Regiony świata 1900-1-RGS
Tematyka wykładów:
Region, region społeczno-gospodarczy – definicje, sposoby delimitacji. Polityczna mapa świata. Regiony kulturowe. Międzynarodowa współpraca gospodarcza – organizacje regionalne i ponadregionalne.
Europa: Współczesne wyzwania (zmiany demograficzne, starzenie się społeczeństwa, migracje w i do Europy, miasta - obszary kurczenia się i dynamicznego wzrostu, sytuacja gospodarcza, polaryzacja społeczna w Europie, znaczenie Europy na arenie międzynarodowej, Europa wobec zmian klimatu)
Przykłady europejskich obszarów wyspiarskich - Cypr oraz Malta, omówienie cyklu rozwoju miejscowości turystycznej oraz znaczenia marketingu terytorialnego dla promocji wysp. Znaczenie turystyki dla rozwoju gospodarczego obszarów wyspiarskich, wykorzystanie rachunku satelitarnego do pomiaru ekonomicznego. Fundusze UE - Krajowy Plan Odbudowy dla krajów Unii Europejskiej - doświadczenia Chorwacji oraz ekocertyfikacja
Europa Wschodnia – procesy urbanizacyjne regionu moskiewskiego
Afryka na południe od Sahary – delimitacja regionu w różnych klasyfikacjach; podziały regionalne Afryki; charakterystyka środowiskowa, kulturowo-społeczna i gospodarcza państw regionu; obszary miejskie i wiejskie w Afryce Subsaharyjskiej; najważniejsze problemy XXI wieku.
Afryka Północna i Bliski Wschód – najważniejsze pojęcia i delimitacja regionu; cechy etniczno-kulturowe i demograficzne; specyfika społeczna i gospodarcza krajów Afryki Północnej i Półwyspu Arabskiego, za szczególnym uwzględnieniem obszarów miejskich.
Problemy urbanizacyjne Kairu
Regiony wyspiarskie. Rozwój społeczno-ekonomiczny na obszarach wyspiarskich Pacyfiku, Oceanu Indyjskiego, Atlantyckiego oraz Karaibów (znaczenie rolnictwa, turystyki oraz funkcje rajów podatkowych, sprzedaż licencji połowowych, sprzedaż obywatelstwa, hodowle perłopławów)
Oceania - szczególne cechy społeczności i gospodarki wysp Oceanii, ze szczególnym uwzględnieniem ich przestrzennego zróżnicowania wynikającego z różnej genezy przyrodniczej, rozproszenia, izolacji i peryferyjnego położenia względem reszty świata. Ogólna charakterystyka będzie wzbogacona o przykłady z Mikronezji.
Ameryka Północna – regiony społeczno-gospodarcze w Stanach Zjednoczonych oraz Kanadzie, Boston jako miasto nauki i innowacyjności, Płw. Kalifornijski, San Francisco, Krzemowa Dolina – pojęcie technopolis oraz klastrów. Toronto jako przykład miasta inkluzywnego.
Azja Wschodnia: Japonia jako soczewka przemian demograficznych i społecznych w regionie
Japonia jako przykład kraju zmagającego się z nasilonymi procesami starzenia się społeczeństwa i rosnącymi wyzwaniami dla rynku pracy i systemów opieki społecznej, co jest charakterystyczne dla współczesnej Azji Wschodniej. Szczególna uwaga poświęcona kwestii cudzoziemców – ich roli w uzupełnianiu niedoborów siły roboczej, wypełnianiu luk opiekuńczych i w przemyśle, a także społeczno-kulturowym napięciom towarzyszącym ich obecności. Historyczna ewolucja polityki migracyjnej Japonii – od powojennej jednolitości etnicznej i zamkniętej polityki imigracyjnej po stopniowe otwieranie się na migrację zarobkową i programy specjalne (np. dla pracowników technicznych i opiekunów). Japonia jako państwo redefiniujące swą tożsamość społeczną w obliczu rosnącej różnorodności narodowościowej i kulturowej, przy zachowaniu silnych ram normatywnych. Przemiany te ukazane w szerszym kontekście gospodarczo-politycznym.
Azja Południowo-Wschodnia – problemy urbanizacyjne Bangkoku
Ameryka Łacińska: Jukatan jako soczewka przemian społeczno-gospodarczych i środowiskowych w regionie
Jukatan – obejmujący trzy południowe stany Meksyku: Quintana Roo, Jukatan i Campeche – jako studium regionalne ukazujące napięcia charakterystyczne dla współczesnej Ameryki Łacińskiej. Przemiany demograficzne i społeczne w regionie o wysokim udziale ludności rdzennej, rosnące nierówności przestrzenne oraz konflikty o zasoby i kierunki rozwoju. Turystyka masowa, rolnictwo ekstensywne i projekty infrastrukturalne jako główne siły przekształcające krajobraz społeczny i przyrodniczy. Szczególny nacisk na kontrowersje wokół inwestycji Tren Maya – jej potencjał rozwojowy, a zarazem zagrożenia dla środowiska, dziedzictwa kulturowego i praw społeczności lokalnych. Jukatan jako przestrzeń ścierania się interesów ekonomicznych, etnicznych i ekologicznych, stanowiąca soczewkę szerszych procesów zachodzących w Ameryce Łacińskiej.
Uwaga: powyższe zagadnienia to ogólny zakres tematyki a nie tytuły poszczególnych wykładów. Zagadnienia te mogą być omawiane na więcej niż jednych zajęciach.
Szacowana liczba godzin, którą student musi przeznaczyć na osiągnięcie zdefiniowanych dla przedmiotu efektów uczenia się:
Wykład 2 ECTS, w tym:
1 ECTS (30 godz.) – godziny w bezpośrednim kontakcie z prowadzącymi, tj. udział w zajęciach
1 ECTS (20 godz.) - wkład pracy własnej studenta, zapoznanie z literaturą, kwerenda biblioteczna (10 godz.), przygotowanie do zaliczenia pisemnego, praca własna studenta (10 godz.).
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się: K_W02, K_W05, K_U01, K_U07, K_K05
Po ukończeniu przedmiotu student powinien:
- znać definicje i różnorodność koncepcji regionu, regionu społeczno-gospodarczego
- wskazywać podstawowe determinanty szans i barier rozwoju regionów na świecie,
- posiadać wiedzę na temat metod delimitacji regionów i kryteriów warunkujących ich rozwój,
- wiedzieć jaką rolę odgrywają procesy globalne w ujęciu regionalnym
- wskazać miejsce i znaczenie światowych i regionalnych organizacji
- posiadać wiedzę na temat współczesnych zmian demograficznych zachodzących w skali globalnej oraz regionalnej (regiony), wymienić ich przyczyny i skutki
- scharakteryzować najważniejsze regiony społeczno-gospodarcze świata z ich cechami wyróżniającymi na tle innych wydzieleń przestrzennych
Po ukończeniu przedmiotu student powinien zdobyć następujące umiejętności:
- ocenić skutki różnorodnych procesów rozwojowych i ich wpływ na międzynarodowe organizacje regionalne
- ocenić zależności między wzrostem liczby ludności na świecie a rozwojem gospodarczym
- wykazać orientację w zakresie delimitacji regionów, w tym regionów społeczno-gospodarczych
- zdobyć orientację w kierunku strategii i metod zapobiegania niekorzystnym przemianom gospodarczym;
- rozumieć zależności w kształtowaniu się procesów globalizacji.
Kryteria oceniania
Zaliczenie pisemne testowe uwzględniające materiał realizowany podczas wykładu. Do zaliczenia testu wymagane jest uzyskanie 50% punktów.
Zaliczenie poprawkowe odbywa się na tych samych zasadach jak zaliczenie w I terminie.
Praktyki zawodowe
Brak.
Literatura
Makowski J., Wites T. (red.), 2020, Geografia świata. Regiony, PWN, Warszawa.
Podhorodecka K., Wites T., 2024, Global Challenges - Social, Economic, Environmental, Political and Ethical, Spriger Geography
Knox P. L., S. A. Marston, 2013, Human Geography. Places and Regions In Global Context., Prientice Hall, Upper Saddle River
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: