Językoznawstwo korpusowe: zagadnienia, metody i narzędzia 1500-SDN-JK
Korpusy językowe są coraz częściej wykorzystywane w badaniach z zakresu językoznawstwa, ale także innych nauk społecznych oraz literatury. Dają one dostęp do ogromnych zasobów autentycznych i naturalnych wypowiedzi pisemnych i ustnych, dzięki czemu umożliwiają bardziej trafną i rzetelną analizę języka na jego wielu poziomach: fonetycznym i fonologicznym, morfologicznym, syntaktycznym, leksykalnym, frazeologicznym, semantycznym, pragmatycznym oraz na poziomie dyskursu. Dzięki korpusom powstały zupełnie nowe metody analizy danych językowych uwypuklające pojęcie częstotliwości i zjawisko powtarzalności schematów. Językoznawstwo korpusowe proponuje także nowe podejście do opisu języka, oparte na prawdopodobieństwie raczej niż regułach.
Niniejszy kurs stanowi przegląd zagadnień związanych z językoznawstwem korpusowym. Jego zakres obejmuje prezentację najważniejszych kierunków badań w tej dziedzinie oraz omówienie korpusowych metod badawczych. Przedstawione zostaną także podstawowe opisy i testy statystyczne wykorzystywane w badaniach tego typu. Uczestnicy będą mieli także okazję poznać możliwości i zasady korzystania z wielu ogólnie dostępnych zasobów korpusowych w języku polskim i angielskim oraz narzędzi do analizy danych korpusowych, w tym w szczególności platformy SketchEngine.
Kurs będzie zawierał prezentacje omawianych zagadnień uzupełnione zadaniami warsztatowymi. Główny nacisk zostanie położony na przedstawienie i przegląd dziedziny raczej niż techniczne szczegóły korzystania z aplikacji. Zajęcia prowadzone będą w języku polskim, zaś dane omawiane w przykładach będą pochodzić z różnych języków, głównie z języka angielskiego.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza (zna i rozumie)
WG_01 w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów – światowy
dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane
zagadnienia szczegółowe – właściwe dla dyscyplin humanistycznych
WG_03 metodologię badań naukowych w obrębie nauk humanistycznych
WK_01 fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji z perspektywy nauk
humanistycznych
Umiejętności (potrafi)
K_U01 komunikować się na tematy specjalistyczne w stopniu umożliwiającym
aktywne uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym w obrębie nauk
humanistycznych
UW_01 wykorzystywać wiedzę z różnych dyscyplin nauk humanistycznych do
twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych
problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności
definiować cel i przedmiot badań naukowych w dziedzinie nauk humanistycznych,
właściwie rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować;
formułować hipotezę badawczą oraz wnioskować na podstawie wyników badań
naukowych
Kompetencje społeczne (jest gotów do)
KK_03 uznania priorytetu wiedzy w rozwiązaniu problemów badawczych,
poznawczych i praktycznych, w obrębie dyscyplin humanistycznych, z zachowaniem
szacunku dla standardów pracy i debaty naukowej
Kryteria oceniania
Uczestnictwo w zajęciach (dopuszczalne trzy nieobecności)
Uczestnictwo w dyskusjach nad wybranymi artykułami naukowymi
Wykonanie krótkiego projektu korpusowego na temat wybrany przez uczestnika i uzgodniony z prowadzącą
Literatura
Podręczniki w języku polskim:
Chlebda, W. (red.). (2013). Na tropach korpusów: W poszukiwaniu optymalnych zbiorów tekstów. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Lewandowska-Tomaszczyk, B. (red.). (2005). Podstawy językoznawstwa korpusowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Podręczniki w języku angielskim:
Biber, D., & Reppen, R. (Eds.). (2015). The Cambridge Handbook of English Corpus Linguistics. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9781139764377
McEnery, T., & Brezina, V. (2022). Fundamental Principles of Corpus Linguistics. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781107110625
McEnery, T., & Hardie, A. (2011). Corpus Linguistics: Method, Theory and Practice. Cambridge University Press.
O’Keeffe, A., & McCarthy, M. (Eds.). (2022). The Routledge Handbook of Corpus Linguistics (2nd edition). Routledge.
Paquot, M., & Gries, S. T. (Eds.). (2021). A Practical Handbook of Corpus Linguistics. Springer.
Literatura uzupełniająca:
Wybrane artykuły w języku polskim i angielskim będące przykładami badań korpusowych w różnych obszarach językoznawstwa
Uwagi
W cyklu 2025Z:
Język polski, ale przykłady badań korpusowych oraz literatura także w języku angielskim |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: