Dydaktyka geografii 1900-13-DG-GN
Celem zajęć jest przygotowanie słuchaczy do nauczania przedmiotu Geografia w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych (w nowych założeniach reformy z 2016 r. – w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych).
Przedstawione zostaną wartości poznawcze, kształcące i wychowawcze geografii oraz specyfika geografii jako przedmiotu szkolnego. Zaprezentowane będę główne idee, teorie i koncepcje leżące u podstaw edukacji geograficznej, podejścia i ujęcia dydaktyczne w niej stosowane, a także założenia programowe realizacji tego przedmiotu. Słuchacze zapoznają się z Międzynarodową Kartą Edukacji Geograficznej oraz z podstawą programową nauczania geografii na różnych etapach nauczania (dokument MEN): celami, treściami kształcenia, ich układem, jak również z kryteriami wyboru programów i podręczników do geografii. Poznają różne metody i techniki nauczania-uczenia się (w tym zarówno klasyczne jak i np. TIK), formy kształcenia (w tym w sposób szczególny – zajęcia terenowe, ścieżki dydaktyczne) oraz środki dydaktyczne. Słuchacze zapoznają się z formą egzaminu maturalnego z geografii oraz różnymi typami zadań.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po ukończeniu zajęć słuchacze:
• przedstawią wartości geografii jako nauki i przedmiotu szkolnego, wyjaśnią społeczną przydatność geografii oraz specyfikę geografii jako przedmiotu szkolnego
• przedstawią idee i koncepcje nauczania-uczenia się geografii oraz różne stosowane w tym procesie ujęcia dydaktyczne,
• zaprezentują cele, zasady i ujęcia edukacji geograficznej (EG),
• przedstawią założenia programowe nauczania geografii, w tym układ treści kształcenia (podstawy programowe)
• scharakteryzują różne strategie, metody, techniki i formy EG oraz przedstawią zastosowanie rozmaitych środków dydaktycznych w EG,
• scharakteryzują warsztat pracy nauczyciela geografii.
Słuchacze po zajęciach będą umieli:
• zastosować różne strategie, zasady, formy i metody nauczania-uczenia się geografii w różnych sytuacjach dydaktycznych,
• dokonać oceny i wyboru podręczników do geografii,
• zastosować różne środki dydaktyczne dostosowane do celów i treści nauczania geografii,
• zaprojektować przebieg lekcji geografii, określić ich cele, opracować scenariusze lekcji,
• zaplanować zajęcia terenowe w najbliższej okolicy,
• zaplanować geograficzne projekty edukacyjne.
Kompetencje społeczne. Słuchacze będą umieli:
• dostrzegać etos i misję nauczyciela geografii.
Kryteria oceniania
• Obecność na wszystkich wykładach, uczestniczenie w dialogu.
• Egzamin pisemny: opracowanie 4 tematów/zagadnień, na które składają się wiązki 2-4 poleceń lub pytań otwartych.
Uzyskanie 60 % – ocena dostateczna.
Praktyki zawodowe
Praktyki w gimnazjum/liceum w ramach lekcji geografii na III i IV etapie nauczania . Hospitowanie co najmniej 10 lekcji geografii oraz przeprowadzenie 5 lekcji według autorskich scenariuszy zajęć.
Literatura
• Angiel J., Metoda projektu w edukacji geograficznej. Ujawnianie możliwości poznawczych i wyzwalanie uczniowskich talentów (współautorka Alicja Szarzyńska), Geografia w Szkole nr 6, 2006
• Angiel J., Lekcje w terenie. Skuteczna forma kształcenia geograficznego, Geografia w Szkole nr 4, 2007
• Angiel J., Wisła i jej brzegi – skarb czy problem? Zajęcia geograficzne nad rzeką, Geografia w Szkole nr 4, 2007
• Angiel J., Style nauczania w edukacji geograficznej czyli pytania o cele i wartości (w:) Kształcenie
• geograficzne we współczesnym świecie. Różnorodność koncepcji kształcenia geograficznego, red. B. Wójtowicz, 2008
• Angiel J., Edukacja geograficzna poprzez „czytanie” i percepcję miasta. Miejskie ścieżki dydaktyczne, Geografia w Szkole nr 4, 2008
• Angiel J., Eseje geograficzne – wykorzystanie w edukacji regionalnej, Geografia w Szkole nr 5, 2010 r.
• Berne J., 1984. Zajęcia w terenie, WSiP, Warszawa.
• Piskorz S., Zarys dydaktyki geografii, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 1997.
• Sadoń-Osowiecka T., Konstruowanie wiedzy geograficznej w klasach gimnazjalnych. Możliwości i zaniedbania, Impuls, Kraków, 2009.
• Wilczyński W., Tożsamość współczesnej geografii i jej społeczna rola (w:) W. Wilczyński, Ideowe źródła i tożsamość geografii, Wyd. Nauk. UP, Kraków, 2011.
• Zając S., W nauczaniu geografii ważne nie tylko "szkiełko i oko" (w:) M. Pulinowa (red.) Człowiek bliżej Ziemi, WSiP, Warszawa, 1996.
• Wilczyński W., Geografia jako sztuka edukacji geograficznej (w:) M. Pulinowa (red.) Człowiek bliżej Ziemi, WSiP, Warszawa, 1996.
• Wilczyński W., Czym jest zmysł geograficzny? Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Folia 105, Studia Geographica II, Kraków 2011.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: