Dyskursy współczesnej pedagogiki 1600-SZD-N-DWP-PED
Zajęcia poświęcone analizie myśli pedagogicznej i badań pedagogicznych w perspektywie 3 typów dyskursów wyodrębnionych na podstawie teorii interesów poznawczych Habermasa.
Pojęcie paradygmatu Kuhnowskiego ma większe zastosowanie w naukach przyrodniczych oraz tych naukach społecznych, które mają utrwaloną tożsamość przedmiotową i metodologiczną. W pedagogice, która ma charakter interdyscyplinarny i bardziej niejednorodny, a także międzydziedzinowy (reprezentując nie tylko nauki społeczne, ale i humanistykę), trafniejsze wydaje się pojęcie dyskursu lub racjonalności.
Zajęcia mają na celu rozpoznanie i charakterystykę trzech podstawowych typów dyskursów w pedagogice, wyodrębnionych na podstawie triady tzw. “interesów poznawczych” Jürgena Habermasa:
1. dyskurs techniczny (pedagogika jako nauka empiryczno-analityczna, której celem jest poznanie i kontrola rzeczywistości edukacyjnej);
2. dyskurs historyczno-hermeneutyczny (pedagogika jako filozoficzno-historyczny namysł nad sensem edukacji umiejscowiony w szerszym kontekście tradycji i kultury)
3. dyskurs krytyczny (pedagogika jako krytyka ideologii i teoria prowadząca do zmiany społecznej oraz emancypacji)
Dyskursy te nie są oddzielone od siebie ścisłymi granicami, nie służą też jako podział logiczny badań pedagogicznych. Dane zjawisko intelektualne w pedagogice może przecinać różne grupy dyskursów. Stanowią one raczej typy idealne niż ścisłą naukową klasyfikację. Jednocześnie odwołanie się do Habermasowskiego podziału nauk pozwala na opisanie, z poziomu metateorii i przy użyciu spójnych kryteriów, bardzo odmiennych fenomenów badawczych, trudnych do uchwycenia w ramach tradycyjnych podziałów stosowanych w dyscyplinie.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WG: 1,2
WK: 1, 2
UW: 2
UK: 1,3,4
UU: 1
KK: 1,2,3
KO: 1,2
Kryteria oceniania
Wymagania:
Doktoranci są zobligowani do uczęszczania na zajęcia (dopuszczalne dwie nieobecności) i przygotowania do dyskusji literatury będącej przedmiotem danego spotkania. Dodatkowe nieobecności muszą być usprawiedliwione i zostać nadrobione.
Metody weryfikacji efektów kształcenia:
Doktoranci piszą na koniec esej umiejscawiający ich własne prace nad doktoratem w ramach danego dyskursu lub dyskursów.
Kryteria oceniania:
Obecność na zajęciach, aktywność w trakcie omawiania tekstów i dyskusji, esej zaliczeniowy.
Praktyki zawodowe
-
Literatura
. Literatura (do wyboru):
1. Habermas J (1972) Knowledge and Human Interests, Boston; Beacon Press [Appendix].
2. Habermas, J. (1973). Theory and Practice. Boston: Beacon Press.
3. Konarzewski K. (1982), Podstawy teorii oddziaływań wychowawczych, Warszawa: PWN.
4. Booth, T., Booth, W. (1996) Sounds of Silence: Narrative research with inarticulate subjects, Disability & Society, 11:1, 55-70.
5. Traustadóttir, R. (2001) Research with others: Reflections on representation, difference and othering, Scandinavian Journal of Disability Research, 3:2, 9-28.
6. Gadamer, H.-G. (2004), Prawda i metoda. Warszawa: PWN [resp. Truth and Method].
7. Koorsgard M. (2023) Retuning Education. Bildung and Exemplarity beyond the logic of progress.
8. Arendt, H. (2011), Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej. Warszawa: Aletheia [resp. Between Past and Future].
9. Leder, A. (2018), Był kiedyś postmodernizm: sześć esejów o schyłku XX stulecia, Warszawa: IFiS PAN.
10. Tröhler D. (2011), Languages of Education, New York, London: Routledge.
11. Tröhler D. et al. (2011), Education Systems in Historical, Cultural and Sociological Perspectives. Rotterdam, Boston, Taipei: Sense Publishers.
12. Readings, B. (1999). The University in Ruins, Cambridge, London: Harvard University Press.
13. Biesta, G. (2013). The Beautiful Risk of Education. Boulder: Paradigm Publishers [Chapter Five: Emancipation].
14. Giroux, H. A. (1988). Teachers as Intellectuals: Toward a Critical Pedagogy of Learning (1. publ). Granby, Mass: Bergin & Garvey.
15. Giroux, H. A. (2001). Theory and Resistance in Education: Towards a Pedagogy for the Opposition (Rev. and expanded ed). Westport, Conn: Bergin & Garvey.
16. Vlieghe, j. Zamojski P., (2017). Manifesto for Post-Critical Pedagogy, punctumbooks.
17. Lewis T., Walter Benjamin’s Antifashist Education. From Riddles to Radio, Albany: Suny Press.
18. Mollenhauer K., (2016) Forgotten Connections, Taylor & Francis.
19. Biesta G., (2017). The Rediscovery of Teaching, Routledge.
20. Szkudlarek, T. (2017). On the Politics of Educational Theory. London, New York: Routledge.
21. Biesta G. (2007). WHY ‘‘WHAT WORKS’’ WON’T WORK: EVIDENCE-BASED PRACTICE AND THE DEMOCRATIC DEFICIT IN EDUCATIONAL RESEARCH, Educational Theory 1 (57).
22. Biesta G. (2010) Why ‘What Works’ Still Won’t Work: From Evidence-Based Education to Value-Based Education, Stud Philos Educ 29.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: