Odczytywanie struktur przestrzeni – ujęcie geograficzno-historyczne 1600-SZD-ID-OSP
Celem zajęć jest zapoznanie doktorantów z podstawowymi źródłami i metodami badawczymi geografii historycznej, co umożliwi przeprowadzenie podczas zajęć grupowych, praktycznych badań nad wzajemną relacją człowiek–przestrzeń w tzw. „długim” XIX wieku na terenach wiejskich. Zajęcia podzielone są na dwie części: 1. Część wykładowa z elementami dyskusji ma na celu zapoznanie doktorantów z historią geografii historycznej w Europie, przedstawienie zarówno tradycyjnych podejść w obrębie subdyscypliny, jak i nowoczesnych perspektyw łączących klasyczną geografię historyczną z mikrohistorią, socjologią, antropologią kultury czy etnografią. Uczestnicy zajęć otrzymają podstawę teoretyczną i metodologiczną do badań nad geografią społeczną XIX-wiecznej wsi oraz analizowania wpływu środowiska naturalnego i przemian politycznych, społecznych i gospodarczych na zachowania przestrzenne populacji wiejskiej, w tym mobilność małżeńską, w oparciu o zapisy w księgach parafialnych. Doktoranci zapoznają się z różnorodnymi źródłami do geografii historycznej czasów nowożytnych i XIX wieku, w tym ze słownikami historyczno-geograficznymi, źródłami kartograficznymi, księgami sądowymi, aktami metrykalnymi czy kronikami parafialnymi. Otrzymają praktyczne wskazówki dotyczące przeszukiwania tego typu źródeł online oraz podstawowy warsztat neograficzny, ucząc się transkrypcji XIX-wiecznych materiałów rękopiśmiennych z różnych regionów Polski. 2. Część praktyczna (warsztatowa) – doktoranci będą podejmować próbę zindeksowania informacji i utworzenia bazy danych, a następnie przygotowania na jej podstawie – przy użyciu narzędzi GIS, według wskazówek prowadzącego – schematycznych map ilustrujących i analizujących wybrany problem badawczy.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2025Z: | W cyklu 2024Z: |
Efekty kształcenia
Wiedza | Zna i rozumie:
WG_02 - główne tendencje rozwojowe dyscyplin w ramach nauk społecznych, w których odbywa się kształcenie
Umiejętności | Potrafi:
UW_01 – wykorzystywać wiedzę z różnych dziedzin nauki, w szczególności z nauk społecznych do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności: definiować cel i przedmiot badań naukowych w dziedzinie nauk społecznych, formułować hipotezę;
Badawczą; rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować; wnioskować na podstawie wyników badań naukowych
UK_04 - uczestniczyć w dyskursie naukowym w obrębie nauk społecznych
Kompetencje społeczne | Jest gotów do:
KK_01 – krytycznej oceny dorobku w ramach danej dyscypliny w obrębie nauk społecznych
Oraz inne: Doktorant zna podstawy warsztatu historyczno-geograficznego (m.in. neograficznego), dzięki czemu samodzielnie może korzystać z materiałów źródłowych
Kryteria oceniania
Opis wymagań związanych z uczestnictwem w zajęciach, w tym dopuszczalnej liczby nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: Wymagania: aktywność podczas zajęć; liczba dopuszczalnych nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2
Zasady zaliczania zajęć i przedmiotu (w tym zaliczania poprawkowego): Wykonanie ćwiczenia na procesów osadniczych na przestrzeni wybranego obszaru
Metody weryfikacji efektów uczenia się: lista obecności, aktywność w trakcie zajęć
Kryteria oceniania: wykorzystanie umiejętności nabytych w czasie warsztatów
Praktyki zawodowe
-
Literatura
F. Braudel, Civilization and Capitalism, 15th-18th Century. Vol. II: The Wheels of Commerce, transl. S. Reynolds, University of California Press, 1992; G. C. Garg, Between Global History and Microhistory: Rethinking Histories of “Small Spaces” and Cities, Comparative Studies in Society and History (Vol. 66, Issue 1, January 2024); B. Suanet & H. Bras, The role of the wedding place. Communitycontext and marital timing in nineteenth and early twentieth century Netherlands, The History of theFamily, 15:3 (2010), s. 316-332; B. Szady, Geografia historyczna w Polsce - rozwój i perspektywy, „Studia Geohistorica“ 1 (2013), s. 19–38; J. Tyszkiewcz, Geografia historyczna: Zarys problematyki, Warszawa 2014.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: