Perspektywy teoretyczne nauk o komunikacji społecznej i mediach 1600-SZD-N-PT-KM
Moduł 1: Tożsamość nauk o komunikacji społecznej i mediach:
a) wieloaspektowe naszkicowanie kontekstu, w którym powstały nauki o komunikacji społecznej i mediach;
b) analiza stanu integracji/federalizacji dyscyplin, z których utworzono nauki o komunikacji społecznej i mediach z uwzględnieniem kadr, programów badań, stowarzyszeń i czasopism naukowych;
c) wskazanie potencjalnych ścieżek zintegrowanego i zrównoważonego rozwoju nauk o komunikacji społecznej i mediach.
Moduł 2: Subdyscyplina bibliologia i informatologia
e) zasady oraz sposoby naukowego poznania bibliologicznego, pojmującego książkę, jako podstawowy składnik postępu w wymiarze ogólnoludzkim;
f) metodologia badania procesów wytwarzania książki (metoda typograficzna), jej użytkowania (metoda proweniencyjna) oraz opracowywania (metoda bibliograficzna);
g) obszary badawcze bibliologii oraz jej miejsce w naukach o komunikacji społecznej i mediach;
h) podstawowe metody i techniki badawcze związane bibliologii, podstawowe źródła z zakresu bibliologii oraz ich przydatność w badaniach naukowych.
Moduł 3: Subdyscyplina nauki o mediach
c) od myślenia naukowego do paradygmatów nauk o komunikacji społecznej i mediach
d) charakterystyka i analiza wybranych koncepcji teoretycznych nauk o mediach, np.:
• funkcjonalizm amerykański
• teoria „użytkowania i korzyści”
• teoria „agenda-setting”
• interakcjonizm w komunikologii
• szkoła Palo Alto
• hipoteza spirali milczenia
• szkoła frankfurcka i jej druga generacja
• ekonomia polityczna komunikowania
• Cultural Studies – brytyjska teoria krytyczna
• strukturalizm i semiologia
• determinizm technologiczny
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: Doktorant/ka zna i rozumie:
WG_1 - w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów – światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe – właściwe dla nauk o komunikacji społecznej i mediach
WG_2 - główne tendencje rozwojowe nauk o komunikacji społecznej i mediach
WG_3 - metodologię badań naukowych w obrębie nauk o komunikacji społecznej i mediach
WK_1 - fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji z perspektywy nauk o komunikacji społecznej i mediach
WK_2 - ekonomiczne, prawne, etyczne i inne istotne uwarunkowania działalności naukowej w obrębie nauk o komunikacji społecznej i mediach
Umiejętności: Doktorant/ka potrafi:
UW_1 - wykorzystywać wiedzę z różnych dziedzin nauki, w szczególności z nauk o komunikacji społecznej i mediach oraz dyscyplin pokrewnych, do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności: definiować cel i przedmiot badań naukowych w dziedzinie nauk społecznych, formułować hipotezę badawczą, rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować, wnioskować na podstawie wyników badań naukowych
UW_2 - dokonywać krytycznej analizy i oceny wyników badań naukowych w obrębie nauk o komunikacji społecznej i mediach, działalności eksperckiej i innych prac o charakterze twórczym oraz ich wkładu w rozwój wiedzy
Kompetencje społeczne: Doktorant/ka jest gotów/gotowa do:
KK_1 - krytycznej oceny dorobku w ramach nauk o komunikacji społecznej i mediach
KK_2 - krytycznej oceny własnego wkładu w rozwój nauk o komunikacji społecznej i mediach
Kryteria oceniania
opis wymagań związanych z uczestnictwem w zajęciach, w tym dopuszczalnej liczby nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: obecność i aktywny udział w zajęciach (dyskusja), przygotowanie do zajęć (na podstawie wskazówek prowadzącego), możliwa jedna nieobecność
zasady zaliczania zajęć i przedmiotu (w tym zaliczania poprawkowego):
aktywny udział w zajęciach,
przygotowanie 2 projektów badawczych (oddzielnie dla dwóch perspektyw teoretycznych) prezentowanych i omawianych w trakcie zajęć
metody weryfikacji efektów uczenia się: zaliczenie pisemne – 2 projekty badawcze (w tym 1 doktorski)
kryteria oceniania
obecność na zajęciach
aktywny udział w zajęciach
kryteria oceny projektów badawczych:
uzasadnienie i przygotowanie parametrów realizacji założeń wybranej teorii w projekcie doktorskim
konspekt (scenariusz) projektu badawczego innego niż doktorski z uwzględnieniem innej niż w projekcie doktorskim perspektywy teoretycznej
Praktyki zawodowe
-
Literatura
• Głowacka, E., Kisilowska, M., & Świgoń, M. (2021). Analiza struktury przedstawicieli nowej dyscypliny – nauk o komunikacji społecznej i mediach. Przegląd Biblioteczny, 89(3), 299-316.
• Hofman, I. (2019). Paradygmaty nowej dyscypliny. Studia Medioznawcze, 20(4), 308-317.
• Jabłonowski, M., & Jakubowski, W. (2014). Status teoretyczny nauk o mediach – kilka uwag do dyskusji. Studia Medioznawcze, 4, 11-24.
• Jabłonowski, M., & Mielczarek, T. (2018). Komunikowanie społeczne i media – federacja, a nie inkorporacja. Studia Medioznawcze, (4 (75), 13-27.
• Kisilowska-Szurmińska, M., Świgoń, M., & Głowacka, E. (2022). The use of Academia.edu, Researchgate, Google Scholar, Scopus, and Publons among the Polish researchers of social communication and media sciences. Przegląd B iblioteczny, 90(2), 137-169.
• Lisowska-Magdziarz, M. (2019). Media i komunikowanie społeczne: federacja, ale jaka? Dalsze pytania o przyszłość dyscypliny. Studia Medioznawcze, 20(2), 118-129.
• Mielczarek, T. (2022). Tradycje polskiego medioznawstwa. Media-Biznes-Kultura. Dziennikarstwo i komunikacja społeczna, (12), 9-27.
• Świgoń, M., Głowacka, E., & Kisilowska-Szurmińska, M. (2022). Academia.edu, ResearchGate, Google Scholar, Scopus i Publons (Web of Science)–szczegółowa analiza obecności reprezentantów nauk o komunikacji społecznej i mediach. Media-Kultura-Komunikacja Społeczna, (18).
• Woźniak-Kasperek, J. (2021). Nauki o komunikacji społecznej i mediach – forma, treść, kontekst. AUPC Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, 19, 3-18
• Bednarska-Ruszajowa Krystyna, Metoda bibliograficzna i jej zastosowanie, [w:] Z problemów metodologii i dydaktyki BIN, red. M. Kocójowa, Kraków 1990, s. 37–54.
• Bieńkowska Barbara, Metody bibliologiczne w badaniach dziejów nauki, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1989, nr 34(2), 331–342.
• Bułhak Henryk, Metoda typograficzna w badaniach nad dawną książką, „Biuletyn Poligraficzny” 1977 nr 2, s. 37–52.
• Franczyk-Cegła Agnieszka, O zadaniach i metodologii badań proweniencyjnych w bibliologii na przykładzie badań nad kolekcją Baworovianum, „Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy” 2018, nr 4(54), s. 69–84.
• Franczyk-Cegła Agnieszka, Sidorowicz-Mulak Dorota, Książka dawna i jej właściciele, t. 1–2, Wrocław 2017.
• Juda Maria, Kultura druku i jej wpływ na zmiany cywilizacyjne, „Folia Bibliologica” 2016, t. 58, 13–34.
• Kocójowa Maria, Metoda topograficzna w badaniach nad książką i biblioteką, [w:] Studia bibliograficzno-bibliologiczne, red. M. Kocójowa. Kraków 1996, s. 165–174.
• Koredczuk Bożena, Początki teorii bibliologii. „Dictionnaire raisonné de bibliologie” (1802–1804), Wroclaw 2005.
• Koredczuk Bożena, Woźniak-Kasperek Jadwiga, Bibliologia i informatologia w naukach o komunikacji społecznej i mediach – odrębność czy komplementarność?, „Studia Medioznawcze” 2019, 20(3), 212–224.
• Metodologia bibliologiczna, pod red. Agnieszki Łakomy. Katowice 2013.
• Migoń Krzysztof, O nazwie dyscypliny którą uprawiamy, „Przegląd Biblioteczny” 1993, nr 1–2 (61), s. 109–113.
• Sipayłło Maria, O metodzie badań proweniencyjnych starych druków, „Z Badań nad Polskimi Księgozbiorami Historycznymi” 1975, z. 1, s. 9–30.
• Spandowski Michał, Uwagi o polskich katalog inkunabułów, „Rocznik Biblioteki Narodowej” 2006, t. 37/38, s. 351–402.
• Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje teoretyczne, Bogusława Dobek-Ostrowska (red.), Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001, ISBN 83-229-2161-6. [Tu pw.: rozdz. I. Nauka o komunikowaniu: paradygmaty, szkoły, teorie]
• Lisowska-Magdziarz, Magdalena, Metodologia badań nad mediami – nurty, kierunki, koncepcje, nowe wyzwania, „Studia Medioznawcze” 2013, nr 2, s. 27-43.
• Jakubowicz, Karol, Nowa ekologia mediów. Konwergencja a metamorfoza, Warszawa: Poltext, 2011, ISBN 978-83-7561-114-4. [Tu rozdziały: 1. Konwergencja i jej konsekwencje; 2. Media, nowe media, definicja medium; 5. Wpływ konwergencji na system medialny]
• McLuhan, Marshall, Zrozumieć media. Przedłużenia człowieka, przeł. Natalia Szczucka, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2004, ISBN 83-204-2984-6. [Tu: Część I]
• Debray, Régis, Wprowadzenie do mediologii, przeł. Alina Kapciak, Warszawa: Oficyna Naukowa, 2010, ISBN 978-83-7459-107-2. [koncepcja transmisji kultury]
• Ogonowska, Agnieszka, Twórcze metafory medialne. Baudrillard – McLuhan – Goffman, Kraków: Universitas, 2010, ISBN 978-83-242-1262-0. [ujęcie kognitywno-kulturowe]
• Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych, red. M. Czyżewski, M. Otrocki, T. Piekot, J. Stachowiak, Warszawa: Sedno, 2017. [Tu pw.: dział Perspektywy badawcze]
• Kamiński, Stanisław, Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, wyd. IV popr. Lublin: KUL, 1992.
• Bronk, Andrzej, Wielość nauk i jedność nauki (Stanisława Kamińskiego opcje metodologiczne), w: Kamiński, Stanisław. Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, wyd. IV popr., Lublin: KUL, 1992, s. 345-370.
• Wimmer, Roger D.; Dominick, Joseph R., Mass media. Metody badań, przeł. Tadeusz Karłowicz, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008.
• Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje teoretyczne, Bogusława Dobek-Ostrowska (red.), Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001, ISBN 83-229-2161-6. [Tu pw.: rozdz. I. Nauka o komunikowaniu: paradygmaty, szkoły, teorie]
• Michel Foucault, Porządek dyskursu, przeł. Michał Kozłowski, Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2002.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: