Geografia historyczno-polityczna Europy Środkowo-Wschodniej 1900-3-GHES-GSW-WW

Prowadzący przeprowadzi analizę procesów kształtowania się granic oraz układów politycznych w jednym z najbardziej złożonych i dynamicznych regionów świata. Europa Środkowo-Wschodnia, obejmująca kraje takie jak Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia, Ukraina, Białoruś czy państwa bałtyckie, przez wieki była areną starć interesów wielkich imperiów oraz przestrzenią, w której ścierały się różne kultury, religie i tożsamości narodowe. Prowadzący w czasie wykładu przedstawi interdyscyplinarną perspektywę, łącząc historię, geografię i politologię.

Pierwsza część wykładu skupiona będzie na historycznych procesach, które ukształtowały obecną mapę Europy Środkowo-Wschodniej. Omówione zostaną kluczowe wydarzenia, takie jak rozbiory Rzeczypospolitej Obojga Narodów, upadek imperiów Habsburgów, Osmanów i Romanowów, a także wpływ traktatu wersalskiego na powstanie nowych państw narodowych. Szczególna uwaga zostanie poświęcona roli Polski jako „pomostu” między Wschodem a Zachodem oraz znaczeniu regionu w kontekście europejskiego systemu bezpieczeństwa. Druga część wykładu będzie dotyczyć XX wieku – okresu dwóch wojen światowych, powstania i upadku ZSRR oraz konsekwencji zimnej wojny. Omówione zostaną koncepcje polityczne, takie jak „kordon sanitarny”, „Międzymorze” czy „Europa Karpat”, które odzwierciedlały różnorodne próby zabezpieczenia regionu przed dominacją potężnych sąsiadów. Przeanalizujemy także wpływ zmian ustrojowych po 1989 roku oraz proces integracji z Unią Europejską i NATO.

Wykład zakończy się analizą współczesnych wyzwań geopolitycznych. Zastanowimy się również, jak dziedzictwo historyczne wpływa na obecne strategie polityczne krajów regionu. Czy Europa Środkowo-Wschodnia może stać się stabilnym filarem Unii Europejskiej? Jakie szanse i zagrożenia wiążą się z jej geograficznym i politycznym położeniem?

Nakład pracy studenta: 2 ECTS = 2 × 25h = 50h (w bezpośrednim kontakcie 1,5 ECTS)
(N) – praca w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem,
(S) – praca własna (samodzielna) studenta.
Zajęcia (wykład) = 30h (N)
• Konsultacje = 4h (N)
• Zaliczenie (praca kreatywna lub egzamin) = 2h (N)
• Przygotowanie (samodzielne) do egzaminu = 14h (S)