Dydaktyka geografii I (blok pedagogiczny) 1900-1ADG1

Wiedza:
Studenci po ukończeniu kursu potrafią:
określić przedmiot oraz metody badań dydaktyki geografii jako
nauki, opisać rozwój dydaktyki geografii w Polsce, scharakteryzować literaturę przedmiotu, opisać teorie i główne zasady kształcenia geograficznego, wyjaśnić termin program nauczania geografii, przyrody, wskazać cechy poprawnego programu nauczania geografii i przyrody, scharakteryzować treści zamieszczone w podstawach programowych przyrody i geografii w szkole podstawowej, gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej, podać przykłady korelacji międzyprzedmiotowej i wewnątrzprzedmiotowej w procesie nauczania - uczenia się geografii i przyrody, opisać wady i zalety celów ogólnych i operacyjnych, wyjaśnić terminy: cele, materiał nauczania, wymagania dydaktyczne, plan kierunkowy, wynikowy, metodyczny, opisać metody, formy i typy lekcji geografii i przyrody, dokonać podziału i określić funkcje pomocy dydaktycznych, scharakteryzować cechy dobrego podręcznika do geografii i przyrody, opisać techniki ułatwiające prowadzenie lekcji geografii i przyrody, wyjaśnić różnice między rozmaitymi stylami nauczania geografii, określić cele hospitacji lekcji, wskazać różnice miedzy procesem ewaluacji a procesem sprawdzania i oceniania, wymienić i scharakteryzować metody stosowane w ewaluacji procesu nauczania/uczenia się geografii, określić zasady i funkcje oceniania uczniów na lekcjach geografii i przyrody, scharakteryzować różne rodzaje pomiaru dydaktycznego, scharakteryzować typy zadań testowych, wskazać cechy jakimi powinien charakteryzować się nauczyciel geografii i przyrody.

Umiejętności:
Studenci po ukończeniu kursu potrafią:
dokonać analizy podstaw programowych do geografii na poziomie szkoły podstawowej (elementy treści przyrody), gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych, zaplanować materiał do lekcji, w której nastąpi nauczanie zintegrowane, dokonać operacjonalizacji celu ogólnego do wybranej lekcji geografii i przyrody, określić ich poziomy taksonomiczne, dokonać analizy materiału i wymagań do wybranej lekcji geografii, dobrać odpowiednie środki dydaktyczne, określić ich funkcje w wybranej lekcji geografii i przyrody, dobrać odpowiednią metodę nauczania - uczenia się do wybranej lekcji geografii i przyrody, zaplanować przebieg lekcji, skonstruować jej scenariusz, wykonać plan kierunkowy i wynikowy procesu nauczania/uczenia się geografii i przyrody do wybranego etapu kształcenia, dobrać odpowiednią strategię, metodę, technikę nauczania-uczenia się do określonych tematów lekcji geografii, dobrać do metody odpowiadające im pomoce dydaktyczne, zaplanować scenariusze lekcji prowadzonych różnymi metodami; poszukującymi, podającymi, waloryzacyjnymi, praktycznego działania, gier dydaktycznych, przeprowadzić lekcje geografii wg różnych strategii, różnymi metodami wykorzystując różnorodne pomoce dydaktyczne,
wykorzystywać w czasie lekcji różnorodne techniki dyskusji (burza mózgów, panelowa, oceniana itp.), wykorzystywać w czasie lekcji techniki ułatwiające proces nauczania-uczenia się geografii, np.: drzewo decyzyjne, szkielet ryby, mapę myślową, rankingi, analizę SWOT itp. dobrać odpowiednie do sprawdzenia realizacji celów poznawczych i motywacyjnych rodzaje oraz metody sprawdzania i oceniania uczniów, zaplanować ewaluację prowadzonego przez siebie procesu kształcenia, analizować i oceniać wyniki ewaluacji, w tym testowania, oceniać efektywność swoich działań dydaktycznych, planować zgodnie z zasadami prace domowe uczniów, zaplanować treści służące rozwijaniu uczuć patriotycznych na lekcjach geografii i przyrody, zaplanować własny rozwój zawodowy, przygotować swój warsztat pracy, ocenić swoje przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela geografii.

Postawy:
Po ukończeniu przedmiotu studenci mają świadomość tego, że proces dydaktyczny w zakresie kształcenia przyrodniczego i geograficznego musi odbywać się planowo, zgodnie z poznanymi na zajęciach z dydaktyki geografii zasadami, że efektywność ich pracy dydaktycznej w dużej mierze zależy od nieustającego, własnego rozwoju zawodowego, są przeświadczeni o tym, że opis konkretnych efektów kształcenia na wszystkich etapach edukacyjnych stanowi obecnie podstawę planowania, realizowania oraz sprawdzania i oceniania zdobywanej wiedzy, umiejętności, a także postaw.

Egzamin pisemny składający się z trzech części: podstawowej (zaliczenie 60% umożliwia otrzymanie oceny dostatecznej), rozszerzającej (zaliczenie 60% umożliwia otrzymanie oceny dobrej), dopełniającej (zaliczenie 60% umożliwia otrzymanie oceny bardzo dobrej).

Podstawowa:
Dydaktyka geografii w szkole podstawowej, 1990: red. A. Dylikowa, WSiP, Warszawa.
Sztuka nauczania, t. I Nauczyciel, t. II Szkoła, 2003: red. Kruszewski K., Konarzewski K., PWN, Warszawa
Tywoński K.,1983: Pomoce dydaktyczne do geografii, WSiP, Warszawa
Zarys dydaktyki geografii, 2001: red. S. Piskorz, PWN, Warszawa.

Uzupełniająca:
Augustyniak M., Zich M., 1994: Geografia w grach i zabawach, „Leksykon”, Będzin
Berne I., 1983: Zajęcia w terenie, PWN Warszawa
Ciżkowicz K., Ochenduszko J., 1986: Pomiar sprawdzający wielostopniowy. Poradnik konstruktora i analityka, T.I. WSP, Bydgoszcz.
Czaińska Z., Wojtkowicz Z., 1999: Aktywne metody w edukacji geograficznej. Propozycja metodyczna do pracy z uczniem w gimnazjum. Część I, II. Stowarzyszenie oświatowców Polskich Oddział w Toruniu
Dębicka A., Piotrowski J., 1995, Lekcje geografii, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław
Janowski A., 1995: Poznawanie uczniów. W-wa WSiP
Kowalski J., Sielatycki M., Kozłowska W., E., 1998: Scenariusz lekcji metodami aktywnymi: Polacy i Niemcy w Nowej Europie – partnerzy, CODN, Warszawa
Kupisiewicz Cz., 2002: Podstawy dydaktyki ogólnej. PWN. Warszawa
Licińska D., 1999: Nauczycielski program nauczania, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Toruń
Łobocki M., 1994: Metody badań pedagogicznych. W-wa: WSiP
Mityk J., 1978: Środki dydaktyczne w pracowni geograficznej, WSP Kielce
Niemierko B., 1981: Testy osiągnięć szkolnych. W-wa, PWN
Niemierko B.,1990: Pomiar sprawdzający w dydaktyce.PWN,Warszawa
Okoń W., 1975: Nauczanie problemowe we współczesnej szkole, PWN Warszawa
Okoń W., 1987: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wyd. PWN. Warszawa
Okoń W., 1987: Słownik pedagogiczny. W-wa: PWN
Podgórski Z., 1997, Skrypt do ćwiczeń z dydaktyki geografii, Wyd. UMK
Pulinowa M., 1996, Człowiek bliżej Ziemi, WSiP, Warszawa
Wybrane artykuły z „Geografii w Szkole” oraz inne zalecone przez prowadzących konwersatoria.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 1900-1ADG1 w USOSweb