Monitoring i ochrona środowiska 1900-3AMSFIZ

Celem wykładu jest przekazanie wiedzy dotyczącej:
1. wybranych, globalnych problemów środowiskowych,
2. międzynarodowych inicjatyw (programów, porozumień, raportów, strategii i in.) w dziedzinie ochrony środowiska
3. zagrożeń środowiska związanych z działalnością człowieka w Polsce i krajach UE,
4. stanu prawnego regulującego ochronę środowiska, przyrody i krajobrazu (ustawy, rozporządzenia, dyrektywy UE, konwencje międzynarodowe i in.)
5. zarządzania ochroną środowiska
6. organizacji i funkcjonowania systemu Państwowego Monitoringu Środowiska.
W trakcie wykładu szczegółowo prezentowane są główne źródła zanieczyszczeń powietrza, wód, przyczyny degradacji gleb, lasów, flory i fauny, krajobrazu oraz przekształcenia powierzchni ziemi Omawiane są konsekwencje poszczególnych zagrożeń środowiska począwszy od poziomu ekosystemu aż do skali globalnej. Wskazywane są alternatywne rozwiązania czystych technologii i metod pozwalających poprawić jakość podstawowych komponentów środowiska.
Szczególna uwaga zwrócona jest na system monitoringu środowiska, w tym cele i zasady stosowania monitoringu środowiska, podstawowe wskaźniki i dopuszczalne normy stanu środowiska, techniki pomiarowe, zasady sporządzania ocen i prognoz, biomonitoring środowiska. Szczegółowo omawiane są zadania Inspekcji Ochrony Środowiska i Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, a także Państwowy Monitoring Środowiska i jego wybrane podsystemy: monitoring powietrza, wód podziemnych i powierzchniowych, Bałtyku, gleb, przyrody, lasów i Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego.

Celem ćwiczeń jest opanowanie przez studentów praktycznych umiejętności w zakresie:
1. metod wskaźnikowych oceny jakości środowiska przyrodniczego (głównie bioindykacyjnych)
2. podstawowych techniki pomiaru jakości wybranych elementów środowiska (powietrza, gleb, materiału roślinnego),
3. interpretacji danych w odniesieniu do obowiązujących norm
4. sporządzania ocen i raportów

Zakres tematyczny wykładów:
1. Globalne i regionalne problemy środowiskowe, rozwój idei ochrony środowiska; międzynarodowe inicjatywy i programy w ochronie przyrody i środowiska; międzynarodowe porozumienia i konwencje
2. Zarządzanie ochroną środowiska w Polsce, podstawy prawne ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu w Polsce, Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ)
3. Zagrożenia, ochrona i monitoring powietrza i opadów atmosferycznych
4. Zagrożenia, ochrona i monitoring wód powierzchniowych; gospodarka wodno-ściekowa
5. Zagrożenie, ochrona i monitoring wód podziemnych
6. Zagrożenie, ochrona i monitoring Morza Bałtyckiego
7. Zagrożenia, ochrona i monitoring gleb;
8. Gospodarka odpadami, rekultywacja terenu
9. System ochrony przyrody
10. Zagrożenia, ochrona i monitoring flory i fauny
11. Zagrożenia, ochrona i monitoring lasów
12. Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego
13. Zagrożenia i ochrona krajobrazu
14. Ochrona i kształtowanie środowiska ekosystemu miejskiego
15. Ocena stanu zagrożenia środowiska Polski na tle Europy w świetle danych płynących z systemu monitoringu środowiska

Zakres tematyczny ćwiczeń:
1. Biomonitoring stanu środowiska wybranych śródmiejskich rezerwatów przyrody
2. Pomiary terenowe jakości gleb, powietrza atmosferycznego, szaty roślinnej (biotesty, pomiary manualne)
3. Ocena stanu przekształcenia środowiska badanego terenu
4. Raport końcowy wg metody ocen zintegrowanych DPSIR

Nakład pracy studenta:
Godziny zorganizowane:
wykład - 30 godzin
ćwiczenia - 15 godzin

Samodzielna praca:
przygotowanie do zajęć - 5 godzin
opracowanie danych pomiarowych - 10 godzin
przygotowanie do zaliczenia - 20 godzin

Razem ok. 80 godzin.