Historyczne uwarunkowania rozwoju miast 1900-SM-1-21

Wykład prezentuje podstawowe zagadnienia związane z powstaniem i rozwojem form życia miejskiego na ziemiach polskich od początków XIII do końca XIX w. Omawiane będą charakterystyczne cechy procesów urbanizacji w poszczególnych okresach (średniowiecze, nowożytność, wiek XIX). W pierwszej części semestru szczególna uwaga zostanie poświęcona kształtowaniu się samorządu miejskiego i systemów prawa niemieckiego, charakterystyczne cechy kultury miejskiej średniowiecza oraz kształtowanie się układu przestrzennego miast w okresie XIII-XVII w. W drugiej części semestru omawiane będą zmiany krajobrazu urbanistycznego i kultury miejskiej ziem polskich związane z kształtowaniem się nowoczesnych miast. Przedmiotem analizy będą różnego rodzaju zjawiska społeczne i kulturowe zachodzące w XVIII i XIX w.: rozwój infrastruktury, rozwój przestrzenny i jego uwarunkowania, nowa zabudowa miejska, a także tworzenie się społeczności wielkiego miasta, ich kultura codzienna i obyczajowość.
Pełny opis przedmiotu Wykład prezentuje podstawowe zagadnienia i metodologię badań nad funkcjonowaniem miast w Polsce. Podczas kolejnych spotkań omawiane będą takie problemy jak powstawanie miast i samorządu miejskiego, rozwój prawa miejskiego na ziemiach polskich, kształtowanie się przestrzeni miejskiej, handel i rzemiosło, kultura mieszczańska, życie religijne. Omówiona zostanie struktura społeczno-majątkowa i różne grupy zawodowe obecne w polskich miastach od XIV do końca XIX w. Podczas wykładów słuchacze zapoznają się z różnymi aspektami życia mieszkańców miast, zarówno ich kulturą materialną (zagospodarowanie przestrzeni i wygląd miasta, ubiory, zwyczaje żywieniowe), jak i umysłową. Interesować nas będzie tworzenie się podstaw prawnych funkcjonowania miast, recepcja na ziemiach polskich miejskiej kultury pisma, a także powstawanie mentalności mieszczańskiej. Zaprezentowane zostaną ustalenia historyków zajmujących się problematyką miejską, przy czym największą uwagę poświęcimy nowym kierunkom i możliwościom badawczym. Przedmiotem naszego zainteresowania będzie także baza źródłowa, zarówno źródła pisane, jak i ikonograficzne oraz kartograficzne.