Meteorologia i klimatologia 1900-MET

Wykład: 1. Wiadomości wstępne (przedmiot badań meteorologii i klimatologii, podział, miejsce w systemie nauk o Ziemi, rozwój meteorologii i klimatologii). 2. Atmosfera (struktura fizyczna i właściwości chemiczne, struktura pionowa, antropogeniczne zmiany składu powietrza). 3. Główne procesy pogodo- i klimatotwórcze 3.1. Promieniowanie Słońca, atmosfery i wypromieniowanie z powierzchni Ziemi (prawa regulujące natężenie promieniowania, stała słoneczna, rola atmosfery w modyfikacji promieniowania słonecznego, efekt cieplarniany, bilans promieniowania i bilans cieplny powierzchni Ziemi, rola zanieczyszczeń atmosfery w zmianie bilansu cieplnego Atmosfery i powierzchni Ziemi). 3.2. Stosunki termiczne (procesy termiczne w gruncie, wodzie i w przygruntowej warstwie atmosfery, procesy adiabatyczne, stany równowagi termicznej atmosfery, metody określania stanów równowagi, rola stanów równowagi w rozprzestrzenianiu zanieczyszczeń, warstwy hamujące, inwersje).3.3. Woda w atmosferze (parowanie - wilgotność powietrza - proces kondensacji - mgły, chmury - opady, związek zanieczyszczeń atmosferycznych ze składowymi obiegu wody w atmosferze - konwersja zanieczyszczeń, kwaśne opady). 3.4. Cyrkulacja atmosfery (układy baryczne, rozkład ciśnienia na kuli ziemskiej, ruch powietrza, siły modyfikujące kierunek i prędkość wiatru, ogólna cyrkulacja atmosfery, cyrkulacje regionalne i lokalne, wpływ wiatru na rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń atmosferycznych, pionowy profil prędkości i kierunku wiatru). 4. Meteorologia synoptyczna (masy powietrza, fronty atmosferyczne, charakterystyka pogody w układach barycznych i frontowych). 5. Wpływ warunków topograficznych i pokrycia terenu na kształtowanie się elementów meteorologicznych i rozprzestrzenianie zanieczyszczeń (elementy topoklimatologii - zasady konstrukcji map topoklimatycznych). 6. Klasyfikacje klimatów (Köppen, Alisow, Okołowicz). Główne strefy klimatyczne i typy klimatów. Charakterystyczne cechy klimatu Polski. 7. Zmiany klimatu. Ćwiczenia: Organizacja sieci obserwacji meteorologicznych w Polsce, zasady pracy stałych punktów obserwacyjnych, budowa i sposób wykorzystania podstawowych przyrządów meteorologicznych. Własne obserwacje meteorologiczne (chmury, zjawiska atmosferyczne) i rozpoznawanie na ich podstawie procesów zachodzących w atmosferze. Podstawowe źródła danych w klimatologii. Jednorodność szeregów obserwacyjnych. Statystyczne metody opracowań klimatologicznych, najczęściej stosowane charakterystyki. Graficzne metody prezentacji wyników opracowań. Wpływ pogody na warunki aerosanitarne. Metody opracowań warunków aerosanitarnych. Zróżnicowanie przestrzenne zanieczyszczenia powietrza w Polsce i jego zależność od cyrkulacji atmosferycznej. Wpływ rodzaju równowagi termiczno-dynamicznej w atmosferze na rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń powietrza. Badania terenowe zróżnicowania klimatu lokalnego: metody badań, stosowany sprzęt, metody opracowania uzyskanych wyników, zasady sporządzania map topoklimatycznych