Foundations of Qualitative Political Analysis 2102-ANG-L-D2FQPA
Tematyka wykładów
1. Wprowadzenie do problematyki analizy informacji - Ograniczenia analizy politycznej (I). Nadprodukcja informacji jako źródło nieszczęść analityka informacji (od Bomby megabitowej S. Lema do Data Smog D. Shenka). Problem Big Data, information overload, szok medialny, Gatunkowe ograniczenia percepcji zmysłowej. Ograniczenia emocjonalne analityka: błędy poznawcze (cognitive biases). Analiza Kahnemanowskiego „szumu” ako losowej zmienności i niestabilności osądów ludzkich. Ludzka pamięć i umysł jako bariera poznawcza: pojęcie antywiedzu i unknown-unknows. Problem społeczny powodowany przez unknown-unknows: Lemon Market. Charakterystyka ludzkiej pamięci krótko- i długotrwałej: Lisa Genova, Elizabeth Loftus, Julia Shaw, Kimberly Wade. Błędy i artefakty pamięciowe w analizie politycznej.
2. Jakościowa analiza informacji — Czym jest informacja, identyfikacja i analiza kluczowych pojęć. Metody jakościowe w analizie informacji. Co w tekstach jest, a czego w tekstach nie ma? Jakość i refleksyjność w badaniach. Czym jest dyskurs, analiza (w tym krytyczna) dyskursu. Czym jest kodowanie i myślenie „za pomocą” kodów.
3. Analiza struktury teorii spiskowych – Czym są teorie spiskowe (TS), funkcje psychologiczne i społeczne myślenia spiskowego. Metody analizy narracyjnej, warstwy narracji. Analiza struktury narracyjnej TS, warstwa ideologiczno-teoretyczna, warstwa logiczno-gramatyczna TS, warstwa retoryczna TS.
4. Analiza narracji (dez)informacyjnych – Model aktantów Algirdasa Juliena Greimasa – kto jest bohaterem, kto złoczyńcą, a kto pomocnikiem w narracji?. Metody pozyskiwania danych do analizy, media monitoring: X, Twitter, Telegram, budowa własnej bazy źródeł. Jakie narracje mają znaczenie, kategoryzacja narracji – podejście ilościowe czy jakościowe?
5. Ograniczenia analizy politycznej (II). Prawdopodobieństwo w analizie politycznej. Błędy poznawcze: ignorowanie prawdopodobieństwa, paradoka hazardzisty, efekt korzyści. Kultura i społeczeństwo jako bariery poznawcze. Koformizm informacyjny i normatywny. Lynn Hasher – efekt liczby powtórzeń. Od efektu echa do perspektywizmu kulturowego Kaiping Penga i Richard Nisbetta. Błąd konfirmacji. „Okno” Josepha P. Overtona i oś społecznej akceptacji Joshua Treviño. Język jako wadliwe narzędzie opisu rzeczywistości. Hipoteza relatywizmu językowego (E. Sapir, B. L. Whorf – wpływ języka na postrzeganie świata). Rola metafor (G. Lakoff – kształtowanie myśli poprzez metafory). Postrzeganie i pamięć kolorów a język (J. A. Lucy – różnice językowe w opisywaniu kolorów). Wpływ języka na pamięć (E. Loftus – jak sformułowanie wypowiedzi wpływa na pamięć o wydarzeniach). Myślenie a język (D. Slobin – koncepcja „myślenia dla mówienia”). Język a postrzeganie rzeczywistości (L. Boroditsky – wpływ rodzaju gramatycznego na percepcję). Filozofia języka (F. de Saussure, L. Wittgenstein, J. Derrida – nieprecyzyjność języka w opisywaniu rzeczywistości społecznej).
6. Wprowadzenie do klasycznych metod badań i analiz jakościowych. Wywiad swobodny, wywiad narracyjny (biograficzny). Kontinuum wywiadów według stopnia standaryzacji. Pogłębione wywiady indywidualne i grupowe. Zogniskowane wywiady indywidualne i grupowe (Focus Group Interviews, FGI). Wyposażenie i funkcjonowanie pracowni FGI. Odmiany FGI: minigrupy, grupy przedłużone (extended groups), grupy powtarzane (recall groups), grupy dynamiczne (concept labs), grupy „znające się” (affinity groups), diady, triady, grupy kreatywne i inne. Dylematy doboru jednostek badania w badaniach jakościowych. Etapy badań: przygotowanie, prowadzenie, analiza. Metody transkrypcji.
7. Zastosowanie Artificial Intelligence Large Language Models w analizie politycznej. Przegląd modeli (rodziny: ChatGPT, Claude, DeepSeek, Gemini, Copilot, YandexGPT, GigaChat i inne). Koncepcje: Deep Learning, Model Transformer, Tokenizacja, Halucynacje, Prompting. Ograniczenia modeli. Aspekty bezpieczeństwa i cenzury.
8. Analiza materiałów wizualnych i metadanych w analizie politycznej. Kulturowo-społeczne i polityczne aspekty materiałów wizualnych. Analiza identyfikatorów geograficznych i danych geolokacyjnych. Analiza danych obrazowych. Polityka i kartografia – problem cenzury kartograficznej na przykładzie M. Monmonier How to Lie with Maps.
9. Metodyka wyszukiwania, kategoryzacji i oceny informacji w zbiorach danych powierzchniowego Internetu. Wyszukiwarki i otwarte zbiory danych politycznych i gospodarczych.
10. Dezinformacja – jak wykrywać, jak sobie radzić? (I). Definicje i statystyki kłamstwa. Stereotypowe (i nieprawdziwe) wskaźniki kłamstwa. Teoria neurokulturowa Ekmana-Friesena. Ocena wiarygodności wypowiedzi werbalnych. Ocena wiarygodności wypowiedzi pisemnych. Probabilistyka jako wyznacznik prawdy. Stylometria. Sztuka zadawania pytań.
11. Dezinformacja – jak wykrywać, jak sobie radzić? (II). Jak żyć w świecie postprawdy, czyli Fake News Detection. Problem rzetelności dziennikarstwa w persdpektywie historycznej. Problemy definicyjne: Fake News, False News czy dezinformacja? Zasada 5W w wykrywaniu dezinformacji. Krytyka wewnętrzna i zewnętrzna źródła. Dziennikarstwo śledcze, portale wyciekowe, Fact checking i OSINT jako źródło dla analityka informacji.
12. Profilowanie w analizie politycznej. Definicja i cel profilowania w kontekście analizy politycznej. Różnice między profilowaniem psychologicznym, wywiadowczym a biznesowym. Zastosowanie profilowania w polityce, kampaniach wyborczych i wywiadzie. Big Five (Wielka Piątka) / Model OCEAN – jak cechy osobowości wpływają na decyzje polityczne. Profilowanie kontrywiadowcze – wykrywanie ukrytych motywacji i intencji. Profilowanie biznesowe.
13. Wycieki danych (leaks/breaches) jako gamechanger analizy politycznej. Wykorzystywanie danych pochodzących z wycieków. Analiza przypadków Wikileaks, CryptoMe, Distributed Denial of Secrets.
14. Raportowanie w analizie politycznej. Systemy oceny jakości i dostępności informacji: Journalist Information Rating Systems, OSINT Traffic Light Protocol (TLP), System oceny wartości informacji NATO (NATO Intelligence Rating System), National Intelligence Model (NIM) brytyjskiwej policji, Sherman Kent’s Analytic Confidence Framework.
15. Na pograniczu metod ilościowych i jakościowych (varia). Metody neurobiologiczne. Chi kwadrat w procesie wnioskowania.
16. Praktyczny pokaz GSR. Miniwykłady zamówione przez studentów.
Tematyka warsztatów
1. Wprowadzenie do problematyki analizy informacji - Ograniczenia analizy politycznej (I). Awareness Test / Gorilla – na ile holistycznie patrzysz na zdarzenia. Testy Refleksji Poznawczej (CRT-3, CRT-7, CRT-12), Test CRT „obrazkowy”. Iluzje Muller-Lyera, Iluzja Ponza, Siatka Hermanna, Obraz „stara i młoda kobieta”, Iluzja Amesa, Trójkąt Kanizsy, Złudzenie rotacyjnej maski). Gra w parach w przetarg ultymatywny – jako ćwiczenie racjonalności analitycznej.
2. Jakościowa analiza informacji - Studia przypadków, omówienie wspólne. Własna praca nad tekstem zadanym i poszukiwanie ukrytego. Metody kodowania, analiza i kodowanie tekstu.
3. Analiza struktury teorii spiskowych - Studia przypadków, omówienie wspólne. Własne poszukiwania narracji spiskowych, zbieranie materiału do analizy. Dekonstrukcja zebranych narracji.
4. Analiza narracji (dez)informacyjnych – Studia przypadków, omówienie wspólne. Projektowanie badania narracyjnego. Własny media monitoring, budowanie bazy narracji, wstępna analiza narracyjne.
5. Ograniczenia analizy politycznej (II). Praktyczna ocena i ćwiczenia myślenia opartego na prawdopodobieństwie: Błąd koniunkcji w praktyce, Efekt kotwiczenia, Framing. Styl językowy jako korelat cech społecznych: Your "I" Exam: Testing your social vision. Twoje mocne i silne strony jako analityka jakościowego: Bottle test – James Pennebaker The Secret Life of Pronouns. Podwójna ślepota językowa – uczestnicy opisują dźwięk (np. szum fal oceanu) tak, jakby tłumaczyli go komuś, kto nigdy nie słyszał żadnego dźwięku. Następnie odwracają perspektywę i opisują ten sam dźwięk, wyobrażając sobie, że sami nigdy go nie słyszeli. Dekonstrukcja definicji – wybór pozornie prostego słowa (np. „stół”) i wyzwanie dla uczestników: zdefiniować je bez tautologii, odniesień do funkcji lub opisów wizualnych. Każda definicja jest konfrontowana z przykładami ujawniającymi jej niespójności. Paradoks odwrotnego tłumaczenia – przepuszczenie złożonego zdania filozoficznego przez kilka tłumaczeń maszynowych (5-6 języków), a następnie powrót do oryginału. Analiza powstałych zniekształceń pokazuje, jak znaczenie zależy od systemu językowego, a nie od pojedynczych słów.
6. Wprowadzenie do klasycznych metod badań i analiz jakościowych. Transkrypcja i analiza sentymentu z użyciem AI LLM (https://turboscribe.ai/, https://www.danielsoper.com/sentimentanalysis/default.aspx, https://www.happyscribe.com/, https://livechatai.com/ai-sentiment-analysis-generator, https://app.formulabot.com/ai-tools/sentiment- analysis-generator)
7. Zastosowanie Artificial Intelligence Large Language Models w analizie politycznej. Ćwiczenia i analiza porównawcza z użyciem wybranych modeli AI LLM.
8. Analiza wiarygodności materiałów wizualnych i metadanych w analizie politycznej. Praktyka z Bellingcat OpenStreetSearchMap. Analiza metadanych w obrazach. Ocena wiarygodności fotografii i filmów (techniczna i społeczno-polityczna).
9. Metodyka wyszukiwania, kategoryzacji i oceny informacji w zbiorach danych powierzchniowego Internetu. Praktyka wyszukiwania i oceny danych z użyciem różnych wyszukiwarek lokalnych i globalnych. Wprowadzenie do OCCRP – Organized Crime and Corruption Reporting Project (Projekt Raportowania o Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji).
10. Dezinformacja – jak wykrywać, jak sobie radzić? (I). Ćwiczenia w parach - wykrywanie kłamstwa w sferze werbalno-wokalnej i w sferze wizualnej. Gra w Mafię.
11. Dezinformacja – jak wykrywać, jak sobie radzić? (II). Wtyczki wspomagające wykrywanie dezinformacji: Web of Trust, Netcraft, SEOQuake, KnowNews, CertificateInfo. Stopaganda Plus, Media Bias Fact Check. AI jako nowe pokolenie dziennikarzy: Nooz.ai, NewsGPT The Unhuman Truth, UseClarity.
12. Profilowanie w analizie politycznej. Autotest Big5 Personality. Praktyczne ćwiczenia na ocenę – stworzenie profilu postaci fikcyjnej (filmowej, książkowej), stworzenie profilu postaci polityka/celebryty.
13. Wycieki danych (leaks/breaches) jako gamechanger analizy politycznej. Ćwiczenia z SQL Lite Studio, Everything i GrepWin.
14. Raportowanie w analizie politycznej. Studia przypadków klasycznych raportów. Praca z Canva AI, Draw.io, Maltego.
15. Praktyczne ćwiczenia ze współczynnikiem chi kwadrat i V Cramera.
16. Test. Sprawdzenie i omówienie wyników testu.
W cyklu 2024L:
LECTURES + GROUP DISCUSSION MODULE 2) Assumptions of qualitative research 2: understanding vs explaining; subjective vs objective perspective 3) Assumptions of qualitative research 3: small q studies vs large Q studies - positivist and antipositivist approach in qualitative research; inductive vs deductive approach 4) What is a research problem? What makes a question a good research question for qualitative study? Research problems and typical perspectives in qualitative research. The role of context in understanding phenomena 5) Single case study. Spaces, places and political events as objects of political research. Observation and participatory methods 6) Research ethics. Power asymmetry in research project. Informed consent. Data management and protection. Anonymity 7) Non-comparative small N studies. People and their experiences as objects of political research. Individual in-depth interviews 8) Non-comparative small N studies. People and their political attitudes as objects of political research. Sampling for qualitative research. Focus groups 9) Content analysis in practice: what gets coded, how to code, first and second cycle coding 10) Media analysis and political communication as objects of political research 11) Political communication and discourse as objects of political research 2. Discourse analysis. Text sampling for discourse analysis 12) Comparative small N studies. Institutions as objects of political research. Triangulation and mixed methods WORKSHOP MODULE |
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
- Zdolność do rozpoznania, wyjaśnienia i prognozowania zjawisk politycznych (K_K01).
- Umiejętność analizy zasad systemów politycznych i społęcznych (K_K02).
- Stosowanie teorii i metodologii badawczej w diagnostyce zjawisk politycznych (K_K03).
- Analiza mnikro- i makrostruktur politycznych i zmian globalnych (K_U05).
- Zrozumienie funkcjonowania systemów politycznych na poziomie krajowym i międzynarodowym (K_U06).
- Rozumienie kultury politycznej, jednostek, społeczeństw i decydentów oraz historycznego kontekstu (K_U07).
- Świadomość trendów we współczesnej myśli politycznej i filozofii politycznej (K_U08).
Kryteria oceniania
1) Obecność obowiązkowa – maksymalnie 3 nieobecności (2 na wykładach, 1 na warsztacie).
2) Test na ostatnich zajęciach (70% oceny).
3) Raport – profilowanie lub inny, wybrany aspekt (30% oceny).
Oba elementy tj. test (zaliczony pozytywnie) oraz raport (oceniony pozytywnie) – wymagane do uzyskania oceny końcowej.
Praktyki zawodowe
--
Literatura
J.R. Heuer. The Psychology of Intelligence Analysis. Central Intelligence Agency, 1999.
B. Fischhoff, C. Chauvin (Eds.). Intelligence Analysis: Behavioral and Social Scientific Foundations. National Academies Press, 2011.
J. Lofland, D. A. Snow, L. Anderson, L. H. Lofland, Analyzing social settings: A guide to qualitative observation and analysis. Waveland Press, 2022.
J. Flowerdew, J. E. Richardson, eds. The Routledge handbook of critical discourse studies. London: Routledge, 2018.
T. Rapley, Doing conversation, discourse and document analysis, SAGE Publications Ltd, 2021.
W cyklu 2024L:
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative Inquiry and Research Design. Choosing Among Five Approaches |
Uwagi
W cyklu 2024L:
-- |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: