Metodologie naszej współczesności w badaniach nad literaturą i kulturą XIX wieku 1500-SDN-SWDL-MNW
Założenia metodyczne
Zajęcia mają charakter historycznoliteracko-materiałowy. Przeznaczone są dla Osób piszących i mówiących po polsku. Nie są one więc pomyslane jako forma wstępnego wglądu w literaturę polską i jej konteksty kulturowe, ale dla zaawansowanych już badaczy tradycji piśmienniczych, dla których nauka języka nie jest pobocznym celem edukacyjnym. Jednocześnie zakłada się intertekstualno-korespondencyjny charakter tekstu literackiego, co oznacza, że wchodzi on w dialog z literaturą obcą, europejską w szczególnosci.
Spotkania nie będą również służyć nauce historycznoliterackiego pisania, ćwiczeniom warsztatowym, zasadom gromadzenia bibliografii itp. Polegać będą natomiast na konwersatoryjnych konfrontacjach planów badawczych poszczególnych uczestników zajęć, aby owe plany, scenariusz i oczekiwania komentować, uściślać, poddawać próbom oczekiwanej recepcji, zakładanych zastosowań w praktyce itp. Mimo owej metodycznej wyrazistości, spotkania będą mieć charakter otwarty. Trudno bowiem wstępnie zakładać, z jakimi projektami badawczymi, preferencjami z zakresu metodologii dani Kandydaci przybędą.
Warunki zaliczenia to nieprzekroczenie wielkości dwu nieobecności nieusprawiedliwionych, po drugie zaś zaprezentowanie własnego projektu badawczego we względnie wyrazistej już formie historycznoliterackiej, teoretycznoliterackiej oraz metodologicznej. To samo stosuje się do planów badań komparatystycznych. Materiałowe i tekstowe zaawansowanie projektu nie stanowi tu kryterium, gdyż zajęcia niniejsze nie mają ambicji zastąpienia podstawowych w tym zakresie konsultacji z promotorem (promotorami). Zajęcia kończą się zaliczeniem.
Założenia programowo-metodologiczne
Celem seminarium jest obudowanie refleksją metodologiczną materiału literaturoznawczego, jaki w ciągu studiów Kandydat przeobrazi w konkretny tekst, tj. rozprawę doktorską.
Tym samym chodzi o uściślenie, przekształcenie, udoskonalenie wyborów, już przez Studenta dokonanych. Owe wybory obejmują:
zakres tematyczny (obszar problemowy a objętość pracy);
typ dyskursu i jego „logocentryczne” nasycenie, a z drugiej strony udział poetyk eseju, który jest implikowany, albo wręcz wykluczany, zależnie od zakładanego odbiorcy pracy i jego preferencji aksjologicznych, preferencji kulturowych oraz dziedziny wiedzy, do której rozprawa będzie w założeniu przynależeć. Ważne będzie również:
– określenie planu recepcji pracy. Kwestia jej społeczno-zawodowej funkcji (ważna kwestia „wymarzonego tematu” realizowanego w skrajneym przypadku „sobie a muzom”;
– okereślenie poziomu asertoryzmu problemowego tudzież obszaru literaturoznawstwa, na którym podjęte zagadnienie dysertacyjne chcemy sytuować;
– także zakres manifestowania się w dysertacji świadomości autotematycznej (podkreślanie sprawstwa, pierwsza osoba a formy pluralne);
– oraz przybliżenie kwestii stanu badań i jego reprezentacji. Udział materiałów zewnętrznych w dysertacji, a status zaznaczanego czynnika autorskiego
W wymiarze historycznoliterackim zajęcia służyć będą zaznaczeniu różnorodności postaw metodologicznych, jakie były udziałem pisarzy i krytyków literackich XIX wieku (i początku XX), a także opisaniu szkół interpretacji diachronicznej, tj. metod recepcji, jakie były również udziałem pokoleń XX wieku oraz 25 lat wieku XXI, gdy „gender studies”, płeć kulturowa, poststrukturalizm i dekonstrukcjonizm oraz postmodernizm nadają ton badaniom literaturoznawczym.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza (zna i rozumie)
WG_03 metodologię badań naukowych w obrębie nauk humanistycznych
WK_01 fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji z perspektywy nauk
humanistycznych
Umiejętności (potrafi)
UW_01 wykorzystywać wiedzę z różnych dyscyplin nauk humanistycznych do
twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych
problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności
definiować cel i przedmiot badań naukowych w dziedzinie nauk humanistycznych,
właściwie rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować;
formułować hipotezę badawczą oraz wnioskować na podstawie wyników badań
naukowych;
UW_02 dokonywać krytycznej analizy i oceny wyników badań naukowych,
działalności eksperckiej i innych prac o charakterze twórczym oraz ich wkładu w
rozwój wiedzy
UK_03 uczestniczyć w dyskursie naukowym w obrębie nauk humanistycznych
UK_04 inicjować debatę
Kompetencje społeczne (jest gotów do)
KK_03 uznania priorytetu wiedzy w rozwiązaniu problemów badawczych,
poznawczych i praktycznych, w obrębie dyscyplin humanistycznych, z zachowaniem
szacunku dla standardów pracy i debaty naukowej
KK_02 krytycznej oceny własnego wkładu w rozwój danej dyscypliny naukowej oraz
prowadzenia dyskusji, formułowania merytorycznych argumentów, wypowiadania
swoich racji z zachowaniem szacunku dla innych, prezentuje postawę otwartości na
właściwy dla różnych nauk humanistycznych typ refleksji z poszanowaniem
odmiennych poglądów
Literatura
Bibliografia dzieli się na podmiotową oraz przedmiotową,
Bibliografia podmiotowa obejmuje wydania tekstów artystycznych (głównie z zakresu XIX wieku) w opracowaniach PWN, PIW, wydawnictwa uniwersyteckie, a przede wszystkim Ossolineum, ze względu na wzorcowe komentarze do owych dzieł. Korzystać możemy zarówno z dzieł wszystkich, jak i wybranych w wersji papierowej oraz elektronicznej (o ile dana edycja posiada taką wersję).
Bibliografia przedmiotowa
– Romantyzm, A. Witkowska, R. Przybylski, Warszawa 2007;
– Romantyzm, S. Makowski, Warszawa 1999;
– Pisma teoretyczne niemieckich romantyków, oprac. T. Namowicz, Wrocław 2000,
– Pozytywizm, H. Markiewicz, Warszawa 2002;
– Młoda Polska, A. Z. Makowiecki, Warszawa 1981;
– Arystoteles, Retyoryka, tłum. H. Podbielski, Warszawa 1998;
– G. W. Hegel, Wykłady z filozofii dziejów, tłum. J. Grabowski, Warszawa 1958;
– S. Kierkegaard, Okruchy filozoficzne, tłum. K. Toeplitz, Warszawa 1988;
– F. Schlegel, Fragmenty, tłum. C. Bartl, Kraków 2009;
– W. Szturc, Ironia romantyczna, Warszawa 1992;
– C. Baudelaire, Malarz życia nowoczesnego, tłum. J. Guze, Gdańsk, 2000,
– H. Jauss, Historia literatury jako prowokacja, tłum. E. Łukasiewicz, Warszawa 1999;
– A. Bielik-Robson, Inna nowoczesność, Kraków 2000,
– W. Bolecki, Modernizm w literaturze polskiej, „Teksty Drugie 2002, nr 4;
– R. Nycz, Język modernizmu, Wrocław 1997,
– W. Rzońca, Premodeernizm Norwida, Warszawa 2014;
- B. Baran, Postmodernizm, Kraków 1991;
- D. Osiński, Świętochowski w poszukiwaniu formy, Warszawa 2011;
- R. Rorty, Przygodność, ironia i solidarność, przeł. W. Popowski,
Warszawa 1996;
- G. Igliński, Magia serca i słowa w modernistycznych snach i wizjach, Warszawa 2005;
- K. Wyka, Modernizm polski, Kraków 1959
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: