Gleby i grunty obszarów zurbanizowanych i obszarów wiejskich 1900-5-GGZW-WP
Celem przedmiotu jest zaznajomienie studentów z zagadnieniami gospodarowania glebami i gruntami na obszarach zurbanizowanych i wiejskich. Omawiane są m.in. zagadnienia potencjału zasobowego i użytkowego gleb i gruntów (w tym ich przeznaczenia dla zabudowy i rolnictwa), ochrony, zagrożenia i degradacji gleb, rekultywacji gruntów oraz prawne aspekty zarządzania wykorzystaniem gleb i gruntów w Polsce.
Tematy wykładów:
1. Podstawowe wiadomości o glebach i gruntach – geneza, właściwości fizycznochemiczne, zasady gospodarowania.
2. Przyrodnicze uwarunkowania właściwości gleb i gruntów – zróżnicowanie właściwości fizycznochemicznych gleb i gruntów i ich przydatności gospodarczej wynikające z procesów zachodzących w środowisku; klasyfikacje gleb i gruntów.
3. Antropogeniczne i naturogeniczne zagrożenia gleb i gruntów – zanieczyszczenie, zmiany fizyczne, geozagrożenia i wynikające z nich ograniczenia dla gospodarowania glebami i gruntami na terenach zurbanizowanych i wiejskich.
4. Degradacja gleb i gruntów - objawy, przeciwdziałanie.
5. Ochrona i rekultywacja gleb i gruntów – zakres działań, podstawy prawne i organizacyjne, normy zanieczyszczeń i in.
6. Gospodarowanie glebami i gruntami – potencjał rolniczy (rolnictwo intensywne, ekstensywne, zrównoważone, ekologiczne i ich wpływ na właściwości gleb), potencjał do zabudowy (mieszkaniowej, usługowej, przemysłowej).
7. Gleby i grunty w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – procedura, dokumenty i opracowania planistyczne, przykłady pozytywnego i negatywnego wykorzystania gleb i gruntów.
Tematy ćwiczeń:
1. Zagadnienia wstępne, organizacja ćwiczeń.
2. Prezentacja fizycznych i chemicznych właściwości gleb i gruntów (zajęcia w laboratorium).
3. Interpretacja mapy ewidencyjnej i glebowo-rolniczej.
4. Ocena stanu degradacji fizycznej i chemicznej gleb i gruntów.
5. Ocena potencjału zasobowego i użytkowego gleb i gruntów.
6. Ocena poprawności sporządzenia opracowań planistycznych w zakresie gospodarowania glebami i gruntami.
7. Prezentacja wyników pracy.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (lista przedmiotów)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty kierunkowe: K_W03, K_W05, K_U01, K_U03, K_U07, K_K03
WIEDZA
Student:
1.zna przyrodnicze uwarunkowania zróżnicowania właściwości gleb i gruntów;
2.charakteryzuje uwarunkowania gruntowo-glebowe różnych form działalności gospodarczej w skali lokalnej i regionalnej;
3.zna objawy degradacji gleb i gruntów wskutek zanieczyszczenia i geozagrożeń, obniżania potencjału użytkowego gleb oraz sposoby przeciwdziałania niekorzystnym zmianom;
4.zna instrumenty prawno-administracyjne i ekonomiczne wykorzystywane w ochronie, zarządzaniu i gospodarowaniu glebami i gruntami
5.zna podstawowe opracowania z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego uwzględniające informacje o glebach i gruntach.
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
1.potrafi wykorzystać wiedzę o procesach przyrodniczych do zarządzania gospodarczym wykorzystaniem gleb i gruntów;
2.interpretuje mapy ewidencyjne i glebowo-rolnicze i wykorzystać uzyskane informacje w planowaniu gospodarowania glebami i gruntami;
3.ocenia oddziaływanie różnych form działalności antropogenicznej na gleby i grunty;
4. identyfikuje antropogeniczne i naturogeniczne zagrożenia gleb i gruntów;
5.wskazuje objawy degradacji gleb i gruntów i określa konieczne działania zapobiegające;
5.ocenia poprawność sporządzenia opracowań planistycznych w zakresie gospodarowania glebami i gruntami.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
Student:
1.akceptuje konieczność uwzględniania informacji przyrodniczej i waloryzacji zasobów środowiska w procedurze planowania przestrzennego,
2.wykształca nawyk korzystania z obiektywnych źródeł informacji naukowej oraz posługiwania się zasadami krytycznego wnioskowania przy rozstrzyganiu praktycznych problemów.
Nakład pracy studenta:
45h - obecność na zajęciach (wykład, ćwiczenia)
20-30h - praca własna (powtarzanie materiału, zapoznanie się z zalecaną literaturą, przygotowanie się do zajęć i zaliczenia)
65-75h ogółem (zależnie od systematyczności w pracy podczas semestru oraz cech indywidualnych studenta).
Kryteria oceniania
Podstawą zaliczenia wykładu (zaliczenie na ocenę) jest sprawdzian pisemny w formie testu zawierającego pytania zamknięte i otwarte.
Podstawą oceny ćwiczeń jest średnia arytmetyczna z prac cząstkowych, które student wykonuje na ćwiczeniach . Możliwa jest jedna nieusprawiedliwiona nieobecność na ćwiczeniach.
Ocena końcowa: średnia arytmetyczna z ocen uzyskanych z zaliczenia wykładu i ćwiczeń.
Praktyki zawodowe
Brak.
Literatura
Bródka S., Macias A., 2018: Przyrodnicze podstawy gospodarowania przestrzenią, Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały dotyczące gleb i gruntów).
Karczewska A., 2012: Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi, Dz.U. 2016 poz. 1395.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2012 r. w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów, Dz.U. 2012 poz. 1246
Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych, tekst jednolity Dz.U. 2017 poz. 1161.
Literatura uzupełniająca będzie podawana w trakcie zajęć.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: