Meteorologia i klimatologia 1900-1AMK
Wykład
1. Wiadomości wstępne (przedmiot badań meteorologii i klimatologii, podział, miejsce w systemie nauk o Ziemi, rozwój meteorologii i klimatologii).
2. Atmosfera (struktura fizyczna i właściwości chemiczne, struktura pionowa, antropogeniczne zmiany składu powietrza).
3. Główne procesy pogodo- i klimatotwórcze
3.1. Promieniowanie Słońca, atmosfery i wypromieniowanie z powierzchni Ziemi (prawa regulujące natężenie promieniowania, stała słoneczna, rola atmosfery w modyfikacji promieniowania słonecznego, efekt cieplarniany, bilans promieniowania i bilans cieplny powierzchni Ziemi).
3.2. Stosunki termiczne (procesy termiczne w gruncie, wodzie i w przygruntowej warstwie atmosfery, procesy adiabatyczne, stany równowagi termicznej atmosfery).
3.3. Woda w atmosferze (parowanie - wilgotność powietrza - proces kondensacji - mgły, chmury - opady).
3.4. Cyrkulacja atmosfery (układy baryczne, rozkład ciśnienia na kuli ziemskiej, ruch powietrza, siły modyfikujące kierunek i prędkość wiatru, ogólna cyrkulacja atmosfery, cyrkulacje regionalne i lokalne).
4. Meteorologia synoptyczna (masy powietrza, fronty atmosferyczne, charakterystyka pogody w układach barycznych i frontowych).
5. Wpływ warunków topograficznych i pokrycia terenu na kształtowanie się elementów meteorologicznych (elementy topoklimatologii - zasady konstrukcji map topoklimatycznych).
6. Klasyfikacje klimatów (Köppen, Alisow, Okołowicz). Główne strefy klimatyczne i typy klimatów. Charakterystyczne cechy klimatu Polski.
7. Zmiany klimatu.
Ćwiczenia
organizacja sieci meteorologicznej w Polsce. Obserwacje meteorologiczne: zasady prowadzenia pomiarów instrumentalnych i obserwacji wizualnych, budowa i sposób wykorzystania podstawowych przyrządów, opracowanie wyników obserwacji. Statystyczne metody opracowań klimatologicznych, najczęściej stosowane charakterystyki klimatologiczne. Graficzne metody prezentacji wyników opracowań. Podstawowe źródła danych w klimatologii. Jednorodność szeregów obserwacyjnych. Meteorologia synoptyczna: zasady sporządzania map synoptycznych. Elementy topoklimatologii: metody prowadzenia badań terenowych, zasady sporządzania map topoklimatycznych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po zaliczeniu przedmiotu studentka/student:
umie rozpoznawać i interpretować stany atmosfery oraz określać typy pogody;
potrafi prognozować pogodę na podstawie danych meteorologicznych z sieci stacji oraz własnych pomiarów;
określi wpływ warunków pogodowych na zdrowie człowieka, gospodarkę i środowisko geograficzne.
Kryteria oceniania
wykład – egzamin pisemny testowy
ćwiczenia – ocenianie ciągłe (kolokwia, prace sprawdzające)
Praktyki zawodowe
Nie ma
Literatura
Ahrens C.D., 1991, Meteorology today. An introduction to weather, climate and the environment, West Pub. Comp., New York.
Bac S., Rojek M., 1999, Meteorologia i klimatologia w inżynierii środowiska. WAR, Wrocław.
Chromow S.P., 1969, Meteorologia i klimatologia. PWN, Warszawa.
Crowe P.R., 1987, Problemy klimatologii ogólnej. PWN, Warszawa.
Henderson-Sellers A., Robinson P.J., 1986, Contemporary Climatology. Longman.
McIlveen R., 1992, Fundamentals of weather and climate, Chapman&Hall.
Iribarna J.V., Cho H.R., 1988, Fizyka atmosfery. PWN, Warszawa.
Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., 2000, Meteorologia i Klimatologia – pomiary – obserwacje – opracowania, PWN, Warszawa.
Kożuchowski K., 1998, Atmosfera, klimat, ekoklimat. Wyd.Nauk.PWN, Warszawa.
Linacre E., Geerts B., 1997, Climates & Weather Explained. Routledge, London & New York
Lockwood J.C., 1984, Procesy klimatotwórcze. PWN, Warszawa.
Lutgens F. K., Tarbuck E. J., 1986: The atmosphere: an introduction to meteorology. Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ, USA.
Meteorologia i klimatologia, 2005, Kożuchowski K. (red.), PWN, Warszawa.
Martyn D., 1995, Klimaty Kuli Ziemskiej. PWN, Warszawa.
Molga M., 1966, Meteorologia rolnicza. PWRiL, Warszawa.
Moran J. M., Morgan M. D., 1986: Meteorology. The atmosphere and the science of weather. Macmillan Publ. Co., New York, NY, USA.
Okołowicz W., 1969, Klimatologia ogólna. PWN, Warszawa.
Słownik Meteorologiczny, 2003, IMGW, Warszawa.
Woś A., 1995, ABC meteorologii. WN UAM, Poznań.
Woś A., 2001, Meteorologia dla geografów. PWN, Warszawa.
Woś A., 1995, Zarys klimatu Polski. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: