Socjologia ogólna 2102-BW-L-Z1SOCJ

1. Co to jest socjologia? Wprowadzenie: działania społeczne, niezamierzone skutki działań społecznych, interakcje w życiu codziennym, figuracje.
2. Działania (wartości, normy, sens), komunikacja, praktyka społeczna . Rozszerzone spojrzenie na socjologiczny ogląd świata.
3. Dewiacja, konformizm, „normalność”, kontrola społeczna – jak społeczeństwa zachowują stabilność?
4. Światy życia, sens społeczny i subiektywny, role społeczne, habitus.
5. Interakcje, sieci powiązań, słabe i silne więzi społeczne, figuracje (rozwinięcie), dylematy społeczne.
6. Organizacje i instytucje
7. Społeczeństwo i jego struktury: przestrzeń społeczna, style życia, grupy społeczne, mobilność społeczna
8. Jednostka, indywidualność, indywidualizacja
9. Kultura i społeczeństwo
10. Nierówności społeczne – co je tworzy, jak funkcjonują, czy są niezbędne? Władza i panowanie.
11. Wiedza, nauka, status myślenia naukowego i innych systemów objaśniających świat.
12. Globalizacja, glokalizacja, transnarodowość, translokalność, mobilność i migracje.
13. Rodzina i jej przemiany, pokolenie i przekaz międzygeneracyjny.

Założenia (opisowo)

Podstawowym celem kursu jest rozbudzenie i rozwój wyobraźni socjologicznej studenta. Składają się na nią wiedza, umiejętności i kompetencje. Student zostanie zaopatrzony w wiedzę o koncepcjach socjologicznych, definiowaniu i adekwatnym stosowaniu pojęć w opisie i analizie procesów i zjawisk społecznych w zakresie mikro- i makrosocjologii, statyki i dynamiki społecznej. Po ukończeniu kursu studenci powinni adekwatnie i wieloaspektowo identyfikować podstawowe problemy społeczne oraz dokonywać ich analizy w zakresie relacji: jednostka a społeczeństwo, relacji między małymi grupami społecznymi, relacji pomiędzy wielkimi elementami struktury społecznej – klasami i warstwami. Istotny element kształcenia stanowią zagadnienia związane z tożsamością jednostkową oraz tożsamościami zbiorowymi; student właściwie definiuje je i wskazuje ich determinanty oraz konsekwencje. Zajęcia uczą poszukiwania źródeł faktów dotyczących zjawisk i procesów społecznych oraz ich syntetyzowania. Student adekwatnie rozpoznaje współczesne globalne i lokalne procesy społeczne. Szacowana całkowita liczba godzin, którą student musi przeznaczyć na osiągnięcie zdefiniowanych dla zajęć efektów kształcenia to ok. 90 godzin. Wykład obejmuje 18 godzin, czas potrzebny na przygotowanie do zajęć stanowi 45 godzin (opracowanie i przyswojenie literatury przedmiotu oraz samodzielne studia źródeł), z kolei 15 godzin to czas niezbędny na powtórzenie i przygotowanie się do testu końcowego i napisanie eseju w oparciu o wybraną lekturę.

Koordynatorzy przedmiotu

Wojciech Łukowski

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Tryb prowadzenia

w sali

Efekty kształcenia

Szczegółowe cele kształcenia obejmują następujący zakres wiedzy i umiejętności i kompetencji:
K_W01: przyswojenie głównych pojęć dla socjologii jako podobszaru nauk społecznych w powiązaniu z instrumentarium ich analizowania, rodzaje struktur i instytucji społecznych, relacje między jednostką, rodziną, społecznością lokalną, narodem, uwarunkowania kulturowe życia społecznego;
K_W02: rodzaje więzi społecznych (rodzinne, kulturowe, lokalne, regionalne, narodowe);
K_W03: rolę człowieka jako twórcy kultury i podmiotu konstytuującego strukturę społeczną
K_W04: normy i reguły rządzące strukturami społecznymi na poziomie mikro, mezzo i makro;
K_W05: konflikty i kryzysy występujące we współczesnych społeczeństwach i ich socjologiczna analiza.
K_W08: relacje między strukturami społecznymi a kulturowymi.
K_U01: dostrzeganie wielości i różnorodności stanowisk i opinii oraz dyskutowanie o nich odnośnie społeczeństwa i jego funkcjonowania;
K_K02: formułowanie projektów aktywności obywatelskiej z pełnym zrozumieniem wieloaspektowości tej
działalności z uwzględnieniem wiedzy o funkcjonowaniu życia społecznego.

Kryteria oceniania

Podstawą zaliczenia jest obecność na wykładach. Kurs socjologii ogólnej kończy się pisemnym egzaminem w formie testowej składającym się z 40 pytań jednokrotnego wyboru. Egzamin będzie zawierał również dwa pytania otwarte testujące umiejętność samodzielnego opisu wybranej kwestii społecznej. Studenci piszą również esej zaliczeniowy oparty o samodzielnie wybraną lekturę (esej dotyczący aspektów życia społecznego). Lektura jest zatwierdzana przez prowadzącego.
Część testowa stanowić będzie 60% oceny, pozostałe dwie części po 20%.

Literatura

Babbie E., Istota socjologii, Warszawa 2019.
Bauman Z., Socjologia, Warszawa 1997.
Beck U., Miłość na odległość, Warszawa 2013.
Beck U., Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Warszawa 2004.
Bourdieu P., Wacquant L.J.D., Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Warszawa 2001.
Domański H., Struktura społeczna. Wykłady z socjologii, Warszawa 2004.
Elias N., Czym jest socjologia?, Warszawa 2016.
Giddens A., Socjologia, Warszawa 2004
Górny A., Kaczmarczyk P., Lesińska M., Przewodnik po zmianach społeczno-ekonomicznych w Polsce, Warszawa 2016
Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996
Leder A., Prześniona rewolucja, Warszawa 2014
Okólski M., Jaźwińska E. (red.), Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, Warszawa 2001
Lesińska M. , Okólski M. (red), 25 wykładów o migracjach, Warszawa 2018.
Łukowski W., Społeczne tworzenie ojczyzn. Studium tożsamości mieszkańców Mazur, Warszawa 2002.
Łukowski W. Miasto na granicy, Warszawa 2009.
Łukowski W., Małe miasto w wielkim świecie. O społecznych praktykach mobilności, Warszawa 2023.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002
Tillmann K.-J., Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie, Warszawa 1996
Turner J. H., Struktura teorii socjologicznej, Warszawa 2004
Turowski J., Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Lublin 1994
Turowski J., Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin 1993
Znaniecki F., Wstęp do socjologii, Warszawa 1988

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2102-BW-L-Z1SOCJ w USOSweb