Polityka regionalna 1900-7-PRE-ZST
W ramach wykładu studenci uzyskają szczegółowe informacje na temat teorii rozwoju regionalnego, kształtowania się zjawisk społeczno-gospodarczych w układzie regionalnym, przebiegu procesu kształtowania celów, zasad i instrumentów Europejskiej polityki regionalnej polityki regionalnej (polityki spójności) oraz ewolucji polityki regionalnej w Polsce po roku 1989 ze szczególnym zwróceniem uwagi na rolę samorządów wojewódzkich w tym procesie. Zostaną omówione cele, zasady, system programowy, instytucjonalny i prawny polityki regionalnej na podstawie dokumentów1) źródłowych. Na podstawie wyników prac badawczych przekrojowych analiz UE, OECD i Polski szczególnej uwadze zostanie poświęcona kwestia efektywności polityki regionalnej oraz jej poszczególnych instrumentów w UE i w Polsce. Analizie poddane zostaną powiązania polityki regionalnej z procesem rozwoju i modernizacji kraju, demokratyzacji oraz integracji europejskiej. Gruntownej analizie zostanie poddana analiza efektów polityki regionalnej oraz czynników sukcesu w jej prowadzeniu na przykładzie Polski, UE oraz wybranych krajów i regionów, co pozwoli studentom na nabycie praktycznych umiejętności w ocenie efektywności stosowanych metod i instrumentów.
W czasie ćwiczeń studenci korzystając z materiałów źródłowych poznają praktyczne aspekty prowadzenia polityki regionalnej na poziomie europejskim i w Polsce, w tym dokumenty programowe przygotowywane na poziomie krajowym i regionalnym (Umowa Partnerstwa, strategie, programy operacyjne),system koordynacji i współpracy w tym w szczególności pomiędzy KE, rządem a samorządem terytorialnym, system instytucjonalny (instytucje zarządzające, pośredniczące, itp.), system prawny (rozporządzenia UE, Ustawy i rozporządzenia oraz wytyczne w Polsce), funkcjonowanie poszczególnych instrumentów (ZIT, kontrakt terytorialny, itp.). Studenci nabywają także umiejętności analizy krytycznej i ewaluacji efektywności i skuteczności działań regionalnych posługujących się materiałami źródłowymi (ewaluacje programów)
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się: K_W06, K_W08 / K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U06 / K_K03, K_K05, K_K08 / S1_W03 / S1_U09 / S1_K02
Po zakończeniu zajęć student powinien znać podstawowe pojęcia dotyczące polityki regionalnej, wskaźniki mierzenia jej efektywności, potrafi opisać główne elementy systemu programowego, prawnego i instytucjonalnego zarządzania i wdrażania polityki regionalnej oraz posiada podstawową wiedzę na temat celów, zasad i instrumentów realizacji polityki regionalnej w UE i w Polsce. Potrafi także wskazać przykłady skutecznej i efektywnej polityki regionalnej w odniesieniu do różnego typu terytoriów – Państw, regionów oraz innych terytoriów (obszary funkcjonalne, miasta, obszary wiejskie, itp.) oraz ma wiedzę dotyczącą funkcjonowania poszczególnych instrumentów jej prowadzenia takich jak np. ZIT. Student potrafi stosować podstawowe narzędzia analizy barier i potencjałów rozwoju poszczególnych terytoriów oraz oceny efektywności i skuteczności i(ewaluacji) instrumentów rozwoju regionalnego takich jak strategie rozwoju województw czy Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT).
Kryteria oceniania
W czasie wykładu prezentowane są zarówno podstawy teoretyczne, cele i zasady polityki regionalnej, jak i przykłady realizacji polityki w odniesieniu do wybranych regionów i obszarów funkcjonalnych.
Wykład kończy się egzaminem zawierającym pytania otwarte i zamknięte z zakresu wiedzy omawianej na poszczególnych wykładach.
Literatura
Bachtler J., Mendez C., 2013, EU Cohesion Policy and European Integration. The Dynamics of EU Budget and Regional Policy Reform, Routladge;
Bachtler J. Oliveira Martins J., Wostner P., Zuber P.; 2019, Towards Cohesion Policy 4.0: Structural Transformation and Inclusive Growth, Routladge;
Churski P., 2011, Czynniki rozwoju regionalnego i polityka regionalna w Polsce w okresie integracji z Unią Europejską, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań;
Gorzelak G., Smętkowski M., (2019) Rozwój regionalny, polityka regionalna, Warszawa, Forum Obywatelskiego Rozwoju, s. 52.
Pastuszka S., 2012, Polityka Regionalna Unii Europejskiej – cele, narzędzia, efekty, Difin, Warszawa
Zaucha J., Brodzicki T., Ciołek D., Komornicki T., Mogiła Z., Szlachta J., Zaleski J., 2016, Terytorialny wymiar wzrostu i rozwoju, DIFIN Warszawa.
Podstawowe dokumenty:
Krajowa Polityka Miejska, Rada Ministrów RP, 2015, https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/polityka-miejska
Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030, 2019, Rada Ministrów RP, https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/krajowa-strategia-rozwoju-regionalnego
Siódmy raport na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, 2017, Komisja Europejska https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docoffic/official/reports/cohesion7/7cr_pl.pdf
Ocena wpływu polityki spójności na rozwój społeczno-gospodarczy Polski i regionów: https://www.ewaluacja.gov.pl/strony/badania-i-analizy/wyniki-badan-ewaluacyjnych/badania-ewaluacyjne/wplyw-polityki-spojnosci-na-rozwoj-spoleczno-gospodarczy-polski-i-regionow-w-latach-2004-2019/
Materiały źródłowe dotyczące polityki regionalnej w Polsce: Portal Funduszy Europejskich https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/portal-funduszy-europejskich
Materiały źródłowe dotyczące europejskiej polityki spójności: https://ec.europa.eu/regional_policy/pl/
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: