szczególności. Z tych powodów problematyka kursu obejmować będzie zarówno aktualne wydarzenia w Syrii i w tzw. Państwie Islamskim, jak również wcześniejsze zwane Arabską Wiosną, ponadto uwzględnione zostaną interesy małych i wielkich graczy z poziomu regionalnego i globalnego, ukaże się też niezwykle ważną rolę religii. Konflikt rosyjsko-ukraiński zostanie zaprezentowany przez pryzmat jego źródeł, omówione zostaną historyczne relacje Moskwy i Kijowa, procesy tożsamościowe na pograniczu obu krajów, forma aneksji Krymu przez Rosję i przebieg konfliktu w Donbasie. Scharakteryzowane zostaną reakcje światowe, stosunek głównych graczy na arenie międzynarodowej do uprawianej przez Moskwę polityki. Wszystko to bowiem w różnym wymiarze warunkuje stan bezpieczeństwa lub jego brak w omawianych regionach i wpływa na stan bezpieczeństwa światowego. Tematyka zajęć pozwoli wniknąć w sygnalizowany labirynt sprzecznych interesów, pogłębić wiedzę na temat nie tylko źródeł, ale i możliwych scenariuszy rozwoju sytuacji na Bliskim Wschodzie i w stosunkach rosyjsko-ukraińskich.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student w zakresie wiedzy:
- rozpoznaje kluczowe postacie i objaśnia ich rolę w kryzysach i konfliktach międzynarodowych na przełomie XX i XXI w. (W02)
- zna i rozumie uwarunkowania uczestnictwa w życiu politycznym przywódców oraz małych i dużych grup społecznych (W03)
- zna i rozumie uwarunkowania konfliktów we współczesnym świecie z perspektywy funkcjonowania władzy i kryzysów w systemach politycznych (W04)
- zna i rozumie na przykładzie analizy współczesnych konfliktów, że nieutrwalona demokracja i taka kultura polityczna oraz brak rozwiniętego społeczeństwa obywatelskiego nie gwarantują pokoju społecznego (W05)
Po ukończeniu przedmiotu student w zakresie umiejętności:
- potrafi identyfikować przyczyny i przebieg konfliktów we współczesnym świecie, prognozować ich przebieg i skutki oraz wyjaśniać w nich rolę struktur ekonomicznych (U02)
- potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu nauki o polityce oraz
powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania współczesnych sporów i konfliktów międzynarodowych (U03)
- potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę na temat współczesnych sporów i konfliktów międzynarodowych z wykorzystaniem różnych źródeł informacji
oraz nowoczesnych technologii (U08)
- umie prezentować i potrafi uzasadniać własne interpretacje sporów i konfliktów międzynarodowych oraz konfrontować je z poglądami innych studentów i różnych autorów (U09)
- potrafi gromadzić, hierarchizować i przetwarzać informacje oraz tworzyć indywidualnie oraz grupowo prace pisemne dotyczące współczesnych konfliktów i sporów międzynarodowych z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych oraz różnorodnych źródeł (U10).
Po ukończeniu przedmiotu student w zakresie kompetencji:
- jest chętny do brania udziału w życiu publicznym i międzynarodowych zespołach monitorujących rozwiązywanie kryzysów i konfliktów politycznych we współczesnym świecie (K02)
Kryteria oceniania
Przedmiot kończy się testem. Na końcowy wynik składają się zsumowane:
• obecność na zajęciach
• ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność/prezentacje) – 15-25 pkt. / 30,0%
• test pisemny – 35 pkt. / 70,0%
Oceny wystawiane są według algorytmu:
2 - poniżej lub 30%
3 - powyżej 30%, ale nie więcej niż 60%
3,5 - powyżej 60%, ale nie więcej niż 70%
4 - powyżej 70%, ale nie więcej niż 80%
4,5 - powyżej 80%, ale nie więcej niż 90%
5 - powyżej 90%
Literatura
Robert Łoś, Jacek Reginia-Zacharski (red.), Konflikty i spory międzynarodowe, t. 1-2, Łódź 2010; Robert Łoś, Jacek Reginia-Zacharski, Współczesne konflikty zbrojne, Warszawa 2019; Kebede Gemechu (red.), Współczesne konflikty międzynarodowe i etniczne, Olsztyn 2009, R. Zenderowski, J. Pieńkowski, Kwestie narodowościowe w Europie Środkowo-Wschodniej, t.3: Jesień Narodów i jej konsekwencje, Warszawa 2016; K. Janicki (red.), Źródła nienawiści. Konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych, Kraków – Warszawa 2009; M. Tanty, Konflikty bałkańskie w latach 1878-1918, Warszawa 1968, Robert Borkowski (red.), Konflikty współczesnego świata, Kraków 2001, P. Bajor, „Operacja” Krym – aneksja półwyspu i jej konsekwencje, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2014, z. 2, A. Gil, Półwysep niezgody. Aneksja Krymu przez Federację Rosyjską a bezpieczeństwo regionu czarnomorskiego – uwarunkowania i perspektywy, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2014, z. 5, Prawnicy MSZ: anektując Krym Rosja naruszyła prawo międzynarodowe, [w:] http://www.obserwatorkonstytucyjny.pl/swiat/prawnicy-msz-anektujac-krym-rosja-naruszyla-prawo-miedzynarodowe/9/.D. Wierzchoś, Krym. Od Scytów do Rosjan, [w:] K.Janicki (red.), Źródła nienawiści. Konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych, Kraków – Warszawa 2009. A.Gil, Donbas w relacjach rosyjsko-ukraińskich – uwarunkowania i perspektywy, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2014, z. 2, Tomasz Aleksandrowicz, Doktryna Putina – zimna wojna 2.0, [w:] http://wszystkoconajwazniejsze.pl/tomasz-aleksandrowicz-doktryna-putina-zimna-wojna-2-0/; Tomasz Aleksandrowicz, Źródła polityki Putina, [w:] http://wszystkoconajwazniejsze.pl/tomasz-aleksandrowicz-zrodla-polityki-putina/; Tomasz Aleksandrowicz, Strategia wobec Rosji, [w:] http://wszystkoconajwazniejsze.pl/tomasz-aleksandrowicz-strategia-wobec-rosji/; Katarzyna Grabowska, Piętno casusu Kosowa, „Świat Idei i Polityki” 2016, t. 15, Stefania Kolarz, Status prawny Górskiego Karabachu – porównanie ze statusem prawnym Kosowa, „Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis” 2016, vol. 5 Michał Andrzej Domański, „Kaukaska pętla śmierci” – geneza konfliktu rosyjsko-czeczeńskiego, „Journal of Modern Science” 2014, nr 4, Robert Kłaczyński, Republika Czeczenii – sukces czy porazka rosyjskiej polityki wewnętrznej?, “Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica” XII 2014, Zbigniew Rokita, Historia konfliktu górskokarabaskiego i jego miejsce w polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej, „Pisma Humanistyczne” 2010, t. 7,Krzysztof Fedorowicz, Konflikty na Kaukazie Południowym jako czynniki destabilizujące rzeczywistość społeczno-polityczną, „Studia Europejskie” 2015, nr 4, Zbigniew Cierpiński, Konflikty zbrojne w Abchazji i Południowej Osetii a wybrane problemy bezpieczeństwa wstosunkach gruzińsko-rosyjskich, „Wschodnioznawstwo” 2007, nr 1, Michał Lubicz-Miszewski, Geneza, przebieg i próby przezwyciężenia konfliktu o Naddniestrze, „Zeszyty Naukowe WSOWL” 2012, nr 3,
Elżbieta Potocka, Spór terytorialny główną przeszkodą w normalizacji stosunków rosyjsko-japońskich, „Azja-Pacyfik” 1999, nr 2, Karolina Szydywar, Małe wyspy – duży problem, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodo-wego” 2007, Justyna Radłowska, Człowiek w obliczu konfliktu izraelsko-palestyńskiego, „Wrocławskie Studia Erazmiańskie. Zeszyty Studenckie - Studia Erazmiana Wratislaviensia. Acta studentium” 2009, nr 3, Sławomir Czapnik, Konflikt izraelsko-palestyński. Analiza nekropoliczna, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2017, nr 22, Aleksandra Dzisiów-Szuszczykiewicz, Regionalna rywalizacja o Syrię, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2012, nr 22, Aleksandra Dzisiów-Szuszczykiewicz, Szyici i sunnici na Bliskim Wschodzie. Odwieczny konflikt czy współpraca ponad podziałami? Biblioteka „Bezpieczeństwa Narodowego”, Warszawa 2008, t. 7, Małgorzata Bonikowska, Tomasz Gerlach, Michał Szczygielski, Adrianna Śniadowska, Morze Południowochińskie: serce potencjalnego konfliktu w Azji, „Raporty. Centrum Stosunków Międzynarodowych” Warszawa, maj 2016, s. 1-33, [w:] http://csm.org.pl/pl/raporty?download=789:m-bonikowska-t-gerlach-m-szczygielski-a-sniadowska-morze-poludniowochinskie-serce-potencjalnego-konfliktu-w-azji. Jakub Potulski, Morze Południowochiskie jako obszar konfliktów międzynarodowych, „Gdańskie Studia Azji Wschodniej” 2013, nr 3,Michał Wangrat, Spór Chin i Japonii o Archipelag Senkaku, „Forum Politologiczne” t.8, 2008, Michał Łuszczuk, Spór o wyspy Diaoyu/Senkaku w świetle zasady efektywnej okupacji, „Studia Iuridica Lublinensia” 2003, nr 2, Arktyka jako nowy obszar geopolitycznej rywalizacji państw i mocarstw. Raport Fundacji Amicus Europae, Warszawa 2013, [w:] http://fae.pl/raportfaearktyka.pdf. Janusz Symonides, Arktyka – region współpracy czy konfliktów, „Stosunki Międzynarodowe – International Relations” 2014, nr 3-4,
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: