Zmiany klimatu Ziemi: przyczyny, skutki, adaptacja 1900-5-ZKZ-W
W ramach zajęć studenci zapoznają się z następującymi zagadnieniami:
Wykład:
- podstawowe pojęcia i definicje z zakresu zmian i zmienności klimatu, zjawisk ekstremalnych, funkcjonowania systemu klimatycznego,
- znaczenie klimatu (warunki i zasoby) dla funkcjonowania środowiska przyrodniczego i gospodarowania,
- główne źródła wiedzy o klimacie w przeszłości (środowiskowe, archeologiczne, historyczne i archiwalne) oraz datowanie zdarzeń ekstremalnych,
- wykorzystanie danych pośrednich w badaniach zmian klimatu,
- monitoring klimatu współczesnego, źródła i bazy danych o klimacie, podstawowe metody służące do określenia różnych form zmienności i zmian klimatu,
- uwarunkowania zmian klimatu: wpływ procesów naturalnych i działalności człowieka na klimat,
- skutki zmian klimatu w czasach historycznych (MWP, LIA - przykłady z Grenlandii, Islandii, Wysp Brytyjskich i Europy kontynentalnej),
- współczesne ocieplenie: przyczyny, wymiar, skutki
- zmiany klimatu Polski i ich implikacje środowiskowe i gospodarcze,
- działania o charakterze mitygacyjnym oraz adaptacyjnym, odnoszące się do wybranych obszarów/komponentów środowiska/form działalności człowieka, podlegających zmianom klimatu.
Ćwiczenia są poświęcone poznaniu sposobów określania zmian klimatu Ziemi na podstawie ogólnodostępnych danych klimatycznych i pogodowych. Studenci zdobędą wiedzę oraz umiejętności praktyczne pozwalające na samodzielne pozyskanie danych o stanie systemu klimatycznego z repozytoriów lub baz danych. Nauczą się, w jaki sposób przetwarzać dane, aby określić stan klimatu i jego dynamikę, w szczególności zaś jak wyznaczyć wieloletnie trendy zmian warunków klimatycznych i wyciągnąć wnioski w zakresie możliwych konsekwencji w różnych skalach czasowych. Dokonają rekonstrukcji warunków klimatycznych na podstawie danych izotopowych (C12/C13). Poznają zastosowanie scenariuszy zmian klimatu i różnice pomiędzy nimi. Podejmą próbę wyznaczania działań o charakterze mitygacyjnym oraz adaptacyjnym, odnoszących się do wybranych obszarów/komponentów środowiska/form działalności człowieka, podlegających zmianom klimatu. Między innymi zagadnienia te zostaną omówione w odniesieniu do skutków zmian klimatu w obrębie litosfery oraz obszarów zurbanizowanych.
Szacunkowa liczba godzin na osiągniecie efektów uczenia się
Szacowany nakład pracy studenta: 4 ECTS x 25 h = 100 h, w tym:
(N) – praca w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem,
(S) – praca własna (samodzielna) studenta.
Zajęcia (wykład) = 30 h (N)
Zajęcia (ćwiczenia) = 15 h (N)
Dodatkowo:
- konsultacje (N) = 5 h
- przygotowanie do zaliczenia (S) = 20 h
- przygotowanie do ćwiczeń (S) = 30 h
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
K_W02
K_W03
K_W06
K_W08
Umiejętności:
K_U07
K_U08
Kompetencje społeczne
K_K01
K_K04
K_K05
Kompetencje ogólne:
- świadomość znaczenia klimatu w gospodarowaniu
- umiejętność rozpoznania wzajemnych relacji klimat - działalność człowieka
- świadomość potrzeby ochrony klimatu
Kompetencje przedmiotowe:
- ogólna znajomość historii klimatu Ziemi
- umiejętność rozpoznania podstawowych przyczyn zmian klimatu
- umiejętność wskazania działań przystosowawczych w warunkach zmieniającego się klimatu
- znajomość problemów ochrony klimatu
Wiedza
1. zna główne fakty z historii zmian klimatu Ziemi
2. definiuje podstawowe uwarunkowania i skutki zmian klimatu
2. zna skalę i przestrzenne zróżnicowanie współczesnego ocieplenia
3. zna najważniejsze problemy związane z oddziaływaniem zmieniającego się klimatu
Umiejętności
1. umie uzasadnić rolę klimatu w funkcjonowaniu środowiska i działalności człowieka
2. umie opisać zmiany klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych
3. umie wskazać relacje między procesami naturalnymi i działalnością człowieka a zmianami klimatu
4. umie rozpoznać najważniejsze metody i sposoby mitygacji,/adaptacji do zmian klimatu
Postawy
1. Rozumie znaczenie klimatu oraz konieczność adaptacji do zmian klimatu
2. Widzi potrzebę zrównoważonego rozwoju i działań ukierunkowanych na ochronę klimatu
Kryteria oceniania
Ćwiczenia i wykłady są zaliczane na ocenę. Zaliczenie ćwiczeń jest warunkiem niezbędnym do dopuszczenia studenta do zaliczenia wykładu.
Ćwiczenia są oceniane według skali punktowej zależnej od stopnia ich trudności oraz złożoności.
Do kryteriów oceny ćwiczenia należą: poprawność doboru właściwych metod badawczych, poprawność uzyskanych wyników i obliczeń do nich prowadzących, poprawność wnioskowania, a także dobór odpowiedniego sposobu przedstawienia wyników.
Ocena końcowa z ćwiczeń jest wyznaczana na podstawie łącznej liczby punktów zdobytej przez studenta w trakcie wszystkich zajęć. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. Dopuszczalna jest jedna nieusprawiedliwiona nieobecność. Łączna liczba nieobecności (usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych) nie może przekroczyć 3. Nieobecność na zajęciach nie zwalnia studenta z obowiązku wykonania wszystkich ćwiczeń i odrobienia zaległości w terminie wskazanym przez prowadzącego. Student musi wykonać wszystkie ćwiczenia przewidziane w programie zajęć.
Wykłady są zaliczane na podstawie wyniku z testu. Test składa się z pytań o charakterze zamkniętym. Wykłady zalicza poprawna odpowiedź na 51% pytań.
Praktyki zawodowe
Brak
Literatura
- Anderson D.E., Goudie A.S., Parker A.G., 2007, Global environments through the Quaternary, Oxford University Press, 1-359.
- Falarz M., ed., 2021, Climate Change in Poland. Past, Present, Future. Springer.
- Goudie A., 2006, The human impact on the natural environment, Blackwell Publishing, 1-357.
- Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), 1) Sixth Assessment Report, 2) Special Report on Climate Change and Cities, 3) Climate Change and Land, https://www.ipcc.ch/documentation/
- World Meteorological Organization, State of the Climate 2024. Update for COP29, https://library.wmo.int/records/item/69075-state-of-the-climate-2024
- World Meteorological Organization, Greenhouse Gas Bulletin no. 20, https://library.wmo.int/records/item/69057-no-20-28-october-2024?offset=1
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: